Seçim sonuçları üzerindeki tartışmalar hız kesmeden devam ediyor. Kimileri sonuçları 2004 yerel seçimleriyle mukayese ediyor, kimileri ise 2002 ve 2007 sonuçlarıyla. Bazıları sayısal değerlendirme yapıyor bazılarıysa rakamların arkasına geçip siyasal bir analiz yapıyor.

Muhalefet ve iktidar partileri sonuçları kendi pencerelerinden değerlendirip sandığın seçmenin mesajını anlamaya çalışıyorlar. Belli ki bu değerlendirmeler daha uzun süre devam edecek. Bizde seçim sonuçlarını partiler özelinde ayrı ayrı tartışıp analiz edeceğiz. İlk ele alacağımız parti iktidar partisi Adalet ve Kalkınma Parti’si olacak.
Seçim öncesinde adı tam olarak konulmasa da her parti için zımni eşikler belirlenmişti. Mesela AK Parti’nin % 40’ın altına düşmesi beklenmiyor ve bu rakamın altına düşmesi durumunda sorun çıkacağı ifade ediliyordu. Yine aynı biçimde Saadet Parti’sinin % 5’in üstüne çıkması durumunda AK Parti’nin artık rakipsiz olmadığı şeklinde ön kabuller bulunuyordu. Buna benzer mülahazalar CHP ve MHP içinde yapılmıştı.

http://fotogaleri.haber7.com/inner//130220090407080024830.jpgPartilerin alacağı oylar yanında şehirlere de simgesel anlam yüklenmiş ve hangi şehrin kim tarafından alınması durumunda neler olabileceği ileri sürülmüştü. Seçime normalin üzerinde bir anlam yüklenmesi ve bazı psikolojik eşiklerin konması sonuçları daha da tartışmalı hale getirdi.

Seçim sonuçları iktidar ve muhalefet için ezber bozdu ve kimsenin dokunulmaz olmadığını bir kez daha ortaya koydu. 1989 Yerel seçimleri kadar olmasa dahi iktidar partisi için ciddi uyarı taşıyan seçimlerin en büyük sürprizi Antalya’da yaşandı. Bir nevi ‘Dalan sendromu’ yaratan Antalya sonucu siyasal iletişim derslerinde örnek olay olarak okutulacaktır.

Başarılı mı, başarısız mı?
Bu seçimlerin en çok tartışılan ve galip mi, mağlup mu olduğu üzerinde ittifak sağlanmayan partisi AK Parti oldu. Seçim öncesi hem muhalefetin hem de parti yöneticilerinin yönlendirmesiyle 2007’deki % 47 rakamının baz alınacağının söylenmesi AK Parti için ciddi bir baraj oluşturdu.

AK Parti il genel meclisinde CHP ve MHP’nin toplamından daha fazla bir oy oranına sahip olmasına rağmen 2007 seçimlerine göre ciddi bir kayıp yaşadı. AK Parti’nin bu seçimlerdeki en büyük sorunu % 40’ın altında bir oy almasından ziyade 2007’de aldığı oyları neden muhafaza edemediğidir?

AK Parti bu seçimlerde 2002 genel seçimlerine göre daha başarılı olurken 2004 yerel ve 2007 genel sonuçlarına göre daha başarısız bir sonuç elde etti. Dikkat edilirse başarı ve başarısızlık ölçütü AK Parti’nin yine kendisi oldu.

AK Parti 2007 sonuçlarına göre başarısız olup yedi yıllık iktidar yıpranmasına, yaşanan ekonomik krize rağmen oldukça başarılıdır. Bunun yanında 1991 seçimlerinde Demirel’li DYP’nin % 27 oyu, 1995 seçimlerinde Erbakan’lı RP’nin % 21 oyu ve 1999 seçimlerinde Ecevit’li DSP’nin % 22 oyu zafer olarak kabul edildi ise AK Parti’nin yedi yılın sonunda hala % 38’lerde olması büyük başarıdır.

Bir müddet geçip muhalefetin zafer sarhoşluğu geçtiğinde AK Parti’nin başarısı daha iyi görülecektir. Burada temel sorun AK Parti’nin başarısı veya başarısızlığından daha çok muhalefetin toplum tarafından hala bir iktidar alternatifi olarak görülmemesidir.

Bu seçimlerin tartışılmasına neden olan temel husus AK Parti’nin başarılı ve başarısız olmasından öte ilk defa oylarının gerilmesi ve partinin sandıkta yenileceği algısının oluşmasıdır.

Hangi belediyeleri kaybetti?
AK Parti bu seçimlerde elinde bulundurduğu Adana ve Antalya Büyükşehir Belediyelerini kaybetti. 2004’te 16 Büyükşehir belediyesinden 12’nin kazanan AK Parti bu seçimlerde 10 Büyükşehir belediyesini kazanabildi.
AK Parti bu seçimlerde ikisi Büyükşehir olmak üzere toplam 18 il belediyesini kaybetti. AK Parti’nin kaybettiği iller sırasıyla Adana, Antalya, Van, Aydın, Şanlıurfa, Manisa, Balıkesir, Uşak, Isparta, Zonguldak, Sivas, Siirt, Sinop, Karabük, Giresun, Yalova, Tekirdağ ve Osmaniye oldu. AK Parti bu belediyelerin 7’ni MHP’ye, 6’nı CHP’ye, 2’ni DTP’ye, 1’ni BBP’ye, 1’ni DP’ye ve Urfa’yı Bağımsız aday A.Eşref Fakıbaba’ya kaybetti.

AK Parti için Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde 2004’te DTP’den aldığı Siirt ve Van’ı yeniden DTP’ye bırakması hayal kırıklığına yol açtı. Doğu ve Güneydoğu sonuçlarını ayrı bir bahiste özel olarak irdeleyeceğiz.
Hangi belediyeleri kazandı?

AK Parti 2004’de seçimlerinde kazanamadığı Trabzon, Mardin, Elazığ, Ardahan ve Niğde’de bu defa rakiplerine üstünlük sağlayarak belediye başkanlıklarını kazandı.

Hüseyin Yayman - Haber 7
huseyinyayman@gmail.com (huseyinyayman@gmail.com)

bana göre ak parti bazı adaylardan vazgeçmesi.
adana şanlıurfa gibi.
bana göre ak parti izmire burhan özfaturayı aday gösterseydi.izmiri alabilecekti.

balıkesir gibi giresun gümüşhane uşak ısparta gibi illerde teşkilatın büyük hatası var.

ve bu seçimde aday değişikliği yapan bazı illerde yanlış oldu.şanlıurfada biraz böbürlendiler.kaybettiler.

ama bazı illerde aday değiştirmeyip seçimi kaybetti.ıspartada başka aday gösterebilirdi.

Akp Galip mi mağlup mu?

Galip olup olmadığı konusnda bir yorum yapmayım ama mağlup demek de ayıp olur.

Oy kaybetmiştir vs. felan ama bir iktidar partisinin bir önceki yerel seçim sonuçlarına bakıldığında uğradığı yüzde 2-3 gibi bir oy kaybının mağlubiyet olarak gösterilmesi bana göre doğru olmaz, partizanlık olur.

Hele hele ikinci sıradaki parti ile üçüncü sıradaki iki partinin toplamı kadar oy almışsa ona sen yenildin mağlup oldun demek....

Bana uygun düşmüyor, başkasını bilemem.