12 sektöre destek 500 bin kişiye iş

Başbakan Erdoğan, yeni teşvik sisteminde illerin dört bölgeye ayrılacağını ve 12 sektördeki büyük yatırımların destekleneceğini söyledi. İstihdam paketiyle de 500 bin kişiye istihdam olanağı sağlanacak. İşte 3 milyar doları aşacak ve Yeni Şafak'ın önceden yazdığı, Türkiye'ye ivme kazandıracak teşvik paketi..

ERHAN SEVEN / CAHİT SARAÇOĞLU
Küresel ekonomik krizin etkilerini azaltmaya yönelik, hükümetin son bir aydır üzerinde çalıştığı Yeni Teşvik Sistemi'ni Başbakan Recep Tayyip Erdoğan açıkladı. Erdoğan, yeni sistemle büyük proje yatırımları için 12 sektör belirlediklerini söyledi. Erdoğan, teşvik araçlarının kurumlar ve gelir vergisi indirimi, SSK primi işveren hissesinin belli süre Hazine tarafından karşılanması, az gelişmiş bölgelerde yatırım için kullanılacak kredilerin faizinin bir bölümünün karşılanması, yatırımlara yer tahsis edilmesi ve makine teçhizat alımlarında KDV istisnasıyla gümrük vergisi muafiyeti olacağını bildirdi. Erdoğan, kredi kartları ile ilgili de yeni düzenlemeler getirileceğini ifade etti.

HAMLELER ÇARKLARI DÖNDÜRÜYOR
Başbakan Erdoğan'ın Başbakanlık Yeni Bina'da düzenlediği toplantıya Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) üyeleri katıldı. Gelişmekte olan ülkeler içerisindeki Türkiye'nin de tedbirlerini süratle aldığını ve hazırlıklarını buna göre yaptığını vurgulayan Erdoğan, ülkelerin ekonomilerinin çarklarını yeniden döndürecek hamleler yapmak zorunda kaldıklarını, bundan sonra da kalacaklarını dile getirdi.
İLK ANDAN İTİBAREN TEDBİRLİYDİK
"Krizin ekonomimize ve vatandaşlarımıza etkisini sınırlandırmak için krizin ilk anından itibaren çeşitli tedbirler aldık" diyen Erdoğan, "Çeşitli düzenlemeleri hayata geçirdik. KDV ve ÖTV indirimleriyle iç talebin canlanmasına katkıda bulunduk. İstihdama yönelik yapılan birçok düzenlemelerle iş kayıplarını sınırlandırdık. 60'dan fazla değişik tedbiri başarıyla uyguladık ve bu tedbirlerin olumlu neticelerini de aldık" diye konuştu.
SİSTEM 2010'DA BİTECEK
Sistemle ilgili olarak tüm sivil toplum kuruluşlarının görüşünü ve desteklerini aldıklarını söyleyen Erdoğan, sisteminle rekabet gücünü artıracak, teknoloji ve ar-ge içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımlara destek verileceğini kaydetti. Teşvik paketini, kriz ortamını fırsata çevirmek ve rekabet gücümüzü artırmak amacıyla yürürlüğe koyduklarını söyleyen Erdoğan "Bu çerçevede yeni yatırım teşvik sisteminden sadece 2010 yılı sonuna kadar başlanmış olan yatırımların faydalanacağını önemle vurgulamak istiyorum. Süre 2010. Oraya kadar bunun başlamış olması gerekiyor" dedi.

Toplumsal işler için özel program


Okul, hastane vb. sağlık kurumlarındaki bakım ve onarım işleri,

Ağaçlandırma ve erozyon kontrolü,

Çevre düzenlemesi, arazi ıslahı,

Park, bahçe düzenlemesi konularında kısa süreli geçici istihdam amaçlı programların genişletilmesi,

Program kapsamında 120 bin işsizimize doğrudan istihdam olanağı oluşturulması,

İŞ-KUR'un mesleki eğitim faaliyetlerinin genişletilmesi,

Eğitim süresince katılımcılara günlük 15 TL ödeme yapılması,

Program kapsamında 200 bin işsize eğitim sağlanması.

