ABD tarihinde bir ilk: Amerika'nın kredi notu düşürüldü



ABD'nin borç tavanının yükseltilmesi için Başkan Barack Obama ile Cumhuriyetçiler arasındaki görüşmelerin uzun sürmesi pahalıya mal oldu.

ABD tarihinde bir ilk gerçekleşti. Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's, dünyanın en büyük ekonomisi ABD'nin kredi notunu en yüksek not olan "AAA"dan "AA+"ya düşürdü. Uzmanlar bu kararla, ABD hükümeti, şirketleri ve tüketicileri için borçlanmanın daha maliyetli hale gelebileceğini belirtiyorlar. ABD Hazine Bakanlığı ise kararı 'hatalı' diye yorumladı.

ABD, günler süren görüşmelerin ardından borç limiti krizini son dakikada çözdü, ancak kredi notunun düşürülmesinden kurtulamadı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor's (S&P), dünyanın en büyük ekonomisi ABD'nin "AAA" olan uzun vadeli kredi notunu düşürerek "AA+"ya çekti. Kredi not görünümünü de "negatif" olarak belirledi. Böylece ülkenin kredi notu, tarihinde ilk kez düşmüş oldu. Derecelendirme kuruluşunun kararına dünyadan tepkiler gecikmedi. ABD Hazine Bakanlığı: Karar hatalı. Çin: ABD'nin borç alışkanlığı dünya ekonomisini tehdit ediyor. Japonya: Karar yatırım politikamızı etkilemez. Fransa: Amerikan ekonomisine güvenimiz tam. Hindistan: Çok ciddi bir durum. Uzmanlara göre ise not indirimi Amerika'nın saygınlığına darbe indirecek ama küresel çapta borsalar üzerindeki etkisi az olacak.

S&P, ülkenin kredi not görünümünün "negatif" olarak belirlenmesinin ise harcama kesintilerinin beklenenden daha düşük olması, faizlerin yükselmesi ya da devlet borcunu artıracak yeni mali baskıların oluşması durumunda iki yıl içinde ülkenin uzun vadeli kredi notunun "AA" seviyesine düşürülebilmesi riskini yansıttığı uyarısında bulundu. Tarihî kararı veren S&P ekibinin üst düzey yetkilisi David Beers, böyle zor ve tartışmalı bir kararı almanın kuruluşlarının görevi olduğunu söyledi. Beers, "Bu konudaki sorumluluğumuzu çok ciddiyetle ele alıyoruz ve eğer değerlendirmelerimiz sonucunda komisyonumuz kredi notunun olması gereken yerde olmadığına karar verirse, bu konudaki uyarıyı yapmak bizim görevimiz." dedi.

S&P, ABD'de kamu harcamalarındaki kesintinin 4 trilyon dolar olması gerektiğini savunuyor. Borç limiti tavanı yükseltilmesine yönelik tartışmalar devam ederken, kredi derecelendirme kuruluşlarından ABD'nin kredi notuna yönelik uyarılar gelmiş ancak geçen hafta hem Moody's hem de Fitch ülkenin "AAA" olan uzun vadeli kredi notunu koruduğunu açıklamışlardı. Ancak Moody's, ABD'nin kredi notu görünümünü negatif izlemeye almıştı. Standard & Poor's (S&P) ayrıca nisan ayında ABD'nin yüksek borcu nedeniyle, uzun vadeli kredi notu için benzer bir uyarı yaparak, not görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirmişti. Amerika ekonomisine yönelik ilk not indirimi Çin'den gelmişti. Çin kredi derecelendirme kuruluşu Dagon, geçtiğimiz hafta ABD'nin kredi notunu "A artı"dan "A"ya düşürmüştü. ABD'de yetkililer ülkenin şu anda 14,3 trilyon dolar olan borç limiti tavanını yükseltmek ve gelecek on yılda 2,4 trilyon dolarlık harcama kesintisine gitmek için uzun süren görüşmeler yapmış ve karar vermek için son gün olan 2 Ağustos'ta anlaşmaya varmıştı. ABD Hazine Bakanlığı sözcüsü ise, S&P'nin ABD'nin kredi notunu "AA"ya çekme kararını hatalı olarak değerlendirerek, kuruluşun ABD'nin kamu harcamalarındaki kesintiye yönelik 2 trilyon dolarlık yanlış hesaplama yaptığını ve hatalı bir karar verdiğini belirtti.

Kredi notunun düşürülmesi ABD'nin saygınlığına büyük darbe indirecek olsa da, Reuters haber ajansında geçen bir analizde, not indiriminin beklendiği ve bu durumun ABD tahvilleri üzerinde büyük bir olumsuz etki oluşturmayacağı belirtildi. Pazartesi günkü işlemlerde bu durumun Asya piyasaları başta olmak üzere küresel çapta borsalar üzerindeki etkisinin az olacağı ileri sürüldü.

