84 yıl sonra ortaya çıkan tarihi gerçek Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılan İstiklal Marşı'nı değiştirme girişimlerinin ilkinin, marşın kabulünden 4 yıl sonra 1925 yılında yapıldığı ortaya çıktı.


Maarif Vekaleti'nin (Milli Eğitim Bakanlığı), batıyı çok fazla yerdiği ve Atatürk'ten bahsetmediği gerekçesiyle yeni bir marş yarışması düzenlediği, Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi'ne bağışlanan tarihi belgelerden anlaşıldı.

Van'da görev yapan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Kasım Kocabaş, internet aracılığıyla tanıştığı bir satıcıdan aldığı toplam 57 parça belgeyi Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi'ne getirdi. Belgeleri inceleyen tarihçiler, İstiklal Marşı'nın 1921 yılında kabulünün ardından, 4 yıl sonra ikinci bir yarışma daha düzenlenerek, marşın değiştirilmek istendiğini tespit etti. Belgelerin dönemi aydınlatacak nitelikte olduğu vurgulandı. Belgeleri inceleyen Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Caner Arabacı, ikinci yarışmanın Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı) tarafından düzenlendiğini ifade etti.

İstiklal Marşı'nın 1921'de Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edildikten sonra neden tekrar bir yarışmaya gidildiğinin sorgulanması gerektiğini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Caner Arabacı, "İncelediğimiz belgelerde yarışmayı dönemin Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Hars (Kültür) Müdürlüğü'nün düzenlediğini ve bu yarışmaya 57 başvuru yapıldığını tespit ettik. Hars Müdürü Dr. Hamit Zübeyir Koşay'ın notlarını incelediğimizde Mehmet Akif Ersoy'un şiirinin, batıyı çok fazla yerdiği, manevi unsurlar ağır bastığı ve Atatürk'ten bahsedilmediği için değiştirilmesi gerektiği üzerinde durduğunu gördük." dedi.

Mustafa Kemal Atatürk'ün İstiklal Marşı'nı kabul kararının ardından meclisin en ön sırasında ve ayakta dinlediğinin altını çizen Arabacı, "Marşı değiştirmeye çalışanlar, gerekçeyi Atatürk'ün isminin geçmemesine bağlıyor. Burada görüyoruz ki batıcı kulüp, Atatürkçülüğü kullanarak kendi fikirlerini uygulamaya çalışmış. Sadece bu tarihte değil 1930 yılında da bir yarışma düzenlenmeye çalışıldığını biliyoruz. Tüm bu girişimlere rağmen marş millet tarafından benimsendiği için değiştirilememiştir." diye konuştu.

Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi Müdürü Bekir Şahin de belgelerin ilk getirildiğinde bakımsızlıktan mantarlarla kaplı olduğunu söyledi ve kütüphane görevlilerinin temizliğe başladığını söyledi. Bekir Şahin, belgeler üzerindeki restorasyon ve tasnif çalışmalarının yaklaşık 1 yıl süreceğini dile getirdi. Belgelerin yazıldıkları dönemi aydınlatacağını aktaran Bekir Şahin, "Her biri ayrı bir öneme sahip, başka bir örneği bulunmayan bu belgelerden 57 adet eser elimize ulaştı. Söz konusu yarışmaya katılanların isimleri ve dilekçeleri bulunuyor. Akademisyenler kütüphaneye gelerek belgeleri inceledi. Bu eserlerin kültür tarihine büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum." ifadesini kullandı.

Kütüphanede incelenen belgeler arasında İstiklal Marşı'nı besteleyen Osman Zeki Üngör'e ait mektup, yarışmaya katılan önemli şairlerin dilekçeleri, dönemin Hars Müdürü Dr. Hamit Zübeyir Koşay'a ait el yazması notlar ve yarışmaya gönderilen bestelenmiş şiirler bulunuyor.

Samanyoluhaber

Yuh yaaauuv bukadarda vatan hainliği olmaz!

Açıkçası benim kafam çok karışık. 1925'de İstiklal Marşı değiştirilmeye çalışılmış. Zaten 1925'de İstiklal Marşı anadolu'da okunmaya başlanmıştı. Bundan önce sadece bir şiirdi. Yani halk 1925'de İstiklal marşıyla tanıştı. Madem değiştirmek isteniyordu, neden 24'de karar alınıp, İstiklal marşının okullarda okutulmasına karar verildi?

Üstelik halkımız marşı dinler dinelemez hemen nasıl adapte oluyor, nasıl hemen bu kadar alışıyor? onu da pek anlayamadım. Diğelim ki halk hemen alıştı. Tam 5 yıl sonra yani 1930'da meclisimiz İstiklal Marşımızın bestesini nasıl değiştirmeyi başardı bu bile ayrı bir soru.

İstiklal marşımızın değiştirilmesi konusu bir bakanın, bir grubun zayıf bir önerisi olarak ortaya atılmış bir düşünceden öteye gidemez. Bunun şimdi neden bu kadar yankı uyandırdığını anlamak da güç. Şayet Atatürk bu marşı değiştirmek isteseydi de eminim değiştirirdi. Çünkü bu ülkeye ait yıllarca kullanılmış alfabe gibi pekçok şeyi değiştirirken, halkın yeni yeni dinleme başladığı marşı mı değiştiremeyek? Üstelik kendi iradesiyle kabul ettiği, 1930'da yeniden bestelettiği bir marştan söz ediyoruz.