Fatma K. Barbarosoğlu - Yeni Şafak



CHP Behiye Hanım Teyze'yi ne bilsin!

Türkiye Cumhuriyeti İkinci Cumhurbaşkanı Mustafa İsmet İnönü'nün ağabeyi Askeri Sıhhiye Hekimi Ahmet Mithat Temelli'nin hanımı Behiye Temelli (94) Fatih Camii'nde sessiz sedasız kılınan cenaze namazı sonrasında, Merkez Efendi Mezarlığı'nda toprağa verildi. Böbrek yetmezliği ve kalp rahatsızlığı sonucu 94 yaşında hayata veda eden Behiye Temelli'nin cenaze namazını Nakşi Tarikatı'nın önde gelen isimlerinden Mustafa Hoca kıldırdı. Cenaze töreninde CHP'den ve İnönü ailesinden hiç kimse yoktu.

Behiye Hanım Teyze'nin vefat haberini Salı sabahı aldım. Değerli dost Hatice, “Böyle erken bir saatte aramazdım esasında ama Behiye Teyze vefat etti” dedi. “Bir tarih göçtü.”

Behiye Temelli, onu tanıyanlar için ahlak abidesi bir hanım idi. Güzelliğin her dönemdeki temsili gibi yaşadı aramızda. Ahlak güzelliği, estetik, zarafet ve son nefesine kadar taşıdığı genç kız mahcubiyeti ve edebi ile.

Hatice “bir tarih göçtü derken, Behiye Hanım Teyze'nin hayatını kısacık bir çalışma olarak kaydedebilmiş olduğum için, tarihin elinden bir şey koparmış olmanın sevincini yaşadım o an. Sonra camı açıp gökyüzüne baktım. Hava soğuk ama berraktı. Kar toplayan bir güneş. Tıpkı merhumenin hayatı gibi.

2000 yılında, Fevzi Paşa Cad. Kardeş Apartmanı'ndaki dairesinde görüştüm kendileriyle.1950'den itibaren başını örten ve çalışmanın yapıldığı tarihte altmış yaşın üstünde olan kuşak ile sözlü tarih çalışması yapmak istiyordum. Çalışmayı iki kısım olarak planlamıştım. Birinci bölümde başını örten ilk üniversite mezunu kuşak, ikinci bölümde modern bir hayatın içinden koparak bir tarikata intisap etmiş olan ehli tarik hanımlar olacaktı.

Üniversite mezunu hanımlar ile görüşme yapmam çok zor olmadı. Fakat ehli tarik hanımlarla yapmaya çalıştığım her görüşme, insan aklını zorlayacak fevkaladeliklere tanık olmamı sağlayan metafizik ürpertilerle geçti. Fenâ mertebesine geçmiş bu hanımlar, kendilerinden arkaya bir hayat izinin kalmasını istemiyorlardı.

Behiye Temelli, İsmet İnönü'nün ağabeyi Yarbay Ahmet Temelli Bey ile onun ölümüne kadar evli kalmış bir hanımdı. Aralarında otuz küsur yaş farkı vardı ve Behiye Hanım Ahmet Bey'in beşinci eşi idi. İnönü soyadının diğer kardeşlere ait olmadığını sadece İsmet Paşa'ya ait olduğunu bu vesile ile öğrendim.

Acının ve ıstırabın her çehresi ile karşılaşmış ama acıyı kalbinde misafir etmemiş bir hanım idi . Küçük yaşta geçirdiği ayak burkulması, ayağında tedavisi mümkün olmayan bir hasar bırakmıştı. Bu kaza, onu sadece sakat bırakmamış aynı zamanda annesiz de bırakmıştı.

İstanbul'da günlerce hastanede kaldıktan sonra hiçbir tedavinin cevap vermeyişi karşısında annesi yıkılmıştı. Kimbilir hangi sıkıntılarla eşini ve iki kızını bütünüyle kumasına terkederek ağabeyinin yanına dönmüştü.

Hamuru iyilikten maya tutmuş olan küçük Behiye; hayata, annesi tarafından terkedilmenin sıkıntısıyla dahil olmamış, acaba benim anneme de hizmet eden bir üvey kızı var mıdır düşüncesiyle üvey annesinin hizmetine, anne özleminin aşkını ve itinasını katmıştır.

En çok korktuğu şey, üzerine düşen vazifeyi terketmek idi. Nitekim ailesinin başına gelen pekçok sıkıntıyı pederinin imamlığı terk etmesine bağlıyordu: “İmamlık terk edilmez.”

Edirne imamlarından olan pederi İsmail Hamdi Bey, arıcılığa meraklı bir zattır. Bisikletine atlayarak Sofya'ya gitmekte, oradaki fenni arıcılığı öğrenerek tatbik etmeye çalışmaktadır. Bir gün müftü kendisini çağırır. Bu yaptığının doğru olmadığı konusunda kendisini ikaz eder. Doğru olmayan nedir? İmamın bisiklete binmesi. İsmail Hamdi Bey, yaptığının doğru olmadığı konusunda kendisini ayet ve hadis ile ikna etmesini ister müftü efendiden. “Sen haklısın” der müftü. “Fakat halk cahil. Yarın kendileri daha ala arabalara binecek.” Bu durum karşısında imamlıktan istifa ettiğini söyler İsmail Hamdi Bey.

Varlıktan yokluğa düşmeyi ve ailenin başına gelen pekçok sıkıntıyı Behiye Hanım Teyze, pederinin sabretmeyerek görevi terk etmesine bağlar. Ona göre Yunus Peygamber'in kıssası her faninin hayatında tecelli eder.

Bu yazıyı okuyanlardan af diliyorum. Kalemimin Behiye Hanım Teyze'yi yazabilecek kadar iyi olmadığını biliyorum.Çünkü tevazu onda bir makam idi. Ki tevazu yazıya hiç gelmeyen.

Satırlarıma çarşamba günü Yeni Şafak'ta çıkmış haberi alıntılayarak başladım. O alıntıyı yorumlayarak bitireyim. İnönü ailesinden geriye kalanlar arasında Behiye Hanım Teyze'yi bilen olduğunu hiç sanmıyorum. CHP'ye gelince… Şunca “açılım” telaşında, eğer biliyor olsalardı, Behiye Hanım Teyze'nin son yolculuğunda “Siyaseten resim” vererek bu vesile ile haber olma fırsatını kaçırmazlardı.

Her şey Behiye Hanım Teyze'nin arzu ettiği gibi oldu velhasıl. O sadece onun halini ve makamını bilenlerin arasında yaşadı. Rabbim rahmetini ziyade eylesin.

20 Şubat 2009 Cuma