Lise ve üstü eğitim aldığı halde işsiz olan 100 bin genci stajyer olarak istihdam edilmesini sağlayarak, iş tecrübesi olmayan gençlere deneyim kazandırarak iş bulmalarının önü açılacak. Bu kapsamda özel sektörde staj yapacaklara 6 ay boyunca maddi destek sağlanacak.

Yılsonuna kadar mevcut istihdamlarına ilave olarak işe alacakları personelin sosyal güvenlik primlerini 6 ay boyunca devlet karşılayacak.

Geçen yıl başlatılan genç ve kadın istihdamı desteğinden beş yıl süreyle belli oranlarda yararlanma devam edecek.

Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilecek, geçici işçilerin sosyal güvenlik ve ücret haklarının özel istihdam bürolarıyla karşılanmasına imkan tanınacak.

Devrim niteliğinde paket

İşçi, işveren ve STK'lar, yeni paketi değerlendirdi. İZTO: Bu paket, Türkiye'yi küresel güç olmaya yöneltecek, cesur ve devrim niteliğinde bir paket. TİM: Orta ve uzun vadede rekabet gücümüz artacak. ATO: Teşvikler yeni yatırım hamlesi başlatacak.MÜSİAD: Krizden çıkmamızda paketin önemli bir katkısı olacak. GSO: Türkiye'de yeni bir dönem başladı. Herkes ,.atırıma başlayacak.SEDEFED: Paketin etkinliği için kamu ve sivil toplum kuruluşları hızla harekete geçmeli. TÜRK İŞ: Yapısal sorunlara çözüm aramak yerine kısmi önlemler alındı. MEMUR-SEN: Üretim ve istihdam için olumlu, harcama ayağı eksik.
HAK-İŞ: Olumlu yanları olduğu gibi eksik tarafları da bulunuyor.

Desteklenecek sektörler


Dış ticaret açığının yoğun olduğu ana kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründeki büyük yatırımlar desteklenecek. Ana kimyasal maddelerin imalatı için asgari 1 milyar lira, diğer kimyasal ürünlerin imalatında asgari 300 milyon lira tutarındaki yatırımlar desteklenecek.

Transit boru hattı ile taşımacılık hizmetleri de büyük proje kapsamında teşvik edilecek.

Motorlu kara taşıtları imalatı en az 250 milyon TL tutarındaki yatırım projeleri büyük proje kapsamında desteklenecek.

Demiryolu ve lokomotif vagon imalatında asgari 50 milyon lira tutarındaki yatırımlar desteklenecek. Liman ve liman hizmetlerinde asgari 250 milyon lira tutarındaki yatırımlar desteklenecek.

Elektronik sektöründe LCD/Plazma üretiminde asgari 1 milyar lira tutarındaki yatırıma destek verilecek. Modül panel üretiminde asgari 150 milyon liralık yatırımlar desteklenecek. Lazer TV, üç boyutlu TV'ler ve OLED TV'lerde desteklenecek. Diğer elektronik sektöründe ise asgari 50 milyon liralık yatırımlar desteklenecek.

Tıbbi alet ve optik alet imalatında asgari 50 milyon lira, ilaç imalatında asgari 100 milyon liralık yatırımlar desteklenecek.

Hava uzay taşıtları imalatında asgari 50 ve makine imalatı yatırımlarında 50 milyon lira tutarındakiler desteklenecek.

Madencilik sektöründeki yatırımlar da büyük proje yatırımları kapsamına dahil edilecek.

Teşvikte dört bölgeye ayrıldık


Ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu illerinin yer aldığı üçüncü ve dördüncü bölgelerde tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörler teşvik edilecek. Bu bölgelerde turizm, eğitim, sağlık yatırımları da desteklenecek.

