Hizbullah ve Hamas Direnişi Olmert'in İşini Bitirdi


İsrail Başbakanı Ehud Olmert, 17 Eylül'de yapılacak olan Kadima partisinin başkanlık seçimine katılmayacağını açıkladı.


İsrail Başbakanı Ehud Olmert, 17 Eylül'de yapılacak olan Kadima partisinin başkanlık seçimine katılmayacağını açıkladı. Olmert 2 ay sonra düzenlenecek seçimlerin akabinde istifa edeceğini de sözlerine ekledi.

Olmert bugün "Ancak, önümüzdeki Kadima seçimlerinde başkanlığa adaylığımı koymuyorum" sözleri, kendi insiyatif ile istifa eden bir başbakanın sözleri olarak yorumlanamaz.

Olmert kendi tercihi ile istifa etmemiştir. Olmert, siyasi arenadaki muhaliflerinin baskısı ile de istifa etmemiştir.

Olmert'in istifası İsrail Genel Kurmaybaşkanı Dan Halutz ve Savaş Bakanı Amir Peretz'in istifalarından bağımsız değildir. Hizbullah ve Hamas karşısında bir adım atmak bir yana aldıkları ağır hezimetin akabinde ortaya çıkan istifalar zincirinin bir halkasıdır.

Olmert, İsrailliler açısından en talihsiz lider. Filistinli hareketlerin baskısı sonrasında Gazze’den çekilen Ariel Şaron’u en fazla destekleyen; 2006 yılında 60 yıllık tarihinde, İsraillilere ilk defa unutmayacakları hezimeti yaşatan “yenilmez ordu” efsanesini silen savaş döneminde başbakan olan; Hizbullah’ın elindeki iki esiri kurtarmaktan aciz kalarak Hizbullah’ın isteklerini kabul etmek zorunda kalan bir lider.

30 Eylül 1945 tarihinde işgal edilen Filistin topraklarında doğan Olmert, Hebrew Üniversite’sinde psikoloji, felsefe ve hukuk eğitimi almış, gençlik yıllarında sağcı organizasyonlara katılmıştı.

İsrail ordusunda piyade er olarak ve daha sonra da Ordu Basımevi’nde çalıştıktan sonra seçimlere girdi. 1973 yılında 28 yaşındayken Knesset’e girdi. Akabinde de 7 kez ardarda seçim kazandı. 1993 - 2003 yılları arasında Kudüs Belediye Başkanlığı görevini yürüttü.

Ariel Şaron’un Sağ Kolu ve Varisi

Ocak 2003’te Knesset’e giren Olmert, Likud Partisinin seçim kampanyasında ve ardından koalisyon çalışmalarında aktif rol oynamış, seçimlerin ardından Ariel Şaron’un kabinesinde başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştı.

Şaron'un sağ kolu olan Olmert, Eylül 2005’te yapılan Gazze’den geri çekilme planında Şaron’un en büyük destekçisiydi. Şaron’un Likud Partisinden ayrılıp Kadima’yı kurmaya karar verdiğinde yine Şaron’un yanında duranların ilki oldu.

Beyin kanaması geçirdikten sonra komaya giren Şaron, 4 Ocak 2006'da Ariel Şaron'un iş göremez olduğunun ilan edilmesinden sonra 16 Ocak'ta Kadima partisinin yeni başkanı oldu. 28 Mart'taki seçimlere en güçlü aday olarak giren Olmert, Olmert 14 Nisan 2006 ‘da İsrail’in 12., 60 yıllık tarihinde İsrail'i hezimetlere taşıyan ilk başbakan oldu.

Olmert’i İstifaya Götüren Süreç: Hizbullah ve Hamas’ın Direnişi

25 Haziran 2006 tarihinda Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas’ın, 12 Temmuz 2006 tarihinde Lübnan İslami Direnişi Hizbullah’ın gerçekleştirdiği ve adına “Doğrı Vaad” adını verdiği esir alma operasyonu önemli derecede etkili oldu.

