Akaryakıt fiyatlarında TSK'nın payı ne? - AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

**Necip Fazıl** · 12-19-2010, 15:26

Akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor. Öteden beri dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülke şampiyonluğunu sürdürüyoruz. Akaryakıt fiyatının ucuzlamasının önündeki engel ne? Akaryakıt fiyatlarını düşürecek öneri:

Bugün gazetesi yazarı Ömer Faruk Günel, akaryakıt fiyatlerındaki artışı irdelediği yazısında ilginç ayrıntılara dikkat çekerken, TSK için zorunlu stok ayrılmasıyla ilgili de bir öneri de bulundu.

Günel'in yazısındaki değerlendirmesi:

Akaryakıt fiyatının ucuzlamasının önündeki engel

Akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor. Öteden beri dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülke şampiyonluğunu sürdürüyoruz.

Kimileri fiyat artışını vergi yüküne, kimileri yapılan promosyonlara bağlıyor. Promosyonlar durduruldu fiyat ıkına-sıkına 15 kuruş düştü. Komik bir durum. Konunun sahibi EPDK yani Enerji Piyasaları Denetleme Kurumu. Özerk bir kurum. Ne var ki akaryakıt fiyatı belirleme veya indirme konusunda özerkliği gölgeli. Zira olaya Enerji Başkanlığı da anlayamadığım biçimde müdahil oldu. Böylelikle EPDK özerkliği bırakıp Bakanlığın yan veya bağlı kurumu konumuna düştü.

Gelelim fiyatların düşüp düşemeyeceği sorununa. Önce hampetrol ithal eden bir ülke olduğumuzu unutmayalım. İthalatı da bir devlet firması Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ kısaca TÜPRAŞ yapıyor. Taşeron kullandığı da oluyor. Hampetrol, rafineride işlenip piyasaya benzin ve motorin olarak çıkıyor. Eğer dünyada hampetrol fiyatı yükselirse bu artış hemen pompa fiyatına yansıtılıyor. Ayrıca iç piyasada kur artışları da ithal ürünlerde olduğu gibi hampetrole yansıyor. Hem de en acımasız biçimde.

Bu artışlar zorunlu ve itiraz edilmeyecek nitelik taşıyor. Bunun dışındaki artışlar "çok bilinmeyenli denklem" ve işin püf noktasını oluşturuyor. Bu bilinmeyen denklemin aktörleri de, ithalatçı şirket, vergi uygulaması yani Maliye Bakanlığı, dağıtım şirketleri ve bayilerden oluşuyor. Şimdi akaryakıtın ucuzlaması için maliyet analizi yerine kar maksimizasyonuna bakalım. Elde edilen karı, 100 birim kabul edersek akaryakıtın ithalattan tüketiciye uzanan yolda ortaya çıkan kar dağılımı şöyle oluyor: Yüzde 25,5'i TÜPRAŞ'ın, yüzde 65,5'i vergi nedeniyle Maliye Bakanlığı'nın, yüzde 4,5'i dağıtım şirketlerinin ve yüzde 4,5'i de bayilerin oluyor. Görüldüğü gibi aslan payı TÜPRAŞ ve Maliye Bakanlığı'nın olmakta. Dağıtım şirketleri ile bayilere ise yüzde 10'un altında bir kar kalıyor. Şimdi bu ortamda akaryakıtın ucuzlaması nasıl sağlanır onu irdeleyelim. Önce, vergi indirimiyle derseniz sınıfta kalırsınız. Zira vergiden feragat etmek intihar demektir. Bu adım, bütçe açığını büyütür. Vergi gelirleri düşer. Peşinden enflasyon koşa koşa gelir. Ekonomik denge alt üst olur.

Düzen bunu gerektirir. Maliye'nin gözbebeği akaryakıttan alınan vergilerdir. Vergiyi aradan çekersek geriye hampetrol ithalatçısı şirket, dağıtım şirketleri ve bayiler kalıyor. İşte denklemin şifresi ve "püf noktası" burada. Yüzde 25'lik kar oranıyla TÜPRAŞ göze batmaktadır. Bu arada ithalatçı şirket, her yıl Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında en büyük kar eden olarak ilk sırayı almaktadır. Yani demek istediğim şu ki, TÜPRAŞ kar oranını yüzde 25'ten yüzde 20 civarına indirse ve yine işin en hafif yükünü üstlenen dağıtım şirketleri de yüzde 3,5 kar payı ile yetinse, akaryakıtta fiyat optimizasyonu sağlanır. Yani pompa fiyatlarında kuruşluk indirim değil liralık düşüş sağlanır. Ayrıca, işin çilesini çeken, yirmi dört saat açık, kalan üç vardiya istihdam yaratan, dağıtım firmalarının, daha çok satış için çözüm bulduğu promosyonların yükünü çeken, otomasyon masrafı altında ezilen, bayi karlarını da 4,5'ten 4'e çekerseniz, tüketiciye can yakmayan ve isyan ettirmeyen akaryakıt satarsınız. Bu engellerin kalkması çözüm olur, EPDK'nın kararlılığı da bu işi çözer.

