09-13-2007, 18:10 | #1 |
Asit ve Bazlar..
1. AS İ T VE BAZ NED İ R?
Asit ve bazlar canlı organizmalarda önemli i ş levleri olan maddelerdir. Asitlerin ve baz-ların ço ğ u oldukça tehlikeli ve tahrip edici maddelerdir; bunlar proteini çözerek doku-yu tahrip ederler. Örne ğ in, deri ş ik sülfürik asit kuvvetli bir asittir, suyu tutma özelli ğ ine sahiptir. E ğ er sülfürik asit canlı bir dokunun üzerine dökülürse çok kısa süre içinde o doku tahrip olur. Deri ş ik bazlar da hücre duvarlarının (zar) yapımında rol alan ya ğ lar ile reaksi-yona girerek bu zarları asitlerden daha çok tahrip ederler. Örne ğ in, çama ş ır yıkamada kullanılan bazı tür sabunlar ve deterjanlar baz içerirler. Yün ve ipek içeren elbiseler bu tür sabun ve deterjan ile yıkandıkları zaman, temizlik maddesinin içindeki bazlar yün ve ipek lif-lerinin kısalmasına ve kısmen de olsa çözülmelerine sebep olacaktır. Asitler suda çözündükleri zaman elektri ğ i ileten çözeltiler elde ederiz. Asitler çinko, mag-nezyum gibi elementler ile reaksiyona girerek reaksiyon sonunda hidrojen gazı çıkmasına neden olurlar. Asitlerin tadı ek ş idir ve mavi turnusol ka ğ ıdını kırmızıya çevirirler. Baz-lar da suda çözündükleri zaman elektri ğ i ileten çözeltiler olu ş tururlar. Bazların tadları acıdır ve ellendikleri zaman kayganlık hissi verir. Bazlar kırmızı turnusol ka ğ ıdını maviye çevirirler. Bazlar asitler ile reaksiyona girerek birbirlerinin özelliklerini nötralize ederler. Örne ğ in, mide hastalıkları ile ilgili ilaçlar bir baz olan bikarbonat (HCO3 - ) içerirler. Bu baz midede bulunan hidroklorik asiti nötralize ederek ki ş iye rahatlama hissi verir. 2. AS İ T VE BAZLARIN TANIMLANMALARI Günümüze kadar asitli ğ in ve bazlı ğ ın tanımı çok de ğ i ş ik ş ekillerde yapılmı ş tır. İ lk modern tanım İ sveç'li bilim adamı Svonte ARHEN İ US tarafından 1884 yılında a ş a ğ ıdaki ş ekilde yapılmı ş tır. Sudaki çözeltilerine H + iyonu veren maddelere "asit" denir. Aynı ş ekilde, Sudaki çözeltilerine OH - iyonu veren maddelere "baz" denir. Örne ğ in, hidroklorik asit (HCl) ve sodyum hidroksit (NaOH) için a ş a ğ ıdaki e ş itlikler yazı-labilir. İ kinci bir tanımlama ise Danimarka'lı kimyacı J.N. BRØNSTED ve İ ngiliz kimyacı T.M. LOWRY tarafından 1923 yılında yapılmı ş tır. Buna göre, Bir proton verebilen maddelere "asit", bir proton alabilen maddelere "baz" denir. Bu tanımlamayla daha önceleri asit veya baz olarak dü ş ünülmeyen birçok madde asit ve baz grubuna alınmı ş tır. Örne ğ in, bor triflorür bir asit gibi davranarak trimetilamin'deki azot üzerindeki bir çift elektronu kabul ederek bir kompleks olu ş turur.
|
|
|
Sayfayı E-Mail olarak gönder |
Konuyu Toplam 3 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 3 Misafir) | |
|
|