Kirim Hâdiseleri*http://www.enfal.de/otarih48.htm

Kanunî döneminde Kırım da kardes kavgaları artmıştı. Kanuni mücadeleyi takip ediyordu islâm Giray'ın yerine hanlığa tayin edilen Sahib Giray, Kırımda kendini mücadelenin içinde bulmustu eski han islâm Giray, Sahib Giray'ın Osmanlı destegi ile hanlığa oturmasını hoş karşılamamıştı.*

Sahib Giray muhaliflerini yok etmeye başlamıştı. Nogayları kendi tarafına çekmis ve islâm Giray'ın, öldürülmesinden sonra Nogaylar'a karşı cephe almıştır. Sahib Giray, yegeni Baki'yi saflarina çekmiş Moskova seferinde ortadan kaldırmıştır.*
otorite tanımayan Nogaylar'a karşı Sirinlerle birleserek l546 - l547'de Kirim tarihinde "Nogay Kırımını gerçekleştirmistir. .

Kırım da, Osmanlı modeliyle hâkimiyet tesisine çalisan Sahib Giray ın Kanunî'nin teveccühüne mazhar olması, vezirler arasinda aleyhine bir faaliyete sebep oldu. Sahib Giray vezirleri tahrikten çekinmiyordu. Kanunî'nin iran seferine kuvvet göndermemesi, gözden düşmesine yol açmıştır*

Girayın müstakil bir hanlık kurmaya çalıştığı söylentileri kuvvetlenmiştir. Kazan hanlığına Devlet Girayın tayinini istemiş rakipten kurtulmayi ümid etmişti. Fakat kendisi azlolunur. Osmanlı Devleti tarafindan Kırıma gönderien Devlet Giray, Sahib Girayı yakalayarak üç oglu ile birlikte öldürür.*

Ruslar düşmanı olan Sahib Giray ortadan kalktıktan sonra ivan Vasili, Kazan ile Ejderhanı zaptederek çar ünvanını almıştı Devlet Giray Ruslarin eline düşen Ejderhanlığını geri almış Moskova akınlarıyla Ruslar vergiye bağlanmıştı.

Devlet Giray, Zigetvarda Mirzalar komutasında Tatar askeri göndermiş. Bu kuvvetler, Erdel Beyi Sigismund ile birlikte Avusturyalılar in eline geçen yerlerin alınmasında büyük hizmetler görmüşlerdi.

*******

l562)Bogdan Seferi
http://www.enfal.de/otarih48.htm

II. Bâyezıttan beri boğdan Osmanlılara bağlı bir voyvodalıktı voyvodalık Kili ve Akkirman kaleleriyle devletin nüfuzuna girmiş yarim asırdan fazla devleti uğraştıracak hareketlerde bulunmamışlardı. voyvodalık vergi vermekte ihmal göstermişse de göz yumulmuş sadece ikaz edilmişti.

Kanunî, Macaristan seferinde boğdanı Voyvoda Petru Rares'e bırakmıştı. Voyvodalık, her yıl Osmanlı Devleti'ne 4000 duka altın, 40 kısrak ve 20 tay göndermekle yükümlü tutulmuş. kararlaştırılan hediyeler bizzat Rares'ten alınarak karşılığında vezirlere mahsus samur kürk sancakbeyi alâmeti olarak iki tug hediye edilmişti

Rares, gizlice Osmanli Devleti aleyhinde çalışmaya başlamıştı. Ferdinand ile muhabere müzakerelerine baslayan Rares, Erdel sınırlarına tecavüz etti Zapolyaya karşı Ferdinand ile birleşti vergilerini göndermedi Osmanlılara bagli Venedikli Gritti'yi öldürttü

Rares'in bu faaliyeterinden Kanunî l538 Mayıs'ında Boğdan üzerine yürümeyi kararlaştırır. Barbaros'un donanma ile denize açıldığının ertesi günü istanbul'dan hareket eden Osmanlı ordusu, Edirne'ye ulaştığında Kanunî "Seferimiz Boğdan üzerinedir" diyecektir. Kanunî, Rares'in azıgnlığa son verip itaat etmesi halinde merhametli davranacağını bildirmişti.*