TSK ihtiyacı için stok akaryakıt yanlışı

Akaryakıt fiyatlarının belirlenmesinde sıkıntı yaratan bir unsur da TSK için zorunlu stok ayrılması olmakta. Yasa gereği ki bu harp halinde kullanılması için uygulanıyor, dağıtım şirketleri TSK'ya 20 günlük satış ortalamasına göre stok akaryakıt ayırıyor, ayırmak zorunda tutuluyor.

Bunu, sayıları 50 olan dağıtıcı şirketler uyguluyor. Stok, maliyet hesaplamasında öyle veya böyle bir yük oluşturuyor. Yani savaş anında kullanılması öngörülen akaryakıt stoku barış zamanında fiyatların artmasında rol oynuyor. Bu stoklar en küçük dağıtım şirketinde en az yaklaşık 5 milyon litreyi buluyormuş. 50 şirket bağlamında bu rakam 250-300 milyon litre eder. Bunun parasal karşılığı ise 700-800 trilyon lira edermiş. Büyük para. Büyük stok. Belki bu miktar barış zamanında yüzde 60-70 azaltılırsa makro anlamda akaryakıt fiyatlarının biraz daha düşmesine bile yol açar. Ayrıca söz konusu stok eylemi de artık TSK'ya bırakılmalı diye düşünebiliriz. Kendi depolarında kendi ihtiyaçlarını oluşturabilirler.

Habervaktim

**Necip Fazıl** · 12-19-2010, 15:27

**Ukbâ** · 12-19-2010, 15:33

Bir ülkenin vergi toplama potansiyeli hakkı ile sergilenmiyorsa hükümetlerin en kolay yöntem olarak temel tüketim alanlarına müdahale etmesi kolaycılıktır. Siyasi partiler esnafa cifciye büyük firmalara dokunmaktan ürküyorsa veya geçmişteki hatalardan ötürü oturmuş sistem yoksa bütcenin açıkları bu şekilde dengeleniyordur. Bulunduğumuz en yakın cevremizde bile cifci malını tarladan satarken vergi alınmıyor , bir çok ufak esnaf kazanıyor veya kazanmıyor ama devlet ondan hakkı ile vergi alamıyor kayıt dışı dünya kadar iş kolu var , yüz vergi mükellefi varsa devlet en fazla on kişiden alabiliyor. Dolayısı ile darbe sürecleri ile ekenomimizi dışa bağımlı yapan küresel sermayenin bütün genetik yapımıza kadar işlemesi mevcut olan hükümetimizi bile istediği düzeyde reforma vesile kılamıyor.

