Doppler-fizeau Etkisi
Yüksek dalga frekanslı bir ses havayı daha hızlı dalgalandırır. Böyle sesin perdesi yüksektir deriz ve tiz sesler olarak algılarız. Alçak dalga frekanslı sesin perdesi ise alçaktır ve bas sesler olarak algılarız.Bir lokomotif bize yaklaşırken sesinin perdesi yükselir,uzaklaşırken alçalır.Ses perdesindeki değişikliğin nedeni,kulak zarına saniyede çarpan ses dalgasının,ses kaynağının hareket halinde olması sonucu değişmesindendir.
Bu olgu,ışık dalgasına da uyarlanır.Hareket halindeki bir kaynağın ışığı gözümüze ulaştığı zaman frekansında(renginde) değişiklik olur.Işık kaynağı bize doğru geliyorsa,her saniye bize daha çok ışık dalgası gelir.Renk tayfında yüksek frekansa ait olan mor renginde gözükür.Eğer ışık kaynağı bizden uzaklaşıyorsa,gözümüze gelen dalga sayısı azalır.Tayfta düşük frekanslı kırmızı renge doğru kayma olur.
Koyu bir fon üzerinde belirli doku oluşturan açık renk çizgiler,ya da açık renkli bir fon üzerindeki koyu çizgiler ışığın yani renklerin belirli dalga uzunluklarında atomlar tarafından soğurulması (absorbisyon) veya yayılmasının (emisyon) işaretidir.Astronomlar bize doğru yol alan ya da uzaklaşan yıldızların hızını olağan tayf çizgilerinin,tayfın mor veya kırmızı bölümüne kaymalarına göre ölçerler.
|