Rares'in samimi olmadigi anlasilmis sefere devam edilmiştir. dehşete düşen Rares, Transilvanyaya kaçmıştır Osmanlı ordusu Yaş sehrini yakip yıkmış Suçeva sehrini almıştır. Kanunî, umumi af ilan ederek voyvoda seçilmesini ister. Kanunî Rares'in kardeşi Lacustayı voyvoda arayarak berat verir.

sefer sonunda Osmanlılar, Prut ile Dinyester nehirleri arasındaki yerleri ele geçirirler Elde edilen yerler, sancak haline getiriliŕ. yıktırılan Kili kalesi inşa edilip Akkirman müstahkem bir kâle haline getirilir Bender sehri ele geçirilir Boğdana voyvoda vaziyete hâkim olamaz Sultan Süleyman, voyvodaliğı tekrar rarese verir

*******

ÇALDIRAN SAVAŞI KARDEŞLER SAVAŞI

öncü kuvvetlerin komutani Mihaloglu Memed Bey, Sah'in emîri Ustacluoglu'nun Hoy'a geldigini, Sah Ismail'in de yaklasmakta olduğunu bildirdi yavuz Sah'i karsilamak üzere harekete geçer.Makû ile Hoy arasinda Tebriz'e 20 fersah mesafede bulunan Çaldiran tepelerine ulasir.*

Selim, çaldıranda tertibatlar almis safakla birlikte savasa girismek veya askere 24 saat istiraat etmek üzere Divâna müracaat eder yol yorgunlugu münasebetiyle savasa girisilmesini tehlikeli bulan devlet büyükleri, askere 24 saat istirahat verilmesinin uygun bulur Buna karsilik, askerin içinde Alevî ve Siîlerin bulunmasindan ve* düsmanla anlasabileceklerini düşünen* Rumeli Defterdari Pîrî Mehmed hemen savasa baslanilmasinı belirtir teklif, Sultan Selim tarafindan kabul görür. safakla birlikte savaş nizami alinır

İBRAHİM PAŞA TEBRİZ KUŞATMASİ
Kaynak enfal.de.com*

2l Ekim l533 de Vezir-i A'zam Damad Ibrahim Paşa bağdada gönderilir. İbrahim Paşa,Konyadayken Ulama Han Bitlis'e girip ve Şeref Han'in başını keser. Şeref Han'ın oğlu III. Semseddin, karşı duramayacağını anladığından Ibrahim Paşa'ya müracaat eder. Bitlis'i ocaklik hâline getirilip Seref Han'ın oğlu III. Semseddin'e verilir. bölgede Şeref Hanlar'ın nüfuzu büyüktü.Bitlis Valisi olarak 4l yil idarede bulunmuştu.

Ulama Han "Ahlat, Adilcevaz, Erciş ve Van'ı Osmanlılar'a itaat ettirmiştir Tahmasb harb hazırlıklarına başlar Bağdadı ele geçirmek isteyen ibrahim Paşa, Tebriz üzerine hareket eder. Sadrazam'ın ordusu Sa'dabad civarında konakladığı zaman, Tebriz halkının ileri gelenleri, bağlılık arzederler. Böylece Ibrahim Pasa, l3 Temmuz l534 te savaşmaksızın Tebriz'i ele geçirir.*

Paşa, tebrizde müstahkem bir ordugâh inşa ettirerek l000 kisilik bir kuvvet koyar. Şehre kadı tayin ederek her türlü yağma ve kanunsuz hareketler yasaklanır paşa kimseyi incitmemeye ve halkı memnun etmeye son derece dikkat ediyordu. İbrahim Paşa'nn hareketleri kısa zamanda meyvesini verip tesirini gösterecektir.*

Irakayn seferi sonrası büyük Vezir-i A'zam ibrahim Paşa, l5 Mart l536'da idam edilecektir. Irakayn seferindeki hataları yetkilerini sınırsızca kullanmasi Defterdar Çelebi'nin öldürülmesindeki rolleri Kanunî'nin çok sevdigi vezirini devlet selâmeti için gözden çıkarmasına yol açmistir*

Viyana Kuşatması
Kaynak enfal.de.com*

Osmanlılar sayesinde Macar Kralı seçilen Zapolya, bu imkanı değerlendiremez. Osmanlılar'a karşı avrupadan yardım ister Macar kralı seçilmiş Ferdinand Budine yürür zapolya kuvvetlerini Tokaj'da mağlup eder zapolya kayınpederi Lehistan Kralı'nın yanına sığınmak zorunda kalır

