İnsanın kalbi biraz fesat olsa, yazı başlığındaki “domuz” kelimesini görünce birilerinden söz edildiği sanır.
Yok... Yazıya bahse konu gerçekten de hayvanat alemindeki domuzlarla ilgili.
Anadolu Ajansı’nın dün akşam geçtiği habere göre, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) “domuz gribi” teriminin kullanımını domuzları korumak için durduracağını açıklamış.
WHO'nun İsviçre'nin Cenevre kentindeki genel merkezinde gazetecilere açıklama yapan WHO Sözcüsü Dick Thompson, isim değişikliği kararının, tarım söktörü ve BM gıda örgütünün “domuz gribi” teriminin tüketicileri yanıltacağı ve ülkelerin gereksiz yere domuzların itlaf edilmesi talimatı vereceği kaygısını açıklamasından sonra alındığını söylemiş ve bundan sonra domuz gribinin bilimsel ismi olan "H1N1 grip A"yı kullanacaklarını kaydetmiş.
Demek artık, dünyayı büyük endişeye sevk eden son salgından söz edilirken "H1N1 grip A" denilecek. Dünya Sağlık Örgütü’nün domuz tüketiminin olumsuz etkilenmemesi için bu yönde bir karar alması hakikaten ilginç.
Bahse konu hayvanın domuz olması şu tespiti elbette ortadan kaldırmaz: Kelimelerin ne şekilde kullanılacağı ve ne tür bir algılamalara neden olacağı hakikaten önemli mevzu. Konuya bu açıdan bakıldığında ilgililerin hassasiyetlerini anlamak zor değil.
Örneğin erkenden yola çıkıldığı veya işe erken başlandığını ifade etme bağlamında, “sabahın köründe” tabiri kullanılmaktadır. Gecenin karanlığından mı söz ediyoruz ki, ‘kör’ ifadesini kullanıyoruz. Adı üzerinde, sözü edilen zaman dilimi sabah vakti... Yani aydınlığın karanlıkların üzerine doğduğu ışıltılı bir zamandan söz ediyoruz.
‘Sabahın şerri gecenin hayrından iyidir’ anlayışını benimsemiş bir toplumda sabaha körlük atfetmek yakışık kalır mı? Öyleyse nedir bu ifadenin doğrusu; ‘Sabahın nuru...’
Artık sabahın köründe demeyeceğiz, sabahın nurunda deyimini kullanacağız...
Dilimizi doğrulara alıştırırsak doğru gider, eğer yanlış ifadeleri dilimize pelesenk edersek yanlış sürer gider...
‘Cümbür cemaat’ deyimi de öyle...
Nedir bunun doğrusu, “cumhur cemaat...” Yani topluca, hep birlikte... Cümbür değil, cumhur...
Dünya Sağlık Örgütü nasıl ki domuzların itibarını kurtarmak için “domuz gribi” tabirini kullanmaktan vazgeçtiklerini açıklamışsa, bizler de milli kültürün en önemli unsuru olan dilimizin haysiyetine ve kelimelerin kullanımına en az domuzların itibarı kadar hassasiyet göstermeliyiz.
Bir ara medyamızda, televizyonlarda en çok izlenen dizilerde kullanılan isimler de bahse konu olmuş ve ‘acaba kasıt mı var?’ diye tartışılmıştı. Atv'de yayınlanan Avrupa Yakası'ndaki 'Gaffur', o dönemde Star'da yayınlanan En Son Babalar Duyar'daki 'Kadir,' Show TV'de yayınlanan Hayat Bilgisi'ndeki 'Mennan' ve ‘Amil’, atv'de yayınlanan Beyaz Gelincik'teki 'Aziz' tiplemeleri buna örnek olarak verilmişti. Dizilerin yapımcı ve senaristleri bu iddiaları oldukça art niyetli ve saçma bulmuşlarsa da, madem ki kamuoyunda böyle bir algı oluşuyor, özen göstermekte de yarar var diye düşünüyoruz.
Bakın, Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘domuz gribi’ teriminin kullanılmamasına yönelik tavsiyesi bizi nereden aldı nereye götürdü.
Konuyu yine domuz gribi (!) ile bağlayalım. Pardon, "H1N1 grip A" ile...
Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü de dün yaptığı açıklamada, domuz gribini önlemek için domuzların itlaf edilmesine karşı olduğunu açıklamış. Örgüte üye 174 ülkeye, "domuzların itlaf edilmesinin hiçbir şeye yaramayacağı" uyarısında bulunan örgüt, domuz etinin tehlike teşkil etmediğini vurguladı.
Aynı anda dünyanın pek çok ülkesinde görülen ve çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine neden olan kuş gribi salgını bile dünyayı bu kadar endişelendirmemişti. Örneğin Mısır Hükümeti, ülkede henüz domuz gribi vakasına rastlanmamasına rağmen, önlem amacıyla binlerce domuzu itlaf etmeye başladı. Mısır parlamentosu önceki gün, tedbir amacıyla ülkenin tüm domuz çiftliklerindeki 250 bin kadar hayvanın itlaf edilmesi kararını onaylamıştı. Hükümetin bu kararı, ülkenin etkin muhalif grubu Müslüman Kardeşler'in bir sempozyumda griple ilgili, "hidrojen bombasından daha tehlikeli" açıklamasından sonra geldi.
Domuz etinin haram olmasının hikmeti ne ola ki tartışması bu yazının konusu değil...
Bakalım ‘domuz gribi’ teriminin yerine "H1N1 grip A" denilmesi domuzun itibarını kurtarmaya yetecek mi?
Kuş gribi, köy tavuklarının itlaf edilmesi ile sonuçlanmıştı. Bakalım bu defa durum nasıl tecelli edecek?
Allah hepimizi ve tüm insanlığı beter hastalıklardan korusun...

Prof. Dr. Osman ÖZSOY – Haber 7