Dikkatli bir Kur’an araştırıcısı ve okuyucusunun dikkatinden kaçmayan söz tekrarları, Kur’an’da yoğun bir yer tutmakta; ayetlerde ve surelerde sıkça kullanılmaktadır.
Kur’an’da geçen tekrarlar söz ve mana tekrarları olarak iki bölüme ayrılır.
Mana tekrarı, bir konunun aynı veya farklı surelerde değişik sözlerle işlenmesidir, ki buna ‘’ konu tekrarı ‘’ da denilebilir. Yalnız, aynı konunun, Kur’an’ın farklı surelerinde ele alınışının , tam bir tekrar olmadığını da belirtmemiz gerekir. Bu husus başlı başına ve çok geniş kapsamlı bir konu olup, yaklaşık son 20 yıldır klasik tefsir metodundan ayrılan, yeni bir tefsir usulü olarak önem kazanan KONULU TEFSİR metodunun konusudur. Bu yazı dizimiz kapsamı dışındadır.

Söz Tekrarları
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, Kur’an’da bir çok söz tekrarına rastlanmaktadır. Söz tekrarlarını dört gruba ayırmak mümkündür:
1 - Bir ayet içinde aynı sözün tekrarlanması:
Bu söz alâ gibi bir edat:
‘’ hatemallahü alâ (1)kulûbihim ve alâ (2) sem’ihim ve alâ (3) ebsârihim gışaveh, ve lehüm azâbün azıym. ^’’ ( 2/7 )
hüm gibi bir zamir:
‘’ ve izâ reâkelleziyne keferû in yettehızûneke illâ hüzüvâ, ehâzelleziy yezkürû âliheteküm ve hüm (1) bizikirirramâni hüm (2) kâfirûn. ‘’ (21/36)
el Kitâb gibi bir isim :
‘’ ve inne minhüm ve leferiykan yelvüne elsinetehüm bilkitâbi (1) litahsebûhü minelkitâbi (2) ve mâ hüve minelkitâb (3), ve yekuûlûne hüve min indillâhi ve mâ hüve min indillâh, ve yekuûlûne alallahilkezibe ve hüm ya’lemûn. ‘’ (3/78)
beyne gibi bir zarf :
‘’ kaâle rabbi inniy lâ emlikü illâ nefsiy ve ahiy fefruk beynenâ (1)ve beynelkavmilfâsikiyn (2) (5/25)
* ülâike gibi bir işaret ismi:
‘’ ülâike (1) alâ hüden min rabbihim, ve ülâike (2) hümülmüflihûn. ‘’ (2/5)
* astafâki gibi bir cümle :
‘’ ve iz kaâletilmelâketü yâ meryemü innallahastafaki(1) ve taharreki vastafâki (2) alâ nisâil’âlemiyn. ‘’ (3/42)

2 – Söz tekrarlarının ardışık ayetlerde bulunması.
Nisâ 4/131 – 132 ayetlerinde ‘’ göklerde ve yerde bulunan her şey Allah’a aittir ‘’ cümlesi art arda 3 kere tekrarlanmıştır.
‘’ Göklerde ve yerde bulunan her şey Allah’a aittir. (1) Andolsun ki sizden önce kitap verilenlere de size de tavsiye ettik ki. Allah’tan korkun ve eğer tanımamazlık yaparsanız haberiniz olsun ki göklerde ve yerde bulunan her şey Allah’a aittir. (2) ‘’ (4/131 )
‘’ Göklerde ve yerde bulunan her şey Allah’a aittir. (3)
Dayanılacak(vekil) olarak Allah yeter ‘’ (4/132)

3 - Bir sure içinde aynı ayetin tekrarlanması
Bunlarda iki tür olarak karşımıza çıkar.
A)- Aynı ayetin ardışık olarak gelmesi
‘’ feinne ma’al’usri yüsren ‘’ (94/5)
‘’ inne ma’al’- usri-yüsrâ ‘’ (94/6)
Meali
1 – Senin için göğsünü genişletmedik mi ?
2, 3 – Sırtına ağır gelen yükünü senden indirmedik mi ?
4- Ve yükseltmedik mi senin şanını ?
5- (Demek ki) her zorlukla beraber bir kolaylık var. (1)
6- (Evet) her zorlukla beraber bir kolaylık var. (2)
B) - Aynı ayetin surenin surenin farklı yerlerinde geçmesi Bu tür tekrara en güzel örnek Kur'an'ın 55. sırasında yer alan RAHMAN Suresidir. Bu suede bir ayet ( 13. ayet ) tam 31 defa tekrarlanmaktadır.