Zapolya, Osmanlılar'dan tekrar yardım ister. yardım talebi, Osmanlıları sür'atlen harekete geçirir 29 Subat l528 antlaşmasına göre Osmanlı Devleti, Zapolyayı hükümdar olarak tanır. Ferdinand vergi vermek şartıyla Macar Kralı olarak tanınmasını istediyse de teklif kabul edilmez Budin'in Zapolyaya iade etmesi istenir.*

Kanunî, Vezir-i a'zam ibrahim Paşaya II. Macaristan seferinin serdarlığını tevcih ederek büyük yetkiler vermisti.kanuni Macaristan yönetimine asker ve kaynak kullanmak yerine, Zapolyanın idaresinde yarı bağımlı bir Macar Devleti'ni Habsburglar'a karşı tampon bir devlet olarak birakmayi tercih ediyordu

VİYANA SEFERİ

Budin'e giren Kanunî, Ferdinand ile karşılaşmak niyetiyle Viyana'ya hareket eder ordu, Avusturya - Macar sınırındaki Ovar kasabasini ele geçirir Viyana önlerinde toplanmaya baslar.Ferdinand'in ise kuvvet toplamak için Avusturya içlerine çekilmisti.

Viyana şehrinin muhasarasında Osmanlı ordusu hazırlıksızdı Belgrad, Mohaç ve Budin'deki ağır toplar olmaksızın, orta ve hafif toplarla kalede istenilen gedikler açılamadı. Almanlar, kaleyi büyük bir fedakarlıkla savunuyorlardı. Surların önünde iki taraf da ağır zayiatlar veriyordu.ancak Surlar altından lağım açılamıyordu.*

aralıksız süren çalışmalar sonucu surlarda gedikler açılıp hücumlarda bulunuldu havaların soğumaya başlaması, kışın yaklaşması erzak sıkıntısının had safhaya ulaşması, askerin gücünü etkiliyordu. Kanunî, l7 günlük muhasarayi kâfi görmüştü ancak bu kadar kisa sürede böyle müstahkem bir mevkiin düsürülmesi, ordu ne kadar kuvvetli olursa olsun imkansızdı.*

l4 Ekim l529'da hücum başarıya ulaşmayınca, muhasaranın kaldırılmasına karar verilir. Halbuki son hücumda gedikler açılmış kalenin dayanma gücü tükenmek üzeredir kışın kar ve yağmurun yağması üzerine "Pâdisah-ı islâm emriyle leskere (askere) zarar ve ziyan müretteb olmasın diye kanuni "bir adami on bunun gibi hisara vermezen" deyip kuşatmayı kaldırır*

Kanunî haklı ve yerinde bir karar alarak Kış ve soğukların bastırmasıyla viyana kuşatmasını kaldırır hakan askerini düsünmüştür bölgedeki kar yağışı ve şiddetli kış soğukları felaket getirebilirdi. Şarlken (Charles Quint) Avrupa'dan topladığı kuvvetleri Linz'e yığıyordu. Viyana ancak iki hafta dayanabilirdi. Ancak kale feth edilse bile sonra ne olacaktı ?*

Kanunî çekilir çekilmez, Linz'deki Alman ordusu şehri muhasara edecekti. muhasara için Viyana'da çok büyük bir askerî güç bırakmak icab ediyordu. Şehirde, Türk topçu ateşinden yıkılmadık bir yer kalmamıştı. Böylece şarlken taht şehrinin tahribi ile cezalandırılmıştı.*

Kanunînin viyana seferinde l4 bin Osmanlı askeri şehid olmuş ve yaralanmıştı. Almanya tamamen perişan olmuştu. Viyana sefer-i hümayûnu 7 ay, 7 gün devam etmişti. Macaristan'daki Osmanlı hakimiyeti sağlamlaşmış, Avusturya ve Kuzey Macaristan tahrib edilmiş saldırı ihtimali ortadan kalkmıştı.

