Yargı reformunun çerçevesi çizildi, HSYK 21 üyeye çıkıyor
Yargı reformunun ayrıntıları belli oldu. Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun üye sayısının 21'e çıkarılacağını, kurula hâkimve savcıların da üye seçeceğini söyledi. Hazırlanan taslağa göre yargılama sı-rasında Türkçe bilmeyenler için Kürtçe ve Arapça tercümanlar tahsis edilecek.

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısında değişiklikler öngören reformun ayrıntılarını açıkladı. Buna göre, HSYK'nın üye sayısı 21'e çıkacak. Cumhurbaşkanı ile Parlamento'nun yanı sıra yüksek yargının dışında 12 bin hâkim ve savcı da üye seçecek. Kritik HSYK toplantılarının yapıldığı Dikmen Hâkimevi'ndeki salonda gazetelerin Ankara temsilcilerine bilgi veren Ergin, değişikliklerin günlük tartışmalarla ilgisinin olmadığına dikkat çekti: "Bu, AB sürecinin bir sonucu."


Yeni düzenleme ile hâkim ve savcılar hakkındaki soruşturma izni verme yetkisi de Adalet Bakanlığı'ndan HSYK'ya geçiyor. Meslekî yetkinlik adına hukuk fakültelerinin de 5 yıla çıkarılması öngörülüyor. YARSAV varlığını sürdürürken yargıda başka meslek örgütlerinin ise önü açılıyor. Ergin 'Türkiye Hâkim ve Savcılar Birliği' adı altında sivil örgüt kurulacağını söyledi. Yargılama sırasında Türkçe bilmeyenlere ilişkin yeni düzenlemeye gidiliyor. Buna göre Kürtçe ve Arapça bilenler başta olmak üzere tercümanlar bilirkişi listesine ekleniyor. Bakan Ergin 'yargılama dilinin Türkçe olacağını' özellikle vurguluyor. Bakan Ergin, İmralı'ya gönderilecek terör suçlularının kalacağı ek tesislerin tamamlandığını, bakanlığın yıl sonuna doğru tesisleri devralacağını söyledi.

HÂKİM VE SAVCILARIN ATAMA VE TAYİN KARARNAMESİNİ KURUL HAZIRLAYACAK
HSYK'nın yeniden yapılandırılmasına paralel olarak kurulun sekreteryası ve denetim sistemi yeniden düzenlenecek. Hâkim ve savcıların atama, tayin, terfi işlemlerini Kurul bünyesinde oluşturulacak sekreterya yürütecek. Bu işlemleri Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü yapıyordu. İddia ve karar makamı tek elde birleşmeyecek şekilde hâkim ve savcıların denetimi, Kurul bünyesinde gerçekleştirilecek. Adalet Bakanlığı bünyesindeki Teftiş Kurulu HSYK'ya bağlı faaliyet gösterecek. Hâkim ve savcıların disiplin, inceleme ve soruşturma işlemleri, Kurul bünyesinde gerçekleştirilecek.

ANAYASA MAHKEMESİ'NİN GÖREV ALANI YENİDEN BELİRLENECEK

Anayasa Mahkemesi'nin görev tanımının yeniden belirlenmesi amacıyla uluslararası belgeler çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli çalışmalar yapılacak. Mahkeme'nin oluşumuna ilişkin ihtiyaç duyulan mevzuat değişiklikleri gerçekleştirilecek.

ASKERÎ YARGIYA DA REFORM

Anayasa Mahkemesi'nin askerî mahkemelerde hâkim sınıfından olmayan üyelerle ilgili yasa hükmünü iptal eden kararı doğrultusunda gerekli değişiklikler yapılacak. Yasal değişikliklerle sivillerin barış zamanında askerî mahkemelerde yargılanmalarına son verildi. Askerî mahkemelerin görev ve yetkileri demokratik hukuk devletinin gerektirdiği ölçüler çerçevesinde yeniden tanımlanacak. Askerî Yüksek İdare Mahkemesi iki dereceli hale getirilecek. Bakan Sadullah Ergin, Cumhurbaşkanı Gül'ün uyarıları doğrultusunda çalışmaların tamamlandığını, Milli Savunma Bakanlığı'ndan gelecek cevabı beklediklerini söyledi.