Şimdi bu çok özel suredek tekrarları görelim:


Rahman Suresi:
1 - Rahman
2 - Öğretti Kur'an'ı
3 - Yarttı insanı
4 - Belletti ona o güzel beyanı
5 - Güneş ve ay hesap iledir.
6 - Çimen ve ağaç secde eder.
7- Bak şu güzel göğe
8 - Onu yükseltip mizanı koydu ki tartıda taşkınlık etmeyesiniz
9 - Tarıyı adaletle doğru tutun. Ölçüyü aksatmayın !
10 -Yeryüzünü de canlılar için koydu
11 - Orada meyvalar, tomurcuklu salkım salkım hurma ağaçları vardır.
12 - Çimli taneler ve güzel kokulu bitkiler ondadır.
13 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (1)
14 - İnsanı fağfur gibi bir pişmiş çamurdan yarattı.
15 - Cinleri de dumansız bir ateşten yarattı
16 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (2)
17 - Hem iki doğunun Rabbi, hem iki batının rabbi.
18 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (3)
19 - İki denizi salıverniştir. Daima birbirine çatışıyorlar.
20 - Fakat aralarında bir engel vardır, birbirlerine karışmazlar.
21 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (4)
22 - Onlardan inciile merrcan çıkar.
23 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (5)
24 - Hem denizde akıp ve dağlar gibi yükselen gemiler O' nundur.
25 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (6)
26-27 - Üzerinizdeki herkes fani; bâki o rabbinizin yüzü, O zül-celâli ve'l-ikram !
28 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (7)
29 - O'ndan dilenir göklerde, hem yerde olan; O her gün bir iştedir.
30 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (8)
31 - Yarın ( hesabınızı görmek için ) size kalacağız ey cin ve insan topluluğu !
32 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (9)
33 - Ey cin ve insan topluluğu ! Eğer göklerin ve yerin yanlarından geçip gitmeğe gücünüz yeterse geçin gidin. Fakat gücünüz olmazsa geçemezsiniz.
34 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (10)
35 - Salınır üstünüze ateşten bir yalın, bir zehir duman, kurtulamazsınız deseniz de el aman.
36 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (11)
37 - Gök yarılıp yağ gibi eriyen, kızaran ve yanan bir gül gibi olduğu zaman.
38 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (12)
39 - O gün ne insana ne de cinne günahlarından sorulmaz.
40 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (13)
41 - Günahkarlar simalarından tanınır da perçemleriyle ayaklarından tutulur.
42 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (14)
43 - İşte bu suçluların yalan dedikleri cehennem.
44 - Bununla bir kızgın su aralarında dolaşırlar.
45 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (15)
46 - Rabbinin makamından korkn kimseye iki cennet vardır.
47 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (16)
48 - Her birinde çeşitli meyvalar ve ağaçlar vardır.
49 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (17)
50 - Onlarda akıp giden iki kaynak vardır.
51 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (18)
52 - Onlardan her meyvadan çifter çifter vardır.
53 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (19)
54 - Dayanmışlar öyle mefruşata ki (döşeme) astarları atlastan, her iki cennetin devşirmesi de yakındandır.
55 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (20)
56 - O cennetlerde bakışlrını ylnız kocalarına çeviren öyle dilberler ki nlara, onlardan önce insan ve cin dokunmamıştır.
57 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (21)
58 - Onları yakut ve mercan sanırsınız.
59 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (22)
60 - İyiliğin karşılığı elbette iyiliktir.
61 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (23)
62 - Ötelerinden de diğer iki cennet.
63 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (24)
64 - Yağız yeşil, ne göz alıcı !
65 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (25)
66 - Bunlardan püsküren çifte şadırvan !
67 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (26)
68 - Bunlarda bir meyva, bir başka hurma, bir başka nar vardır.
69 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (27)
70 - İçlerinde dilber iyi huylu kadınlar vardır.
71 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (28)
72 - Cibinliklerde gizlenmiş huriler.
73 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (29)
74 - Dokunmaqmaıştır onlar, insan ve cin.
75 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (30)
76 - Yeşil yastıklara ve güzel döşeklere dayanırlar.
77 - Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerine yalan dersiniz ? (31)
78 - Celal ve İkram sahibi Rabbinin ismi yüce, çok yücedir