Belgrad'in Fethi*
Kaynak enfal.de.com*

Canberdi Gazalî'nin isyanında Macaristan'a sefere karar verilir. stratejik önemi olan Belgrad, Avrupa seferleri için bir üs durumunda idi. stratejisinden dolayi Fâtih han da burayı almak için tesebbüslerde bulunmustu. askerî güçlerine güvenen Macarlar, Pâdisahi tebrik ietmedikleri gibi haracı istemek üzere Macaristan'a gönderilen Osmanli elçisini öldürmüslerdi.*

elçiyi öldürmekle yetinmemiş kulakları ile burnunu keserek Süleyman hana göndermişlerdi.insanlık tarihi için yüz karasi bir vahset sergilemişlerdi olumsuz gelişmeler üzerine harp kaçınılmaz hale gelmisti.Kanunî, kendisine ve devletine yapılan hakaretin cezasına inandığı için harp hazırlıklarına başlanılması için emirler göndermisti.*

İran hudud güvenliği sağlanıp savas kararı alındıktan sonra babasi ve dedeleri II. Bayezıd ile II. Mehmed'in türbelerini ziyaret ettikten sonra l8 Mayis l52l' de bizzat kendisinin başında bulundugu Osmanlı ordusu, Belgrada hareket eder. müzakerelerde Veziriazam Pîrî Mehmed Paşa'nın görüşüyle Belgrada yürünmesi Rumeli Beylerbeyi Ahmed Paşa'nın ise Bögürdelen hisarini almasi kararlastirilmistir

Sabacz böğürdelen hisarını kuşatan Ahmed Paşaya kaledeki garnizon, direniyor kendisini savunuyordu.muhafizlar yok edildiler.kuşatmada Osmanlılardan epeyce şehid verildi. Ahmed Pasa, büyük bir mücadeleyle 7 Temmuz'da Sabacz (Bögürdelen)i zaptetti Böylece Kanunî ilk fethini gerçekleştirmiş oluyordu.*

Sultan Süleyman, Ahmed Pasa ile sancakbeylerini huzuruna kabul ettikten sonra sabacz kalesine gelir.istihkâmların arttırılmasını ve Sirmi'ye geçmek için Sava üzerine köprü yaptırır. Süleyman han gayretleri artırmak için nehir kenarinda çardak altinda insaatin tamamlanmasini bekler. manevî bir destek ve etki altinda kalan ordu can ve başla köprü inşaatını ongünde tamamlar

Belgrad kuşatmasında Pîrî Paşa Zemin Kalesini ele geçirir Pîrî Paşa' yı çekemeyen Ahmed Pasa'nin tesiriyle Belgrad muhasarası kaldırılıp Budine yürüme kararı alınır ancak karardan vazgeçen Sultan Süleyman,l Agustos'ta Zemin civarına otağ kurup, belgrad kuşatmasının sonuçlandırılması emrini verir.*

Şiddetle kuşatılan Belgrad dayanamayacağını anlayınca eman dileyerek kaleyi teslim eder. Kale halkı Macaristan'a giderken, Sırplı olan bir kısımda evlad, ve mallariyla Istanbul'a nakl olunarak Yedikulede iskan edilir mahalleye Belgrad Mahallesi denilmeye başlanır.

Fetihten sonra 200 top ile tahkim edilen Belgrad Kalesi, ve Semendire 900 bin akça has ile Bosna Sancakbeyi Yahya Paşa oğlu Bâli Bey muhafazasina tayin edilirken Bosna Sultanzâde Hüsrev Bey'e verilir.

Belgrad seferinde Osmanli ordusunda filler de bulunuyordu iki tane olduğu belirtilir Kanunî'nin ilk seferine Edirne, Filibe Sofya medreseleride iştirak etmislerdir. Belgrad, ele geçirildiğinden itibaren Avrupa seferlerinde en mühim üslerden biri olmus "Dâru'l-cihâd" adini almistir.

Sultan Süleyman, Belgrad'dan iki yaşındaki oğlu Murad'in,ve kızının ölüm haberini almış. İstanbul'a girdikten on gün sonra da dokuz yaşındaki oglu Mahmud çiçek hastalığından öldü Vezirler, cenazeye yaya refakat ettiler. Bunlar Sultan Selim türbesinin yanina defn edildiler.

Erdel seferi
Kaynak enfal.de.com

Osmanlilarla basa çikamayacaklarini anlayan Ferdinand ile Sarlken, bes yillik bir baris antlasmasi yaparlar. Erdel hâdisesi, harbin yeniden baslamasina sebep olur.

Erdel Kiraliçesi eski Macar Kirali Zapolyanın zevcesi izabella, Osmanlı himayesindedir Kiraliçenin müsavirlerden birisi Ferdinand taraftarıdır Erdel'in verilmesine çalisiyordu. Osmanli Ferdinand'i tehdid etmiş Ferdinand aldırmamıştı Osmanli ordusunun iran seferindeyken bir sey yapamayacagindan emindi.

