Mevsimlik işçiler yolda ölmesin diye 'fındık treni' sefere başladı



Mevsimlik işçilerin kamyon kasalarında yaptıkları çileli yolculuk artık tarihte kaldı. 'Fındık treni' uygulamasıyla işçiler rahat bir seyahatin tadını çıkarıyor.
Günlük 10 YTL yevmiye için senenin 9 ayı göç halindeler. Çukurova'ya, Ege'ye, Karadeniz'e giderler kamyon kasalarında. Ve bazen bu çileli yolculuğa kan bulaşır. Karşı yönden gelen kamyon, gencecik hayatların sonu olur.




Türkiye, bu manzarayı özellikle bu sene çok yaşadı. Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa ve Batman gibi vilayetlerden yola çıkan mevsimlik işçiler, trafik kazalarında onlarca kayıp verdi. Bu dramın son bulmasını isteyen Devlet Demiryolları, önemli bir adım attı. Sadece işçiler için 'fındık treni'ni sefere koyan TCDD, çalışmak amacıyla Karadeniz'e gelenlerin ulaşım sıkıntısını büyük oranda azalttı.

Kamyon kasasındaki çileli yolculuğa son veren uygulama, trafik kazalarını da asgariye indirdi. Sadece Diyarbakır'dan son iki ayda fındık trenine binenlerin sayısı 8 bin 467. Yataklı vagonda 11 kişilik ailesiyle Adapazarı'na giden Şehmuz Yiğit, uygulamanın kendileri için 'Ramazan sürprizi' olduğunu belirtiyor: "Allah devletimizden razı olsun."

Fındık toplama zamanının gelmesiyle mevsimlik işçilerin çileli yolculuğu da başlar. Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Batman ve daha pek çok Doğu ve Güneydoğu illerinden binlerce fındık işçisi, Sakarya, Giresun veya Düzce'deki bahçelerde çalışmak için yola çıkar. Nüfusları 7 ile 22 arasında değişen aileler, günde 15-20 YTL kazanmak için 36 saat süren tren yolculuğuna katlanır.



Fındık işçilerinin tren yolculuğu, birkaç ay öncesine kadar büyük bir eziyetti. Yolculuğun günlerce sürmesi bir tarafa, trende yer olmadığı için, ayakta yolculuk yapmak durumunda kalanlar azımsanmayacak sayıdaydı. Güney Ekspresi'nde biletler numaralı olmadığı için, herkes boş bulduğu yere oturuyor, 8 kişilik bir kompartımanda bir aileden 10, bazı zamanlar 14 kişi kalıyordu. Diyarbakır'dan başlayan çileli yolculuk, yaklaşık 36 saat sonra Sakarya veya başka bir fındık kentinde son buluyordu.

Trende yer bulamayanlar, geceyi trenin koridorunda geçirmek durumunda kalıyordu. Yanlarında getirdikleri yükleri koyacak yer bulamadıkları için, trenin tuvaletleri yüklerle doluyordu. Bu durum trenin normal yolcuları için de büyük bir sıkıntıya dönüşüyordu. TCDD, fındık işçileri için birkaç ay önce farklı bir uygulama başlattı. Sadece fındık işçilerinin içinde olduğu bir treni sefere koydu. Adına da 'fındık treni' dedi. Trenin seferlerine başlamasıyla, ayakta yolculuk sona erdi. Herkesin bir de yatağı oldu. Bu duruma en çok, trenle seyahat eden işçiler sevindi.

11 kişiyle yolculuk yapan Diyarbakırlı Şehmuz Yiğit, uygulamanın kendilerine 'Ramazan sürprizi' olduğunu anlatıyor. 'Fındık treni'nden çok memnun olduklarını anlatan Yiğit, "Daha önce, yatak yoktu. Gündüz çok sıcak olurdu. Gece de üşürdük. Şu an çok rahat. Lavaboları kullanıyoruz. Arada yatıyorduk. Allah razı olsun devletimizden." diyor.

Fındık işçilerinin çavuşu Mehmet Bey ise önceki dönemlerde insanların birbirini ezdiğini anlatıyor. Bey, "Bizler nüfusu çok aileleriz. Fındık toplamak için gittiğimiz yerlerde günlerce kalıyoruz. Yatağımızı, yorganımızı, mutfak eşyalarımızı trene yükleyip gidip geliyoruz. Trende bunları koyacak yer olmadığı için, trenin koridoruna, tuvaletlere koyuyorduk. Böyle olunca, tuvaletler kullanılamıyordu. Şimdi, yüklerimizi koymamız için trene iki konteyner eklendi. Yüklerimizi oraya koyduk. Tuvaletleri artık kullanabiliyoruz. Herkesin de artık bir yatağı var." şeklinde konuşuyor.

Yolcu potansiyeline göre tren

TCDD'nin yeni fındık treni uygulamasıyla 8 bin 467 kişi Arifiye'den Diyarbakır'a taşındı. Güney Ekspresi ile gidenlerle bu rakam 10 bini aştı. TCDD Genel Müdür Yardımcısı Veysi Kurt, fındık işçileri için sefere konulan trenlerin kalitesinin de Ankara-İstanbul arası kullanılan trenin aynısı olduğunu kaydediyor. Kurt, "Trende bulunan herkesin artık oturacağı koltuğun (yatağın) numarası var. Yataklı olduğu için, kimse ayakta kalmıyor." açıklamasında bulunuyor.

TCDD Ticaret Dairesi Başkanı Abdülkadir Gül ise uygulamanın seneye de süreceğini söylüyor. Gül, "Son bir ayda 8 özel tren yaptık. Talebin olduğu günlerde, işçilerin çeribaşı veya çavuşlarıyla irtibata geçerek hangi günlerde ne kadar yolcu potansiyeli olduğunu tespit ettik. Böylece son bir ayda 8 bin 500 kişiyi taşıdık." diyor.

ZAMAN