Dersim: İsyan Değil Katliam - AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

**Cihannur** · 12-19-2011, 23:06

Dersim: İsyan değil katliam

1937-38 Dersim hadiselerine ilişkin orijinal fotoğraflar ve o günlere tanık olan insanların anlattıkları, yaşanan acıları bütün çıplaklığıyla ortaya koyuyor. İlk kez yayınlanan fotoğraflar, NTV Tarih dergisinin Aralık sayısında yer alıyor.

Seyit Rıza fötr şapkasıyla

Seyit Rıza teslim olduktan sonra, fotoğrafını çekmek isteyen yetkililere fötr şapka takmak istediğini, başka türlü fotoğraf çektirmeyeceğini belirtmişti. Sabah çok erken saat olmasına rağmen bir dükkân açtırıldı, şapka bulundu ve bu fotoğraf alındı. (Orijinal resmin arkasına o dönem düşülen notlar)

Kemancıydı, öldürülmedi

Dersim'de 30 Ağustos 1937 kutlamaları sırasında, bayrağın hemen arkasında elinde kemanıyla görülen Sılo Qıc, sonraki yıllarda bölgenin en önemli halk ozanlarından biri oldu. Hadiseler sırasında ölüme götürülen bir kafilenin arasındayken, bir subayın, “Keman çalıyor, askeri eğlendirir.” demesi üzerine hayatta kaldı. Halen Dersim'de yaşıyor.

Tarihî fotoğraf

1926’da çekilen tarihî fotoğrafta sonradan Dersim hadiselerinde önemli rol oynayacak kişiler vardı. Oturanlar arasında en solda Mıçi Ağa, soldan üçüncü Mehmet Ali Ağa, soldan altıncı Cemşi Ağa, ayaktakilerden soldan yedinci Süleyman Ağa, 1938’de öldürüldü. Oturanlardan soldan beşinci Elazığ Valisi Cemal Bardakçı (Murat Bardakçı’nın dedesi) ve ayaktakilerden soldan beşinci meşhur Baytar Nuri Dersimi.

Harekât sırasında muhtemelen Beyaz Dağ mıntıkasında asker çadırları.

217 kişi nereye götürülüyor

Fotoğrafın arkasındaki tarih 14 Ağustos 1938. O dönemde arkasına düşülen not aynen şöyle: Büyük harekâtta, Dersim Halvori köyü. Asi Halvori köyünün 217 kişiden ibaret ahalisi ölüme götürülürken…
Cemal Taş arşivi

Dersim harekâtını gösteren dönemin askerî haritası.

Jandarma Umum Komutanlığı’nın bastırdığı ve döneminde sadece 100 adet basılan “gizli ve zata mahsus” kitap.

Saan Ağa, Hozat’ta öldürülmeden önce.

Harekât sırasında askerî birliklere yardım eden milisler.

Askerî operasyonlarda mağaralara saklananlara karşı gaz bombası kullanıldı.

İdamdan önce son duruşma

Muhtemelen 14 Kasım 1937 akşamı, Seyit Rıza ve 71 kişi, mahkemenin görüldüğü Elazığ’daki bir sinema salonunda son kez görüntüleniyorlar. Gece elektrik olmadığı için gaz lambasıyla aydınlatma sağlanmış. Birkaç saat sonra Seyit Rıza, oğlu ve beş kişi idam edilecekti.

Seyit Rıza ve oğlu idama götürülüyor. Seyir Rıza’nın son dileği, “Beni oğlumdan önce asın.” Kabul edilmiyor.

Fotoğraf makinesini çoğu zaman silah zanneden Dersimli kadınlar korku dolu anlar yaşadılar.

Devlet erkânı teftişte

Başvekil Celal Bayar, Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak, Genelkurmay İkinci Başkanı Kazım Orbay ve Milli Savunma Bakanı Kazım Özalp, 1938’de bölgeyi ziyaret etmiş ve Dersim harekâtına katılan askerî birlikleri Elazığ’da teftiş etmişlerdi.

Dersim'de özellikle yetim kalan kız çocuklarının bir kısmı evlatlık olarak alındı.