Kanunî, Avusturya kuvvetlerinin Erdel'e girdigine kani olunca Avusturya elçisinden durumu sordurtarak onu haps ettirdigi gibi Rumeli Beylerbeyi Sokullu Mehmed Pasa'yi Erdel üzerine yürümekle görevlendirmisti.

10 Temmuz l55l'de Sofya'dan hareket eden Sokullu, Slankamen'den ayrılarak Beçe önlerine gelip ele geçirir.Beçkerek ve Çanad'dan başka oniki kaleyi zaptederek Osmanlı hâkimiyetine katar. Lipva'yı ele geçirip Timisvarı kuşatır.iklim şartlarından dolayı Belgrad'a döner.

Sokullu Paşa'nın çekilmesiyle Avusturya ordusu Erdel'e girer lipva'yı alır Segedin'i muhasara eder. Segedin sancakbeyi Segedine gelen Ali Pasa, Avusturya ordusunu imha eder savaş 1562 yılına kadar sürer. Ferdinand, Erdelden vazgeçip Macaristan için 30.000 duka altın ödemiş ve sekiz senelik bir muahede imzalanmıştır

*******

KAYNAK ENFAL.DE.COM
Rodos'un Fethi*

Sultan Süleyman'in Akdeniz'de Osmanli hakimiyeti için giristigi büyük mücadelede, Rodos ilk, Malta seferi ise son dönemi ifade Dünya saltanatının ikinci yilinda Rodos'u ele geçirmesi, Dogu Akdeniz'de Osmanli hâkimiyetini sagladı ve mücadele Orta ve Bati Akdeniz'e intikal etti

1309'dan beri Saint Jean şövalye tarikatının elinde bulunan Rodos adası eskiden beri Osmanlıların istedikleri önemli yerlerdi. Sultan Süleyman, Belgradı aldıktan sonra bu mes'eleyi halletmek istiyordu.fethi zarurî kılan sebepler vardı.fetih Osmanli ülkesine ilhak edilmis Misir, Suriye ve Dogu Akdeniz sahillerinin emniyetinde önemliydi

Rodos ve adaların Osmanlıların elinde bulunması gerekiyordu.Sultan Selim, saltanatının son yıllarında, Şövalyeler üzerine yürümek için büyük bir donanma hazırlamış ancak gerçeklestiremeden hayata gözlerini kapamıştı.Hıristiyanlığın, kalesi Rodos'ta ki şövalyeler, Osmanlı hac gemilerine saldırmışlar, Canberdi Gazali'ye yardımda bulunmuşlardır

Rodos'ta Cem Sultan'in oğlu Muradı taht vârisi olarak ortaya sürmüşler kalelerinin sağlamlığına güvenen olan Rodos şövalyeleri, korsanlık faaliyetleriyle Müslümanların yollarını kesip gemilerini alıyor, Osmanlı sahillerinde fesatlıklarda bulunuyorlardı.Müslümanları esir alıp adalarında işkence yaptıkları biliniyordu.

Kanunî, siyasî ve stratejik sebeplerden Rodos problemini halletmek istiyordu. babasından miras olarak devr aldığı bir meseleyi halletmek niyetinde idi. Rodos'u feth etmek suretiyle dedesi Sultan Mehmed'in gerçekleştiremediği bir şeyi yapmış olacaktı.*

Fâtih han zaferlerinde sadece iki yerde istediğini yapamadı Bunlardan biri Belgrad, diğeri Rodos'tu genç Süleyman, saltanatının ilk yılında Belgrad'ı zapt ederek Fâtih hanın düşüncesini gerçekleştirdi Belgradın arkasından Rodosa yönelmesinde, rodosun fethedilememiş olmasıda etkili olmuştur*

Rodos'un fethinde Divan-i Hümayûn Rodos seferine taraftar değildi Şövalyelerin şöhreti, adanın müstahkem olup muhasaraya dayanabilmesi Avrupa'nın derhal yardımda bulunabileceğini düşünüyorlar sonu tehlikeli bir sefere girişmeyi doğru bulmuyorlardı