Adana, Mersin, Antalya gibi illerin bulunduğu ikinci bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecek.

Ağırlıklı olarak makine imalat, akıllı-çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler, kağıt, gıda ve içecek imalatı sektörleri teşvik edilecek.

İstanbul, Ankara , İzmir gibi büyük illerin yer aldığı birinci bölgede ağırlıklı olarak motorlu kara taşıtları ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalat ve tıbbi hassas ve optik alet yatırımları gibi yüksek teknoloji gerektiren yatırımlar desteklenecek.

KGF'nin tutarı genişletildi

KOBİ'lere yönelik olarak başlatılan "Kredi Garanti Sistemi"nden yıllık cirosu 25 milyon TL'nin altında ve en fazla 250 çalışanı olanlar yararlanacak. Hazine Müsteşarlığı sistemin etkin bir biçimde işlemesi için kredi garanti kurumlarına ilk etapta 1 milyar TL kaynak aktaracak. 1 milyar TL'lik kaynağa karşılık en az 10 milyar TL tutarındaki bir krediye kefalet sağlanması bekleniyor. Bu krediler Türk Lirası cinsinden olabileceği gibi döviz geliri olan KOBİ'ler için döviz cinsinden de olabilecek. Mali sektör tarafından KOBİ'lere sağlanan kredinin yüzde 65'ine Hazine'nin sağlayacağı destekle Kredi Garanti Kurumunca kefalet verilecek, kredi riskinin yüzde 35'i ise bankalarca üstlenilecektir.

Kurumlar Vergisi'nde indirim


Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamülleri sektörlerinde faaliyette bulunan,

31.12.2010 tarihine kadar 1. ve 2. bölgelerden 3. ve 4. bölgelere taşınacak tesislere;

5 yıl süreyle kurumlar vergisi oranı yüzde 20 yerine yüzde 5 oranında uygulanacak,

5 yıl süreyle mevcut istihdam da dahil olmak üzere bu tesislere taşındıkları bölgede (3. ve 4. bölgeler) uygulanan SSK işveren primi desteği sağlanacak,

Bu tesislerin 3. ve 4. bölgelere nakliye giderleri Hazine tarafından karşılanacak.

Bölgelere faiz desteği geliyor

Üçüncü ve dördüncü bölgelerde yatırım yapanların kullandıkları TL kredi faizinin üçüncü bölgede 3 puanını, dördüncü bölgede 5 puanını Hazinemiz karşılayacaktır. Bu oranlar döviz cinsi krediler için sırasıyla 1 ve 2 puan olarak belirlendi. Kredi faiz desteğinin üst limitleri, AR-GE ve çevre yatırımları için 300 bin lira, diğer yatırımlarda ise 500 bin lira olacaktır. Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel bazda belirlenmiş yatırımlar, yatırım yeri tahsisi desteğinden de faydalanacaktır. Büyük yatırımlar, genel teşvik sistemi kapsamında KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti ile desteklenecek.

IMF ile karşılıklı görüşmeler sürüyor ama...

IMF ile gelinen noktayı değerlendiren Başbakan Erdoğan şunları söyledi: "IMF ile görüşmeleri şu anda da devam ettiriyoruz. Görüşmeler noktasında sıkıntı yok. İlk başladığımız andan itibaren IMF'ye karşı önerilemizi verdik, onlardan bize bazı yeni teklifler geldi. Biz tekrar bazı öneriler sunduk. Geçen Mayıs'tan bu yana yaklaşık 13-14 ay geçti, süreç devam ediyor. Biz ülkemizin menfaatini zedeleyecek anlaşmaya 'evet' diyemeyiz. Siyasi noktada bir içerik taşıyorsa ona hiç olumlu bakamayız. İşin siyasi neticeleri oluşuyorsa kararı biz veririz. Bunu kendilerine çok açık söyledik. Bu ay sonuna kadar bazı karşılıklı görüş alışverişlerini yeni ekonomi koordinasyonu yapacak, netiyeceyi göreceğiz. Henüz kesilip atılmış bir şey söz konusu değil, görüşmeler sürüyor. Piyasa oyuncularının bir kısmı beklenti içine girebilir ama hükümetin oyuncuları 'IMF varsa var, yoksa yok' noktasında olmamalıdır. Son 14 ayda bizim piyasa oyuncuları IMF ile ayakta durmadı."