CEZAEVLERİNİN GÜVENLİĞİ JANDARMA'DAN ALINACAK

Ceza infaz kurumlarının dış güvenlik hizmetleri Jandarma'dan alınarak Adalet Bakanlığı'na devredilecek. Güvenlik, infaz koruma memurlarınca sağlanacak. Tutukluların nakli ile duruşmalarda can güvenliklerinin sağlanmasından da infaz koruma memurları sorumlu olacak.
Reformla mahkeme düzeninde de değişikliğe gidilecek. Hakimlerle savcılar, aynı kürsüde yer almayacak. Kürsü hakimlere kalırken, savcıların konumu savunma avukatlarıyla eşit pozisyona getirilecek. Diyarbakır'da katıldıkları eylemde taş attıkları için tutuklanan çocuklarla ilgili de yeni düzenleme geliyor. Adalet Bakanı Sadullah Ergin, "Bu çocukların soruşturma ve yargılama evreleri ile yargılama sonrasına ilişkin geniş kapsamlı bir çalışma yapıyoruz." açıklaması yaptı. Ergin, 19 Ağustos tarihi itibarıyla 18 yaş altı 2 bin 725 hükümlü ve tutuklunun bulunduğu- nu, bunların 120'sinin te-rör suçlusu olduğunu kaydetti. Diyarbakır'daki çocuk hükümlü ve tutuklu sayısının ise 16 olduğunu söyledi.
Reform taslağında adliyelerde görev yapan 12 bin hakim ve savcının HSYK'da kendilerini temsil edecek 1. sınıfa ayrılmış meslektaşları arasından üye seçmeleri planlanıyor. Seçimler UYAP sistemi üzerinden yapılacak. Kurul'da yer alacak 8 üye ise TBMM ve Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek. Meclis tarafından seçilecek olan üyeler hakim ve savcı olmayacak. Meclis, Türkiye Adalet Akademisi yöneticilerin-den, hukukçu öğretim üyeleri ile avukatların arasında seçim yapacak. ZAMAN