Vezir-i A'zam Pirî Mehmed Pasa Çoban Mustafa Paşa denizci Kurdoglu Müslihiddin Reis, Rodos seferine taraftar olup Avrupadan endise edilmemesi gerektiğini ileri sürüyorlardi.*

casuslarıyla Rodosda bilgi toplayan Kanunî, sefere karar verir Hammer'in ifadesiyle " Kur'an-i Kerim'in emriyle Üstad-ı A'zamdan mektuplan teslim olmasinı ister ve kabul ederse şövalyelere hürriyet ile mallarına dokunulmayacağına dair, yerlerin ve göklerin yaratıcısı Allah, O'nun elçisi Hz. Muhammed ve Peygamberler adina yemin eder teklifi Üstad-i A'zam red eder

Avrupa devletleri birbirleri ie mücadele ettiklerinden, Rodos ile ilgilenecek durumda değillerdi. Rodos ile ilgilenecek tek devlet Venedikliler ticaret antlaşması ile pasifize edilmislerdi. Divan'daki sefer kararından sonra Osmanlı ordusunun rodos seferinin hazırlıklarına başlar

Rodos seferine çıkacak osmanlı ordusunun
başına serdar olarak ikinci vezir Çoban Mustafa getirilir. seferi haber alan Rodos Üstad-i A'zamı kaleyi tahkim ettirmis, yiyecek depolatmış,limana zincir çektirerek, Papa ve Fransa'dan yardim istemiştir

Osmanlı donanması, 5 Haziran l522'de 300 gemi ile Çoban Mustafa komutasında harekete geçer. Donanmada onbin deniz ve itfaiye neferi bulunuyordu. Sultan Süleyman istanbul'dan kapıkulu ve timarli sipahileriyse karadan yola çıkmıştı.sefere nadir bir istisna olarak, Seyhülislâm Zenbilli Ali Cemalî Efendi de katılmıştır.

Osmanlı donanması, Rodosdaki Gnido adasına varmıştı Osmanli donanması, Rodos kalesinin dogusundaki bir limana demir atar. Kaleyi ablukaya alır Padişahı bekler. yüzbin kişilik ordu, surlara mevzilenir. Ingiliz, Fransiz, Italyan,avrupa milletlerine mensub şövalyeler Rodos burcunu müdafaaya başlamışlardı.

Çarpışmalar, Alman burcuna top atışı ile başlar. Kanunî, Kızıltepede otağını kurdurarak kuşatmayı idare eder. Şiddetli Osmanli hücumlari, beş ay devam eder. dayanamayacaklarini anlayan sövalyeler, kaleyi teslim edeceklerini Kanunî'ye bildirmek zorunda kalirlar.*

21 Aralik 1522'de rodos teslim alınır 2l3 yıllık Haçlı Devleti tarihe karışır. Katolik Hiristiyanlar Yakın Doğu'dan uzaklaştırılır sövalyeler adadan çekilir Hıristiyanlara dinî âyin ve inançlarda serbestlik vergi ve devşirme alınmaması imtiyazları verilmiştir

Hiristiyanligi kabul eden Sultan Cem'in oglu Murad iki oğlu ile ortadan kaldırılır. Şövalyelerin Rodos'u terkiyle Pâdisah Câmie çevrilen Saint Jean Kilisesinde Cuma namazi kılmıştır. imamlığı, sefere katılan Şeyhülislam Zenbilli Ali Efendi yapmıştır.*

Rodos, Midilli sancağına bağlanarak Dizdarzâde Mehmed Bey'in idaresine verilmiştir. Osmanlılar,sefer sonrası Anadolu sahillerinde Bodrum, Aydos, Tahtalı kalelerini, Leros, Sömbeki, Kalimnos, Limonsa adalarini ele geçirmislerdir.

Rodos kalesi ve adasiyle birlikte Oniki adanin tamami ve Bodrum teslim olmuştur. Bodrum'un fethi, Anadolu tarihinde önemliydi burasi, Anadolu'da Hiristiyanlarin elinde bulunan tek toprak parçasi idi.

Kanunî, Rodos şehrinde kaleyi gezerken Noel kutlanıyordu Papa Hadrianus,Saint Pierre kilisesinde Noel âyinindeyken kilise şaçağından bir tas Papanin ayagina yuvarlanır. Kardinaller hâdiseyi Rodos'un düşmesine isaret saydilar.