Olmert liderliğindeki İsrail, esir askerlerini kurtarabilmek için her iki direniş hareketine yönelik şiddetli saldırılara başladı. Hamas’a karşı başlattığı operasyonlarda vahşi katliamlara imza attı. Filistin Meclis Başkanı Aziz Duveyk dahil 45 milletvekili ve yüzlerce Filistinliyi esir aldı. Bir çok defa Gazze’yi işgal etmek istedi. Her defasında zayiat verdi. Hedeflerine ulaşabilmek için Gazze’deki işbirlikçilerini devreye soktu. Hamas ve Filistin halka, işbirlikçilerin de başını ezdi. Hedeflerine ulaşabilmek için şiddetli bir ambargoya başladı. Filistin halkı ambargoya karşı da dimdik ayakta durdu. Filistinli direniş hareketlerinin Gazze’den Sderot ve Askalan’a fırlattığı füzeleri engelleyemedi. Sonunda Hamas ile ateşkese kabul etmek zorunda kaldı. Bir süre sonra da yine Hamas’ın şartlarını kabul ederek esir asker Gilad Shalit’i kurtaracak.

İsrail’in Lübnan’a karşı başlattığı savaş 33 gün sürdü. Filistin’deki tablonun benzerine de Lübnan’da şahit olduk. Esirlerini kurtarabikmek için Lübnan’a karşı savaşa girdi. Fakat, savaşın başlangıcında koyduğu hiçbir hedefe ulaşamadı. Ne esir askerlerini kurtarabildi ne de Hizbullah’ı çökertebildi. Savaşın üzerinden 2 yıl geçtikten sonra Hizbullah’ın şartlarını kabul ettiği esir takası ile canlı yada cansız olduğunu bilmediği iki esir askerinin cesetleri teslim aldı.

Winograd Raporu ve İstifa Çağrıları

Olmert'in istifaya zorlanmasında ve hakkında açılan yolsuzluk soruşturmalarında, İsrail'in Hizbullah karşısında aldığı ağır hezimet önemli derecede etkili olmuştu.

Lübnan İslami Direnişi Hizbullah ile İsrail arasındaki savaşın sonuçlarını değerlendirmek üzere kurulan komisyonun başkanı Eliyahu Winograd, 31.01.2007 tarihinde raporunu açıklamıştı. Winograd, üst düzey siyasi ve askeri yetkililere işaretle karar alma mekanizmalarında hem askeri hem de siyasi alanlarda ciddi hatalar yapıldığını savunmuştu.

Ateşkesin başlamasına 2 gün kala Olmert’in kara harekatı başlatılmasını istemesi raporda olduğu gibi İsrail kamuoyunca da eleştirilmişti.

Savaşta başarısızlık nedenlerini inceleyen komisyonun hazırladığı Winograd raporunda Olmert, bir plan olmaksızın, ülkeyi alelacele savaşa sokmakla suçlanmış, Olmert için, "Lübnan'ın kendisine özgü gerçeklerini bilmiyordu. Savaşa girerken iki kere düşünmedi" denilmişti.

Genelkurmay Başkanı Dan Halutz'un da yine savaşa hazırlıksız girdiği, bundan hükümeti haberdar etmediği ve kabineyi savaşa zorladığı savunuldu. istifası istenilen Genelkurmay Başkanı Dan Halutz, rapor yayınlanmadan istifa etmişti.

Rapora göre savaş Bakanı Amir Peretz, İsrail Silahlı Kuvvetleri hakkında yeterli bilgi sahibi olmakmakla suçlandı. Peretz de istifa baskılarına daha fazla dayanamayarak istifa etmişti.

Muhalefetteki Likud Partisi ise Winograd raporunun açıklanmasının ardından Olmert’in istifa etmesi gerektiğini savunmuştu. İşçi Partisi'nden Savunma Bakanı Ehud Barak Winograd Raporu'nun yayımlanmasının ardından hükümetten istifa edebileceğini söylemişti.