Serdar Arseven - Vakit
[email protected] Yargıya “adalet” ayarı Bu tür meseleler bizleri ziyadesiyle ilgilendirmekte; bu memleketin başına fevkalade tuhaf haller gelmiş evlatları olarak...
“Sanık hakaret etmemekle birlikte, Akit gazetesinde yazdığından mahkûmiyetine!..”
Cumhuriyet gazetesi lâik bir gazete olduğundan “beraatine”, Cumhuriyet’in haberini olduğu gibi alıntılayan Akit ise lâik bir gazete olmadığından “mahkûmiyetine!..”
Böyle karar olur mu?..
İki yazarın makaleleri harmanlanır mı?..
Bu harmandan “ortak suç” üretilir mi?..
Ve zincirleme “ceza” kesilir mi?..
“Onun yazısından bana ne, ben kendi yazımdan mesulüm” itirazı, vücut çalımlarıyla işlevsiz kılınır mı?..
Sadece biz muhatap olmuyoruz ki; “Aaaa!” dedirten kararlara…
Başbakan “gık” dese, “üç kuruşluk” mahkûmiyet çıkar da…
Tahammülü gayri kabil hakaretlere maruz kaldığından dolayı mahkemeye gidecek olsa, “Eleştirileceksin tabiî, siyaset yapıyorsun” kararına muhatap olabilir!..
Ökkeş Şendiller, Doğu Perinçek’e “aksak adam” dediği için hüküm giyer de,
Tansu Çiller, Ökkeş Şendiller’e “Katil” diyecek olsa, “Siyasetçinin eleştirilmesi normaldir”e bağlanan bir “beraat” olur hüküm.
•
Her zaman böyle değil tabiî; hakimlerin savcıların kahir ekseriyeti düzgün…
Lâkin, öyle bir camia ki bu, “sıfır” hatayı hedef bellemesi gerekiyor…
O “temiz” yapıda birkaç “leke” fena halde sırıtıyor.
•
Gelelim öbür taraflara; Anayasa Mahkemesi’nin Refah, Fazilet kararlarını hangi hukukçu sindirebildi?..
Partiyi mevcut mevzuatla kapatamıyorsan ne yapıyorsun?..
Kolay; kapatabilmeni mümkün kılacak yeni bir hüküm ihdas ediyorsun ve o yeni hükümle eski fiilden dolayı “kapatma” kararı veriyorsun.
Böyle uygulama mı olur, böyle karar mı olur, hukuk ayaklar altında filan…
Diyorsun diyorsun da, dediğini bir sen dinliyorsun.
Bir de rahatlık var ki; çatlıyor insan…
Dönemin Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Vural Savaş bize, “Ben Refah’a farklı, DSP’ye farklı davranırım. Gitsin, isteyen istediği yere şikâyet etsin” dememiş miydi; kaynağını “sınırsız sorumsuz” olmaktan alan özgüveniyle.
•
Evet, bütün bu olumsuz örneklere rağmen yargıya güveniyoruz…
Bu güvenin “mevcutlardan çok daha sağlam” gerekçelere dayanması…
Şöyle, gönül rahatlığı ile doya doya dile getirilmesi çok iyi olmaz mı?..
•
İşte, Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in dün açıkladığı “Yargı Reformu Stratejisi Eylem Planı”na bu gözle baktık.
Yargının saygınlığını artırır mı, birçok hakim, savcı ve avukat arkadaşımızın da gece-gündüz şikâyetçi olduğu çarpıklıkları ortadan kaldırır mı?..
HSYK gibi, “kararları yargı denetiminden muaf” oluşumların, az sayıdaki “yanlış adamı”nın ayıklanmasını sağlar mı?..
Elimizdeki malum, “Plân taslağı...”
Detayları içermediğinden, beklentilerin ne kadarının karşılanacağını bilemiyoruz…
Ancak; Bakan Ergün’ün iki saat boyunca ortaya koyduğu “temel prensiplere” baktığımızda, “olursa ne iyi olur” dedirten pek çok hususun bulunduğunu görüyoruz.
Mesela; Anayasa Mahkemesi ve HSYK üyelerinden hiçbirini Meclis belirleyemiyor ya…
Yeni sistem bunu değiştirmeyi; “millete” de yani Meclis eliyle “üye belirleme” hakkı vermeyi teklif ediyor.
Demokrasiyle yönetilen hiçbir ülkede rastlamadığımız bu “Meclis devre dışı” uygulamasına son verilmesi ne iyi olur.
Tabiî, haklı olarak soracaksınız bu işler ne zamana kadar olur?..
Sayın Bakan bu işlerin “kısa vadede” halledileceğini belirtiyor…
Kısa vade, 0 ile 2 yıl arası demek.
Seçimlerden önce yetişecek, galiba öyle demek.
•
HSYK kararları, malûm yargı denetimi dışında…
Taslak, “Sarıkaya” gibi kahraman savcılara; “harcanmaya” çalışılmaları halinde “yargıdan faydalanma” imkânını sunuyor.
Öte yandan; YARSAV’ı biliyorsunuz, başındaki her tavrıyla, bütün bir milletin tüylerini diken diken etmekte...
Yeni düzende ona dokunulmayacak haliyle, lâkin Türkiye Hakimler ve Savcılar Birliği gibi yeni bir yapının oluşturulması söz konusu ki...
“Tam ve serbest rekabet” ortamında, YARSAV’a geçmiş ola!..
•
Bakan Ergün’ün taslağında, Askerî Mahkeme binalarının askerî yasak bölge dışına çıkartılması da var… Bu da müthiş faydalı bir icraat, “sanık” yakını vesaire “sivil” olarak gidiyor oralara…
Duruşmaları takip etmek hakkı ama, kapıda birileri var!.. Onlardan biri, (mesela) “Bu kıyafetle yassah, hanfendi” dediğinde ya da buna benzer durumlar meydana geldiğinde ortaya hukuksuz bir durum çıkıyor… Hukuksuz uygulamanın şikâyet edileceği bir merci de maalesef bulunmuyor… Askerî Mahkeme, askerî yasak bölge dışına çıkarsa, buradaki sıkıntılar da giderilir.
•
Bilirkişi demiştik; o da bir başka hikaye…
İşi dava münasebetiyle bilirkişilik olan, bu işte rehabilite edilmeye muhtaç durumlar olduğu konusunda derin kanaatler edinir..
Bakan’ın da, “Bilirkişi müessesesi hakkında şikâyetler var, bu mutlaka olması; ancak mutlaka da rehabilite edilmesi gereken bir uygulamadır” demesi yerindedir.
•
Hoşuma gidenlerden biri de, gurbetçilerimiz için adli müşavirliklerin tesis edilecek olması.
Malum, bizim gurbetçiler hem eloğlu, hem de monşerlerimiz tarafından fena h alde itiliyor ve de kakılıyorlar. Yaşadıkları ülkelerin mevzuatını bilmemekten, hatta bizim ülkenin mevzuatını bilmemekten kaynaklanan sıkıntılarını gidermek için kime başvuracaklarını şaşırıyorlar.
Bizim büyükelçiliklerde, konsolosluklarda kime danışsınlar, kimden yardım alsınlar?..
Gidip, bir güzel fırça mı yesinler!.. Bakan Ergün, yurtdışı temsilciliklerde adli müşavir görevlendirileceğini açıkladı ya; bu alandaki eksiklik de giderilme yoluna girmiş demektir.
•
Ha bu arada unutmadan, hukuk fakültelerindeki kardeşlerimiz sıkı çalışsınlar, Bakan, istinaf mahkemelerinin hayata geçmesiyle birlikte 3000 civarında hakim ve savcı açığının söz konusu olacağını belirtti.
Fevkalade güzel bir imkân.
Uzun uzun haberini de yazdım.
Oradan okursunuz, olmazsa taslağı olduğu gibi “habervaktim” adlı internet sitemize koyar Yener Dönmez kardeşim, oradan okursunuz...
İyi, beğendim…
CHP filan takozu koymaya çalışır ama…
Sayın Bakan düzgün yolda, durmaksızın ilerlesin.

VAKİT