Kaynak

En Son Haber

12-19-2011, 23:06	#1
Kullanıcı Adı Cihannur	Dersim: İsyan Değil Katliam Dersim: İsyan değil katliam 1937-38 Dersim hadiselerine ilişkin orijinal fotoğraflar ve o günlere tanık olan insanların anlattıkları, yaşanan acıları bütün çıplaklığıyla ortaya koyuyor. İlk kez yayınlanan fotoğraflar, NTV Tarih dergisinin Aralık sayısında yer alıyor. Seyit Rıza fötr şapkasıyla Seyit Rıza teslim olduktan sonra, fotoğrafını çekmek isteyen yetkililere fötr şapka takmak istediğini, başka türlü fotoğraf çektirmeyeceğini belirtmişti. Sabah çok erken saat olmasına rağmen bir dükkân açtırıldı, şapka bulundu ve bu fotoğraf alındı. (Orijinal resmin arkasına o dönem düşülen notlar) Kemancıydı, öldürülmedi Dersim'de 30 Ağustos 1937 kutlamaları sırasında, bayrağın hemen arkasında elinde kemanıyla görülen Sılo Qıc, sonraki yıllarda bölgenin en önemli halk ozanlarından biri oldu. Hadiseler sırasında ölüme götürülen bir kafilenin arasındayken, bir subayın, “Keman çalıyor, askeri eğlendirir.” demesi üzerine hayatta kaldı. Halen Dersim'de yaşıyor. Tarihî fotoğraf 1926’da çekilen tarihî fotoğrafta sonradan Dersim hadiselerinde önemli rol oynayacak kişiler vardı. Oturanlar arasında en solda Mıçi Ağa, soldan üçüncü Mehmet Ali Ağa, soldan altıncı Cemşi Ağa, ayaktakilerden soldan yedinci Süleyman Ağa, 1938’de öldürüldü. Oturanlardan soldan beşinci Elazığ Valisi Cemal Bardakçı (Murat Bardakçı’nın dedesi) ve ayaktakilerden soldan beşinci meşhur Baytar Nuri Dersimi. Harekât sırasında muhtemelen Beyaz Dağ mıntıkasında asker çadırları. 217 kişi nereye götürülüyor Fotoğrafın arkasındaki tarih 14 Ağustos 1938. O dönemde arkasına düşülen not aynen şöyle: Büyük harekâtta, Dersim Halvori köyü. Asi Halvori köyünün 217 kişiden ibaret ahalisi ölüme götürülürken… Cemal Taş arşivi Dersim harekâtını gösteren dönemin askerî haritası. Jandarma Umum Komutanlığı’nın bastırdığı ve döneminde sadece 100 adet basılan “gizli ve zata mahsus” kitap. Saan Ağa, Hozat’ta öldürülmeden önce. Harekât sırasında askerî birliklere yardım eden milisler. Askerî operasyonlarda mağaralara saklananlara karşı gaz bombası kullanıldı. İdamdan önce son duruşma Muhtemelen 14 Kasım 1937 akşamı, Seyit Rıza ve 71 kişi, mahkemenin görüldüğü Elazığ’daki bir sinema salonunda son kez görüntüleniyorlar. Gece elektrik olmadığı için gaz lambasıyla aydınlatma sağlanmış. Birkaç saat sonra Seyit Rıza, oğlu ve beş kişi idam edilecekti. Seyit Rıza ve oğlu idama götürülüyor. Seyir Rıza’nın son dileği, “Beni oğlumdan önce asın.” Kabul edilmiyor. Fotoğraf makinesini çoğu zaman silah zanneden Dersimli kadınlar korku dolu anlar yaşadılar. Devlet erkânı teftişte Başvekil Celal Bayar, Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak, Genelkurmay İkinci Başkanı Kazım Orbay ve Milli Savunma Bakanı Kazım Özalp, 1938’de bölgeyi ziyaret etmiş ve Dersim harekâtına katılan askerî birlikleri Elazığ’da teftiş etmişlerdi. Dersim'de özellikle yetim kalan kız çocuklarının bir kısmı evlatlık olarak alındı. Kaynak En Son Haber

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)