Atalet momentinin azalıp ya da artması ne anlama gelir, ya da ne işimize yarar?
Atalet momenti, ‘dönme atalet momenti’nin kısa ifadesi olup, belli bir cisim için, dönmekte olduğu eksen etrafında hesaplanır ve farklı dönme eksenleri için hesaplanan değerleri farklı farklıdır. Örneğin nokta bir cisim için atalet momenti; kütlesiyle, cisimden dönme eksenine indirilen dikmenin uzunluğunun karesinin çarpımına eşittir (I=mr2).
Fiziksel anlamına gelince; nasıl ki kütle, bir cismin üzerine etki eden kuvvetle cismin bu kuvvet doğrultusunda kazandığı ivme arasındaki doğrusal ilişki katsayısı ise (F=ma), atalet momenti de, bir cisme etki eden tork ile cismin bu tork ekseni etrafında kazandığı açısal ivme arasındaki doğrusal ilişki katsayısıdır (T=Iα). Veya, nasıl ki kütle, bir cismin doğrusal ivmelenmeye karşı gösterdiği direnişin ölçüsü ise, atalet momenti de, bir cismin açısal ivmelenmeye karşı gösterdiği direnişin ölçüsüdür. Dolayısıyla; nasıl ki, kütlesi daha büyük olan cisme belli bir doğrusal ivmeyi kazandırmak için daha büyük bir kuvvet uygulamak gerekirse, atalet momenti daha büyük olan bir cisme belli bir açısal ivmeyi kazandırmak için uygulanması gereken tork da daha büyüktür.
|