Rodos'un fethi, Türk topçulugunun Avrupa karşısındaki üstünlüğünü gösterdi alınması mümkün görülmeyen Hıristiyanlığın kalesi rodosun zapti, Avrupa'da büyük bir hayret uyandırmıştır. Rodos'un fethinde Rodos hapishanelerinde bulunan alti bin*
Müslüman esir kurtarilmistir.

Rodos'a Türk göçmenleri yerleşti câmi, imâret, mektep, medrese, çeşme ve yol yapılıp ada imar edildi Rodos,sancak merkezi oldu bahriye sancakbeyleri Tümamiral ve valiler tayin edildi.*

Kanunî Yeşil Melek kasırgasına binip Rodos'tan ayrılırken Aydın, Midilli, Karasi, Menteşe ve Saruhan sancakbeylerini Anadolu beylerbeyi Kasım Paşa'nın nezaretinde Rodos'taki insaat , imar ve iskân işleri bitinceye kadar adada kalmalarını emr ederek istanbul'a yola çıkar*

Kanunî 29 Ocak l523'te yedi ay on iki gün süren ikinci seferi rodos sefer-ini bitirerek istanbul'a gelmiştir Rodos'un fethinde Venedik ve Şah ismail cülûstan beri ilk defa taziyet ve tebrik vecibesini yerine getirmis, Rodosun fethine memnunluk bildiren mektup ve elçiler göndermiştir*

Rodos'un fethi ile Avrupa'da Kanunî'nin şöhreti artmis Belgrad ve Rodos Hiristiyanların iki kilit noktasi müstahkem kaleleri düsürülmüştür bu sefer Osmanlilarin ileride basaracaklari daha büyük fetihler için bir işaret sayıldı.*

İRAN SEFERLERİ kaynak enfal.de.com

Sultan Selim'in vefatıyla umutlanan ismail, Anadolu propagandasını arttırıp Kanunî'nin cülusunu tebrik etmedi şah Ismail ölünce küçük çocuk onbir yaşındaki Tahmasb tahta geçti iran Gilan beyliği ve Sünnî ulema Osmanlilardan yardim istedi

Kanunî'nin niyeti Türkistan'a varıncaya kadar bütün Türk illerini tek bayrak altında toplamak Kızılbaş
Safevî tehlikesinin kökünü kazımaktı.Mohaç seferinden önce Doğu'ya sefer yapmayi düşünmüş Tahmasb'a "Tehdidnâmeler göndermişti
Doğu ile ilgilenmeye karar veren kanuni. Nihayet iran'a harbin açılmasına karar verir

Safevîler iran'ında Şiilik hâkimdi. Etnik bakımdan safeviler Türk ve Türkmen olmakla beraber, mezheplerinin farklı olmasi onları, Osmanlı Türklerinden ayırıyordu. Şah ismail, ve oğlu Tahmasb Türk idiler. Ancak iran Şii Mezhebi savunuculari olarak Sünnî Osmanlılarla kıyasıya mücadele ediyorlardı.birlik söz konusu olamazdı.*
Safevîler, Keyhüsrev'lerin, Dârâ'ların tahtında eski iranı temsil ediyordu

Arab ve Acem'e girilmesiyle "Irakayn Seferi" olarak anılan bu harekatın, faydası, Bağdad ve çevresinde, osmanlı hâkimiyetinin kurulmasıdır sefer sonucu, Osmanlıların karşısına çıkamayan Safevîler'in ortadan kaldırılamayacağı anlaşılmıştır ve Osmanlı safevibseferlerinin asıl gâyesi, Safevîleri belirli bir sınır dışında tutmak olmustur*


Irakayn seferi sonrası büyük Vezir-i A'zam ibrahim Paşa, l5 Mart l536'da idam edilecektir. Irakayn seferindeki hataları yetkilerini sınırsızca kullanmasi Defterdar Çelebi'nin öldürülmesindeki rolleri Kanunî'nin çok sevdigi vezirini devlet selâmeti için gözden çıkarmasına yol açmistir

BAĞDAT SEFERİ KAYNAK ENFAL.DE.COM

Bağdad'ı ele geçiren Zülfikar Bey şehrin anahtarını istanbul'a gönderir Osmanlilar, Viyana kusatmasinda iken Tahmasb, Bağdadı ele geçirir Kanunî'nin çıkacağı Doğu seferinden önce, Bağdad ile Bitlis'te meydana gelen hâdiseler, doğu seferini zaruriyet haline getiriyordu

