Vakti zamanında Almanya’daki Nazi rejimi ile yakın ilişki kurmuş olan Brezilya’da Nazi sempatizanlarının sayısı oldukça fazla. Birçok ülkede yasaklanan Hitler’in 'Kavgam' kitabı da çok satanlar arasında.

'Mein Kampf' yani 'Kavgam', Adolf Hitler’in nasyonal sosyalist fikirlerini açıkladığı kitabı. Faşizmin el kitabı olarak tanımlanan eser Almanya’da basımı ve satışı yasak. Ve Almanya’nın girişimleri sonucu Türkiye dahil birçok ülkede de 'Kavgam’ın satışı ve basımı yasaklandı.



Ancak Brezilya gibi, kitabın yasaklı olmadığı ülkeler de var. Hitler'in başarısız bir darbe girişimi sonucunda, 1924 yılında hapse girdiği dönemde yazdığı iki ciltlik 'Kavgam’ın son baskısı ülkede satış rekorları kırıyor.



'Minha Luta' adıyla piyasaya sürülen Hitler’in 'Kavgam’ı yaklaşık 30 eurodan alıcı buluyor. Kapağınında Hitler’in bir portresinin yer aldığı kitap, Latin Amerika’nın ekonomi ve kültür metropolü, Brezilya’nın en büyük kentlerinden Sao Paulo’da kitapçıların vitrinlerini süslüyor.



“Daha agresif kitaplar var”



Bu kitapçılardan birinde çalışan Jose Dantas, “Son baskıya yoğun bir ilgi var. Hitler çelişkili bir kişiliğe sahip ve bu yüzden de tarihe ve felsefeye ilgi duyan birçok kişi, onun gerçekte neler düşündüğünü öğrenmek istiyor. Hitler sempatizanlarının kitabı farklı algılamaları ve bazı farklı mesajlar çıkarmaları önlenemez. Ayrıca internet çağında bilgi alışverişinin önünü almak mümkün değil” diyor.



Dantas’a göre “Hem artık Hitler’in kitabından daha agresif kitaplar var piyasada. Örneğin bazı İslamcıların kitaplarında Hiter’in 'Kavgam' kitabından daha ağır söylemler yer alıyor. Hitler’in eseri bu kadar güçlü değil ama tabii her okuyucunun algılaması da farklı. İşte problem de tam burada, kontrol edemiyorsunuz”.



Kilise rahatsız



Brezilyalı Nazizm yanlılarının internet sayfaları Hitler’i öven ve onun en büyük devlet adamı olduğunu iddia eden söylemlerle dolu. Bu sitelerin forum sayfalarına yazan Brezilyalı gençler, 'Kavgam’ı adeta göklere çıkarıyor.



Antisemitizmin oldukça yaygın olduğu Brezilya’da birçok savaş suçlusu ve Hitler sempatizanını yaşıyor. Ayrıca çocuklarına Hitler ya da yine Nazi döneminin liderlerinden, Himmler ya da Eichmann gibi isimler veren aileler de var.



Bütün Brezilyalıların bu görüşleri savunduğunu iddia etmek mümkün olmasa da Brezilya Katolik Kilisesi, Neonazi gruplanmalar ve nasyonal sosyalist ideolojiyi destekleyen yayınların daha sıkı denetimi konusundaki çağrısını tekrarladı. Kilise, Hitler çocuklara isim olarak konmasının da yasaklanmasını istiyor.



Birçok Brezilyalı sosyolog, devletin faşizme göz yumduğunu ileri sürüyor. Sao Paulo Devlet Üniversitesi’nden tarihçi Maria Luisa Tucci Carnerio, Hitler hayranlığı ve Yahudi düşmanlığıyla tanınan Brezilya’yı 1930-1945 yılları arasında yöneten diktatör Getulio

Vargas’ın resmi çevrelerce desteklenip saygı gördüğünü anlatıyor.



Hitler hayranı diktatör Vargas



Nitekim, dönemin Alman gizli polisi Gestapo ile yakın ilişki içinde olan Vargas için 2003 yılında Rio de Janeiro’da bir de anıt yapıldı. Vargas, Gestapo’dan aldığı gizli direktiflerle, binlerce Yahudinin Brezilya’ya girişini yasakladı, ülkede ikamet eden birçok Yahudi, Almanya’ya gönderildi. Bu kişilerin çoğu toplama kamplarında öldürüldü.



Vargas, 1942 yılında Nazi rejimiyle ilişkisini, hem kaybeden tarafta olmamak adına hem de ABD’nin baskısına dayanamayarak sonlandırdı. 1945 yılından sonra Brezilya, aralarında toplama kamplarındaki insanlar üzerinde yaptığı korkunç deneyleriyle ün salmış doktor Josef Mengele’nin de bulunduğu birçok savaş suçlusuna kapılarını açtı.



Hatta 1949 yılına dek Yahudilerin Brezilya’ya girmesi engelledi. Yahudilerin çoğunun toplama kamplarında psikolojilerinin bozulduğu ve Brezilya’nın böyle kişilere kabul edemeyeceği gireş yasağına gerekçe gösterildi.



İber kültürünün etkisi



Rio de Janerio Hahamı Nilton Bonder, Brezilya’daki mevcut ırkçılık ve antisemitizmin boyutunu şöyle analiz ediyor: “Yahudilere karşı ön yargı oldukça yaygın. Brezilya’da da Hitleri göklere çıkaran Yahudilere düşman olan dazlaklar var. Ama Brezilya’daki antisemitizm örgütlü değil. Antisemitist görüşlere sahip kişilerin çoğu İber kültüründen geliyor; İspanya gibi ülkeler günümüzde bile yoğun Yahudi düşmanlığıyla bilinir.”



Brezilya Devlet Başkanı Luis Inacio Lula da Silva sendika başkanı olduğu 1979 yılında Hitler’e karşısındaki duruşunu ortaya koymuştu. Lula o dönem verdiği bir demecinde: “Hitler yanlış yaptı ama onda bir erkekte hayran olduğum özellikler mevcut.İnandığı değerler uğruna her şeyi göze alabilecek bir iradeye sahip. Takdir ettiğim şey istek, güç ve sadakatidir” demişti.


Klaus Hart