Dara düştü hadi bir de sen vur

Bankalara ve kredi şartlarına ilişkin de açıklamalarda bulunan Başbakan Erdoğan, "Şunu çok açık söyleyeyim, gerek kamu bankaları gerekse özel sektör bankalarının bir gerçeği görmesi lazım. Ben ülkede, bir Başbakan olarak, bütün bu bankalara sesleniyorum; banka, malum bir finans kuruluşu olarak 'para alır, para satar' kaba tabiriyle tanımı bu. Fakat bu parayı nereden alır? Girişimcilerden alır, vatandaşın parasını korumak için alır. Kendilerine kredi kapılarını kapayan girişimcilerimiz, yarın bu sıkıntılı dönem bittiğinde inanıyorum ki kendisine o kapıları kapayan bankalara onlar da gelmeyecektir" dedi.
'EZMEYİN' UYARISI
"Bu özellikle ticari ahlak açısından doğru değildir diye düşünüyorum" diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bunu açık konuşmak zorundayım. Dara düştü bir de sen vur. Olmaz böyle bir şey. Biz, bütün bankacı arkadaşlarımıza şunu söylüyoruz: İncelemelerinizi, araştırmalarınızı en güzel şekilde yapıyorsunuz. Zaten siz birebir kredi vermiyorsunuz, 5 alıyorsunuz 1 veriyorsunuz. Bunu yaptığınıza göre, o zaman kusura bakmayın bunları ezmeyin"
ÖTV UZATILABİLİR
Başbakan Erdoğan, bazı sektörleri kapsayan ÖTV ve KDV indirimiyle ilgili olarak, "Bunların içinde devam kararı alınacak olanlar, devam kararı alınmayacak olanlar var" dedi. Erdoğan, eski teşvik sistemiyle ilgili olarak bundan 2010 yılı sonuna kadar faydalananlar bulunduğunu bildirdi. Erdoğan, 'Kriz varsa çare de var' kampanyasında halkın parası olmadığı yönündeki eleştirilere yanıt verdi. Erdoğan, “'Harcayacak para yok' diyenler yanılıyor. Kusura bakmayın para var. Biz gelince en düşük memur maaşı 660 liraydı şimdi 1.200 liraya çıktı” dedi.

Bakanlar güneş yüzü görmeden çalıştı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dün kamuoyu ile paylaştığı yeni teşvik ve istihdam sistemiyle ilgili olarak çalışmalar son şeklini alıncaya kadar gece gündüz devam etti. Yeni kabinenin 1 Mayıs'ta göreve başlamasıyla birlikte Başbakan Erdoğan'ın talimatıyla her Bakanlar Kurulu toplantısından önce Ekonomik Koordinasyon Kurulu toplantıları yapıldı. Pazartesi sabahları 09.00'da başlayan kurul, kabine toplantısına kadar çalışırken, kabine toplantısı bittikten sonra da geceyarılarına kadar toplantılarını sürdürdü. Bir bakanın deyişiyle pazartesi günleri 'güneş yüzü görmeden' çalıştılar, 'gün yüzü görmeyi özlediler'. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Devlet Bakanları Zafer Çağlayan, Cevdet Yılmaz, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'in yaptıkları toplantılarda istihdam öncelikli konu oldu. TBMM'de mayınlı arazilerin temizlenmesiyle ilgili tasarı görüşülürken, hükümeti tasarıda imzası olan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek temsil ediyordu. Önceki akşam Başbakanlık Konutu'nda yapılan toplantıya Şimşek katıldığı için yerine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız vekalet etti.


05.06.2009