12-19-2010, 15:26	#1
Kullanıcı Adı Necip Fazıl	Akaryakıt fiyatlarında TSK'nın payı ne? Akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor. Öteden beri dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülke şampiyonluğunu sürdürüyoruz. Akaryakıt fiyatının ucuzlamasının önündeki engel ne? Akaryakıt fiyatlarını düşürecek öneri: Bugün gazetesi yazarı Ömer Faruk Günel, akaryakıt fiyatlerındaki artışı irdelediği yazısında ilginç ayrıntılara dikkat çekerken, TSK için zorunlu stok ayrılmasıyla ilgili de bir öneri de bulundu. Günel'in yazısındaki değerlendirmesi: Akaryakıt fiyatının ucuzlamasının önündeki engel Akaryakıt fiyatları aldı başını gidiyor. Öteden beri dünyanın en pahalı benzin ve motorinini kullanan ülke şampiyonluğunu sürdürüyoruz. Kimileri fiyat artışını vergi yüküne, kimileri yapılan promosyonlara bağlıyor. Promosyonlar durduruldu fiyat ıkına-sıkına 15 kuruş düştü. Komik bir durum. Konunun sahibi EPDK yani Enerji Piyasaları Denetleme Kurumu. Özerk bir kurum. Ne var ki akaryakıt fiyatı belirleme veya indirme konusunda özerkliği gölgeli. Zira olaya Enerji Başkanlığı da anlayamadığım biçimde müdahil oldu. Böylelikle EPDK özerkliği bırakıp Bakanlığın yan veya bağlı kurumu konumuna düştü. Gelelim fiyatların düşüp düşemeyeceği sorununa. Önce hampetrol ithal eden bir ülke olduğumuzu unutmayalım. İthalatı da bir devlet firması Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ kısaca TÜPRAŞ yapıyor. Taşeron kullandığı da oluyor. Hampetrol, rafineride işlenip piyasaya benzin ve motorin olarak çıkıyor. Eğer dünyada hampetrol fiyatı yükselirse bu artış hemen pompa fiyatına yansıtılıyor. Ayrıca iç piyasada kur artışları da ithal ürünlerde olduğu gibi hampetrole yansıyor. Hem de en acımasız biçimde. Bu artışlar zorunlu ve itiraz edilmeyecek nitelik taşıyor. Bunun dışındaki artışlar "çok bilinmeyenli denklem" ve işin püf noktasını oluşturuyor. Bu bilinmeyen denklemin aktörleri de, ithalatçı şirket, vergi uygulaması yani Maliye Bakanlığı, dağıtım şirketleri ve bayilerden oluşuyor. Şimdi akaryakıtın ucuzlaması için maliyet analizi yerine kar maksimizasyonuna bakalım. Elde edilen karı, 100 birim kabul edersek akaryakıtın ithalattan tüketiciye uzanan yolda ortaya çıkan kar dağılımı şöyle oluyor: Yüzde 25,5'i TÜPRAŞ'ın, yüzde 65,5'i vergi nedeniyle Maliye Bakanlığı'nın, yüzde 4,5'i dağıtım şirketlerinin ve yüzde 4,5'i de bayilerin oluyor. Görüldüğü gibi aslan payı TÜPRAŞ ve Maliye Bakanlığı'nın olmakta. Dağıtım şirketleri ile bayilere ise yüzde 10'un altında bir kar kalıyor. Şimdi bu ortamda akaryakıtın ucuzlaması nasıl sağlanır onu irdeleyelim. Önce, vergi indirimiyle derseniz sınıfta kalırsınız. Zira vergiden feragat etmek intihar demektir. Bu adım, bütçe açığını büyütür. Vergi gelirleri düşer. Peşinden enflasyon koşa koşa gelir. Ekonomik denge alt üst olur. Düzen bunu gerektirir. Maliye'nin gözbebeği akaryakıttan alınan vergilerdir. Vergiyi aradan çekersek geriye hampetrol ithalatçısı şirket, dağıtım şirketleri ve bayiler kalıyor. İşte denklemin şifresi ve "püf noktası" burada. Yüzde 25'lik kar oranıyla TÜPRAŞ göze batmaktadır. Bu arada ithalatçı şirket, her yıl Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında en büyük kar eden olarak ilk sırayı almaktadır. Yani demek istediğim şu ki, TÜPRAŞ kar oranını yüzde 25'ten yüzde 20 civarına indirse ve yine işin en hafif yükünü üstlenen dağıtım şirketleri de yüzde 3,5 kar payı ile yetinse, akaryakıtta fiyat optimizasyonu sağlanır. Yani pompa fiyatlarında kuruşluk indirim değil liralık düşüş sağlanır. Ayrıca, işin çilesini çeken, yirmi dört saat açık, kalan üç vardiya istihdam yaratan, dağıtım firmalarının, daha çok satış için çözüm bulduğu promosyonların yükünü çeken, otomasyon masrafı altında ezilen, bayi karlarını da 4,5'ten 4'e çekerseniz, tüketiciye can yakmayan ve isyan ettirmeyen akaryakıt satarsınız. Bu engellerin kalkması çözüm olur, EPDK'nın kararlılığı da bu işi çözer. TSK ihtiyacı için stok akaryakıt yanlışı Akaryakıt fiyatlarının belirlenmesinde sıkıntı yaratan bir unsur da TSK için zorunlu stok ayrılması olmakta. Yasa gereği ki bu harp halinde kullanılması için uygulanıyor, dağıtım şirketleri TSK'ya 20 günlük satış ortalamasına göre stok akaryakıt ayırıyor, ayırmak zorunda tutuluyor. Bunu, sayıları 50 olan dağıtıcı şirketler uyguluyor. Stok, maliyet hesaplamasında öyle veya böyle bir yük oluşturuyor. Yani savaş anında kullanılması öngörülen akaryakıt stoku barış zamanında fiyatların artmasında rol oynuyor. Bu stoklar en küçük dağıtım şirketinde en az yaklaşık 5 milyon litreyi buluyormuş. 50 şirket bağlamında bu rakam 250-300 milyon litre eder. Bunun parasal karşılığı ise 700-800 trilyon lira edermiş. Büyük para. Büyük stok. Belki bu miktar barış zamanında yüzde 60-70 azaltılırsa makro anlamda akaryakıt fiyatlarının biraz daha düşmesine bile yol açar. Ayrıca söz konusu stok eylemi de artık TSK'ya bırakılmalı diye düşünebiliriz. Kendi depolarında kendi ihtiyaçlarını oluşturabilirler. Habervaktim

12-19-2010, 15:33	#3
Kullanıcı Adı Ukbâ	Bir ülkenin vergi toplama potansiyeli hakkı ile sergilenmiyorsa hükümetlerin en kolay yöntem olarak temel tüketim alanlarına müdahale etmesi kolaycılıktır. Siyasi partiler esnafa cifciye büyük firmalara dokunmaktan ürküyorsa veya geçmişteki hatalardan ötürü oturmuş sistem yoksa bütcenin açıkları bu şekilde dengeleniyordur. Bulunduğumuz en yakın cevremizde bile cifci malını tarladan satarken vergi alınmıyor , bir çok ufak esnaf kazanıyor veya kazanmıyor ama devlet ondan hakkı ile vergi alamıyor kayıt dışı dünya kadar iş kolu var , yüz vergi mükellefi varsa devlet en fazla on kişiden alabiliyor. Dolayısı ile darbe sürecleri ile ekenomimizi dışa bağımlı yapan küresel sermayenin bütün genetik yapımıza kadar işlemesi mevcut olan hükümetimizi bile istediği düzeyde reforma vesile kılamıyor.

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)