Maariv gazetesinde yayınlanan ankete göre, Winograd Komisyonu'nun hazırladığı raporun ardından Olmert istifa etmeli mi, sorusuna katılımcıların yüzde 57'si "evet" cevabını verdi, "hayır" diyenler ise yüzde 33'de kalmıştı.

Yolsuzluk Dosyaları

Halutz ve Peretz’in istifası savaşı kaybetmekten ötürü istenirken, Olmert’in istifası savaş ile ilgili değil, ilerleyen günlerde gündeme getirilecek yolsuzluk dosyaları ile gündeme getirilecekti.

Kısa bir süre sonra İsrail Başsavcısı, Olmert hakkında yolsuzluktan ötürü soruşturma açtı. Başsavcı, ülkenin ikinci en büyük bankası Leumi'nin 2005'teki özelleştirilme ihalesiyle ilgili cezai soruşturma açılması talimatı verdi. O dönemde Maliye Bakanı olan Olmert'in Bank Leumi'yi satın almak isteyen iki işadamı arkadaşına bankanın çıkarlarına aykırı olarak yardımcı olduğu ileri sürülmüştü.

Olmert ayrıca, Amerikalı Yahudi kökenli bir iş adamından seçim kampanyası sırasında rüşvet aldığı gerekçesiyle savcılık tarafından sorgulanmış ve hakkında iddianame hazırlanmıştı. 2006'da başbakan olmadan önce Amerikalı işadamı Morris Talansky'den kapalı zarflarla onbinlerce dolar rüşvet aldığı gündeme getirildi. Olmert’e karşı açılan soruşturmalar arasında usulsüz olarak kendisi ve ailesi için ucuz seyahat etme yöntemine başvurması da sonradan eklendi.

İsrailliler bu soruşturmalara tepkisi Olmert’in artık görevden çekilmesi gerektiği yönünde oldu.

Muhalefet: Olmert İstifa Etmeli

Olmert karşıtı siyasiler için, açılan soruşturmalar iyi bir fırsat oldu. Başta Livni olmak üzere Kadima içerisindeki Olmert karşıtları, İşçi ve Likud Partisi Olmert'in istifa etmesini istediler. Olmert, istifayı kabul etmeyince, muhalifler meclisin feshedilmesi kartını öne sürdüler.

İşçi Partisi, Olmert'in yerine başka birisi gelmezse koalisyondan ayrılacağını ifade etti. Barak, yolsuzluk soruşturmasıyla karşı karşıya olan Olmert'in aynı zamanda ülkeyi yönetemeyeceğini savunmuştu.

Likud’un meclis grubu başkanı Gideon Sa’ar ise Olmert’in İsrail tarihindeki ‘en şüpheli Başbakan’ olduğunu söylemişti.

25 Haziran'da Knesset'te yapılacak güven oylamasına az bir süre kala Olmert ve muhalifler, 17 Eylül'de Kadima'nın seçimlerinin yenilenmesi üzerine anlaştılar. Anlaşma sonrasında gensororuyu Knesset'e sunan Likud Partisi, önergesini geri çekmişti.

Livni: Olmert’i Seçimlerde Yeneceğim

Olmert’in Kadima Partisinde, Olmert karşıtlarının başını Dışişleri Bakanı Tzipi Livni çekmişti. Livni, 2 gün önceki açıklamasında "Eğer Başbakan Kadima ön seçimlerinde Olmert adaylığını koyarsa, ki bu bana pek mantıklı görünmüyor, onu yeneceğim" demişti.

Olmert: Livni, Haindir

Son dönemde Olmert ile Livni arasında şiddetli tartışmalar yaşanmıştı. Livni'nin aleyhinde oyun oynadığının farkında olan Olmert, Livni'yi ihanet etmekle, İsrail devletinin geleceğini tehlikye atmakla suçlamıştı.

Kısacası Olmert, Lübnan İslami Direnişi Lideri Seyyid Hasan Nasrullah'ın da dediği gibi, İsrail tarihinin en başarısız başbakanı ünvanına nail oldu.