31 Mart ayaklanmasının provası da yapılmış - AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

**Ertuğrul ÖZGÜL** · 08-16-2010, 17:36

31 Mart ayaklanmasının provasının 6 ay önce yapıldığı ortaya çıktı.

İttihat ve Terakki yönetimine karşı ilk ayaklanma girişimi 1908 yılının Ramazan ayında gerçekleşmişti. 31 Mart ayaklanmasıyla benzer yönler içeren ayaklanma sanki bu isyanın bir provasıydı.

31 Mart olayını anlayabilmek için 7 Ekim 1908 tarihinde gerçekleşen ayaklanmaya bakmak gereklidir. Kör Ali adıyla bilinen birisi tarafından başlatılan ayaklanmaya 200 asker katıldı. İsyancılar Ramazan’ın ilk Cumasında hareket ederek namaz sonrası etraflarına topladıkları kalabalıkla padişahın bulunduğu Yıldız sarayına giderler ve padişahı görmek istediklerini belirtirler. Abdülhamit pencerede görüldüğünde Kör Ali, meşruiyetin kaldırılması, şeraitin geri getirilmesi, padişahın yeniden ümmetin başına geçmesini belirten bir konuşma yapar.

İsyancılar ayrıca meyhanelerin kapatılması, Müslüman kadınların sokaklarda gezmesinin yasaklanması, fotoğraf çekiminin yasaklanmasını talep ederler. İsyancılardan bir kısmı Ayasofya meydanına giderek İttihatçılarla işbirliği yapan şeyhülislamın idam edilmesini isterler.

Kahvehanelerden gençler toplatılarak gerektiği gibi örtünmeyen Müslüman kadınlara saldırmaları sağlanır.

Ayaklanmanın başladığı gün Hassa ordusunun ikinci fırkasının yedi ve sekizinci alaylarının Cidde’ye gönderilmesini bildiren bir emir gelir. Cidde’ye gitmeyeceklerini söyleyen 86 asker kışlanın dışına çıkarak isyana katıldıklarını belirtirler. Bu isyan çıkmadan bir hafta önce İttihat ve terakki yayın organı Şurayı Millet’te bir bildiri yayınlar. Bu bildiride hükümete karşı irtica yanlıların sert söylemler içine girdiği bir isyan çıkması durumunda bu irtica hareketinin bastırılabileceği ifade edilmiştir.

31 Ekimde isyan bastırılır, isyan sırasında üç asker hayatını kaybeder ve isyana katılan askerler ordudan atılır, ağırlaştırılmış hapis cezasına çarptırılır.

Ayaklanmanın lideri olarak Kör Ali kayıplara karışır ve isyana destek verdikleri iddiasıyla eski İttihatçılardan Mizancı Murat ve Nafiz Sururi tutuklanır.

İsyanın doğrudan İttihat ve Terakkicilere yapılmış olması ilginçtir. Çünkü İttihatçılar hem yönetimde hem de orduda henüz yeterince etkili değillerdir. İsyandan sonra yapılan seçimlerde İttihatçılar meclisin çoğunluğunu ve ordunun üst düzey görevlerine gelirler.

Ordu ve meclis içerisindeki saray taraftarları tavsiye edilerek ittihatçıların iktidarının yolu açılır. Hafiye teşkilatı dağıtıldığı için bu ilk ayaklanmanın kim tarafından ne amaçla çıkarıldığı tespit edilememiştir. Fakat isyandan karlı çıkan ittihatçılar olmuş, yönetimde ve orduda et etkili siyasal parti konumuna gelmişlerdir.

Kaynak: İttihat ve Terakki (Feroz Ahmad), 1 Kasım 1908 tarihli İkdam gazetesi, Görüp İşittiklerim (Ali Fuat Türkgeldi)

Hüseyin Ünver-Dünya Bülteni / Tarih Servisi

**Akdemir12** · 02-05-2025, 15:19

Ellerinize sağlık paylaşımınız için çok teşekkürler.