Kısa vadede dalgalanma olacaktır

ABD'nin notunun düşürülmesine ilişkin bir süredir kredi derecelendirme kuruluşlarından sinyaller geldiğini aktaran Al Baraka Türk Genel Müdür Yardımcısı Melikşah Utku, S&P'nin aldığı karar ile gerçeği ortaya koyduğu görüşünde. "ABD artık üç A notu alabilecek seviyede ekonomisi iyi, bütçesi, kamu maliyesi yerinde bir ekonomi değil, bu herkes tarafından biliniyor." değerlendirmesinde bulunan Utku, bunun gelişmekte olan ülkelere olumlu yansıyabileceğini düşünüyor. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler arasından gelecek vaat edenler olduğuna dikkat çeken Utku, "ABD ekonomisindeki gelişmenin Türkiye'ye yansımasında yatırımcılar uzun vadeli gelişmelere bakacaktır. Kısa vadede dalgalanma olacaktır. Yatırımcıları korkutacaktır. Ancak uzun vadede Türkiye gibi belirli iktisadi güce ulaşmış ülkelerin lehine olacaktır, bu gelişme." dedi.

DÜNYA NASIL YORUMLADI?

Çin: Dünya ekonomisini tehdit ediyor

Standard & Poor's'un (S&P), ABD'nin kredi notunu "AAA"dan "AA+"ya düşürmesi Çin'in resmî haber ajansı tarafından, "ABD'nin borç alışkanlığı dünya ekonomisini tehdit ediyor." şeklinde yorumlandı. Şinhua'nın yorumunda, Washington'un savunma ve sosyal yardım harcamalarında kesinti yapması gerektiği savunuldu. Yorumda, kredi notunun düşürülmesine ABD'deki kısa vadeli görüş açısıyla hareket eden politikacıların kavgalarının sebep olduğu ileri sürüldü.

Japonya: Karar, yatırım politikamızı etkilemez

Japonya, ABD'nin kredi notunun düşürülme kararının yatırım politikalarını etkilemeyeceğini açıkladı. Dünyada elinde en fazla ABD tahvili bulunduran ikinci ülke Japonya, S&P'nin dünyanın en büyük ekonomisi ABD'nin uzun vadeli kredi notunu "AA+"ya indirmesi kararının bu ülkenin hazine tahvil alım politikalarında değişiklik yapmayacağı değerlendirmesinde bulundu. Japonya hükümet yetkilisi, Dow Jones Newswires'a yaptığı açıklamada, bu hareketin, yatırım olarak ABD Hazine tahvillerine olan güvenlerinde değişiklik meydana getirmediğini ifade etti. Japonya, Çin ile birlikte elinde en fazla ABD Hazine tahvili bulunduran ülkeler arasında yer alıyor.

Avusturalya: Piyasalar sükûnetle karşılamalı

Güney Kore Maliye Bakanlığı üst düzey yetkililerinin S&P'nin kararını değerlendirmek üzere acil toplandıkları belirtildi. Güney Kore Maliye Bakan Yardımcısı Yim Jong-Yong, finansal piyasalar ve ekonomileri açısından çok endişeli olmadıklarının altını çizdi. Öte yandan Avustralya Başbakanı Julia Gillard ise piyasalara sükûnet çağrısı yaptı. Gillard, önde gelen diğer uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Moody's ve Fitch'in ABD'yi hâlâ "AAA" kredi notu ile derecelendirmeye devam ettiklerini hatırlatarak, konuyla ilgili ortak bir görüş oluşturulması gerektiğine dikkat çekti.

Fransa: ABD ekonomisine güvenimiz tam

Fransa Maliye Bakanı François Baroin, ABD ekonomisinin sağlamlığına ve hükümetin Kongre'nin plânını uygulamadaki kararlılığına güvenlerinin tam olduğunu belirtti. Baroin; Fitch ve Moody's'in ABD'yi hâlâ "AAA" ile notlandırdıklarına dikkati çekerek, S&P'nin notunun bu ülkenin finansal durumunu değerlendirmek için iyi bir unsur olduğunu ifade etti. Böyle bir durumda fikir birliğiyle oluşturulmuş veri temeline dayalı bir karar olup olmadığı sorusunun yöneltilebileceğinin altını çizen Baroin, S&P'nin kararının tüm gelişmiş ülkelerin bugün özel ve kamu borcunu azaltmak ve büyüme gibi ortak sorunlarla karşı karşıya olduğunu vurguladı.

Hindistan: Çok ciddi bir durum

Hindistan Maliye Bakanı Pranab Mukherjee, S&P'nin ABD'nin uzun vadeli kredi notunu düşürmesinin çok ciddi bir durum ortaya koyduğunu belirterek, durumu değerlendirdiklerini söyledi. Hindistan Başbakanı'nın Ekonomik Danışma Konseyi Başkanı C.Rangarajan da kararın Hindistan ekonomisini önemli oranda etkilemeyeceğine işaret ederek, ABD'nin güvenilir bir mali konsolidasyon plânına sahip olduğunu göstermesi gerektiğini vurguladı.

ABD'nin kredi notları

Standard & Poor's "AA+"

Moody's "AAA-"

Fitch "AAA"

Dagon ''A''

Kaynak: http://zaman.com/haber.do?haberno=11...u&haberSayfa=0

Zaman 07.08.2011