Türkmen Musul oymağından Zülfikar Han,Kelhur Hâkimi idi. Bağdad Beylerbeyi amcasını asker bulundurmadan yaylaya çıkmasıyla bir baskınla öldürüp 40 gün kusattigi Bağdadı almış kendisini Bağdad Beylerbeyi ilan etmişti. Tebriz'in kendisini cezalandıracağını bilen Türkmen Beyi, Bagdad'ın anahtarlarını Kanunî'ye göndermiş kanuni adına sikke kestirip hutbe okumuştu. Osmanlılara bağlılığını ilana başlamıştı.*

Padişah,Viyanadayken Irak'a yardım edemedi. Tahmasb, ordusu ile Bağdadı günlerce kuşatmış l0 Haziran l529 da Zülfikar Han ile kardeşi Ahmed Bey'i uyurken öldürerek Bağdad kalesini ele geçirmişti Irak merkezi bağdat Osmanlılar'a tabi olmuş ancak korunamamıştı buda Padişahı manevî bir borç altına sokmustu

İran harbindeki ikinci hâdise ise iran beylerinden Ulama Han'ın Osmanlılar'a, Osmanli ümerâsindan Bitlis Hâkimi Şeref Hanın ise Safevîler'e sığınmamalarıdır. Şah Kulu isyanında Şah Ismail'in yanına kaçan Ulama Han, Azerbaycan Beylerbeyi ve önemli bir siyasetçiydi Şah ın basveziri Çuha Sultan'ın, isfahanda Samlu Hüseyin Han tarafindan öldürülmesiyle şahtanvezirlik istemişti

Ulama han Şaha gitmek isterken, rakipleri onu âsi gösterir beylerinin ve aşiretinin ezilmesinden ürken Ulama Han, sancaklarıyla Vanda Osmanlılara bağlılık bildirir. İstanbulun buyruğuyla, Bitlis Beyi Şeref Bey'in "vasıtasıyla istanbul'a gelir Ulama,Şeref Hanın şah'a meyli olduğunu söyler ocaklık statüsü kaldırılıp beylerbeyilik haline getirilen Bitlis ulamaya verilir

Seref Han, Sünnîdir Bitlis'in iran toprağı olduğunu ilan etmiş ve Tahmasb'dan yardım istemiştir. O Osmanlılar 'ın, kendisini ata topraklarından mahrum edeceğini sanıyordu. Dulkadir ve Diyarbakır Beylerbeyi yardımıyla Bitlis'i kuşatan Ulama, Safevî ordusunun yardıma geldigini duyunca Diyarbekir'e çekilmistir.*

Ahlat'ta şah'a ziyafet çeken Şeref Bey, tahmasba armağanlar sunar, kendisine de murassa kılıç kemeri ve altın sırmalı kaftan hediye edilir. Tahmasb,ferman vererek "Eyâlet penâh" diye hitab eder.Tahmasb, Osmanlılara bağlı bir uç beyliğini himayesine almış ve iran savaşına sebep olmustur

Bu, bir Osmanli toprak parçasının başka bir devlete geçmesi demektir Osmanlı siyaseti bunu kabul etmez bunun üzerine iran seferi elzem hâle gelmiştir. İrana bizzat hükümdar sefere çıkmıştır
O, iranı ortadan kaldırıp, Sünnî Türkistan'la birleşmek,ve kendisini arkadan vuran şii kösteğini ortadan kaldırmak arzusunda idi.*

Kanuninin Anadolu'yu isyanlarla karıştıran şiîliğe karşı düsünce ve tutumunu gösteren gazeli Sultan II. Mahmud'un kızı Âdile Sultan tarafindan hicri l308 miladi l890 yılında istanbul'da bastırılmıştır
"Allah, Allah diyelüm, Sancak-ı Sâhî çekelüm,
Yürüyüp her yanadan şark'a sipahî çekelüm,
İki yerden kuşanalum yine gayret kuşağın,
toz ile toprağa, bu râhi çekelüm.
Gözüne, sürme deyü dûd-i siyahi çekelüm.
Bize farz olmus iken : olmamız Islâm'a zahîr,
Nice bir oturalum, bunca günahı çekelüm,
Umarum rehber ola bize Ebûbekr ü Ömer,
Ey Muhibbî, yürüyüp Sark'a sipahî çekelüm