08-16-2010, 17:36	#1
Kullanıcı Adı Ertuğrul ÖZGÜL	31 Mart ayaklanmasının provası da yapılmış 31 Mart ayaklanmasının provasının 6 ay önce yapıldığı ortaya çıktı. İttihat ve Terakki yönetimine karşı ilk ayaklanma girişimi 1908 yılının Ramazan ayında gerçekleşmişti. 31 Mart ayaklanmasıyla benzer yönler içeren ayaklanma sanki bu isyanın bir provasıydı. 31 Mart olayını anlayabilmek için 7 Ekim 1908 tarihinde gerçekleşen ayaklanmaya bakmak gereklidir. Kör Ali adıyla bilinen birisi tarafından başlatılan ayaklanmaya 200 asker katıldı. İsyancılar Ramazan’ın ilk Cumasında hareket ederek namaz sonrası etraflarına topladıkları kalabalıkla padişahın bulunduğu Yıldız sarayına giderler ve padişahı görmek istediklerini belirtirler. Abdülhamit pencerede görüldüğünde Kör Ali, meşruiyetin kaldırılması, şeraitin geri getirilmesi, padişahın yeniden ümmetin başına geçmesini belirten bir konuşma yapar. İsyancılar ayrıca meyhanelerin kapatılması, Müslüman kadınların sokaklarda gezmesinin yasaklanması, fotoğraf çekiminin yasaklanmasını talep ederler. İsyancılardan bir kısmı Ayasofya meydanına giderek İttihatçılarla işbirliği yapan şeyhülislamın idam edilmesini isterler. Kahvehanelerden gençler toplatılarak gerektiği gibi örtünmeyen Müslüman kadınlara saldırmaları sağlanır. Ayaklanmanın başladığı gün Hassa ordusunun ikinci fırkasının yedi ve sekizinci alaylarının Cidde’ye gönderilmesini bildiren bir emir gelir. Cidde’ye gitmeyeceklerini söyleyen 86 asker kışlanın dışına çıkarak isyana katıldıklarını belirtirler. Bu isyan çıkmadan bir hafta önce İttihat ve terakki yayın organı Şurayı Millet’te bir bildiri yayınlar. Bu bildiride hükümete karşı irtica yanlıların sert söylemler içine girdiği bir isyan çıkması durumunda bu irtica hareketinin bastırılabileceği ifade edilmiştir. 31 Ekimde isyan bastırılır, isyan sırasında üç asker hayatını kaybeder ve isyana katılan askerler ordudan atılır, ağırlaştırılmış hapis cezasına çarptırılır. Ayaklanmanın lideri olarak Kör Ali kayıplara karışır ve isyana destek verdikleri iddiasıyla eski İttihatçılardan Mizancı Murat ve Nafiz Sururi tutuklanır. İsyanın doğrudan İttihat ve Terakkicilere yapılmış olması ilginçtir. Çünkü İttihatçılar hem yönetimde hem de orduda henüz yeterince etkili değillerdir. İsyandan sonra yapılan seçimlerde İttihatçılar meclisin çoğunluğunu ve ordunun üst düzey görevlerine gelirler. Ordu ve meclis içerisindeki saray taraftarları tavsiye edilerek ittihatçıların iktidarının yolu açılır. Hafiye teşkilatı dağıtıldığı için bu ilk ayaklanmanın kim tarafından ne amaçla çıkarıldığı tespit edilememiştir. Fakat isyandan karlı çıkan ittihatçılar olmuş, yönetimde ve orduda et etkili siyasal parti konumuna gelmişlerdir. Kaynak: İttihat ve Terakki (Feroz Ahmad), 1 Kasım 1908 tarihli İkdam gazetesi, Görüp İşittiklerim (Ali Fuat Türkgeldi) Hüseyin Ünver-Dünya Bülteni / Tarih Servisi

02-05-2025, 15:19	#2
Kullanıcı Adı Akdemir12	Ellerinize sağlık paylaşımınız için çok teşekkürler.

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)