Daha önceleri farklı platformlarda, bu konu üzerine arkadaşlarla mütalaalarda bulunmuştuk. Savunduğum fikir; harf inkılâbının amacının, ülkeyi bir anda cahil bırakmak, yeni harflerin kaynağının dinsel anlamda Hristiyanlık oluşundan ötürü, Anadolu insanının bu alfabeye “gavur işi” şeklinde bakarak olabildiğince uzak durması, bu sayede toplumun 50-60 yıl sonraki ‘okumuş adam’ kitlesinin taşıyacağı özelliklerin nispeten Cumhuriyet yıllarında inşaa edilmeye çalışıldığı, şeklindeydi. Fakat bu konuyu ne kadar irdelersek irdeleyelim, hilaf-ı va’ki beyândan öteye geçmiyordu söylenenler. Çünkü hangi düşünceye sahip olunursa olunsun, savunulan fikirle ilgili kanıt bulmak bir hayli zordu. En azından araştırmayı sevmeyip, bilginin ayağına serilmesini bekleyen bizler için son derece güçtü…
Şimdi tevâfuken internette dolaşırken bu konu ile ilgili yazar İsmet İnönü’nün kaleminden bir pasaja denk geldim. Sizlerle paylaşmak, bir nebze de olsa egomu tatmin etmek istedim :) Malum… Onca yıl bir fikri, kanıt olmadığından ötürü yeterince savunamayıp, sonunda da bir kanıt bulunca insan ister istemez mutlu oluyor :) Pasaj aşağıda… İyi okumalar…
"Harf devriminin tek amacı ve hatta en önemli amacı okuma yazmanın yaygınlaşmasını sağlama değildir.
Okur-yazar oranının düşük oluşunun yegâne sebebi alfabenin öğrenilmesinin zor olduğu değildi.
(ki zor da değildir. 2 ayda, 6 yaşında çocuklar çok rahat öğrenebiliyor 'A.B')
Uzun yıllar devlet eğitim sorununa eğilmemiş, kütlesel eğitime önem vermemişti.
(uzun süren harblerden dolayı 'A.B'. ) ; vermiş olsaydı şüphesiz ki daha yüksek olurdu.
Devrimin temel gayelerinden biri yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak,
Arap-İslam dünyası ile bağları koparmak ve dinin toplum üzerindeki etkisini zayıflatmaktı.(...)
Yeni nesiller, eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan eserleri de biz denetleyecektik.(...)
Din eserleri eski yazıyla yazılmış olduğundan okunmayacak, dinin toplum üzerindeki etkisi azalacaktı."

Kaynak : İnönü, Hatıralar C.2 sf. 223
***

Temel gayeyi açıkça ortaya koyuyor. Düşüncelerinize de aynen katılıyorum. Teşekkürler...

Ek: Muasır Medeniyetler Seviyesine Ulaşmanın Yolu Alfabeden Geçiyor Olsaydı Japonya Bu Hallere nasıl Gelebilirdi!!!

Dil araç din amaç..

Latin alfabesine geçişimizin nedenleri çoktur. Birincisi ve en önemlisi, Atatürk'ün ancak Batı'ya benzersek güçlü ve medeni bir devlet olabiliriz düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Mustafa Kemal, gittiği Avrupa ülkelerinde Batı'dan etkilenmiş, milliyetçilik değerlerini benimsemiş, dini sorgulamaya başlamıştır. Bu çok açıktır. Atatürk, İslam'a sarılmış olan Türk toplumunu da tıpkı bir Avrupa devleti yapmaya, İslami geçmişini unutturmayı amaçlıyordu.

Harf inkılabında hem ''Batı'yla aramızda fark kalmasın'', hem ''İslami geçmişimize uzak kalalım'', hemde ''Yakın geçmişinden bağımsız Avrupai bir devlet olalım'' mantığı yatıyordu.

Şapka kanunu dahil diğer Atatürk inkılaplarının mantığında da bu yatmaktadır.

İşte, yanılgı tamamen bu. Şapka takarsak, kılığımızı kıyafetimizi egemen güçlere benzetirsek, eski kültürümüzü kökünden yıkarsak, Latin harflerine geçersek, her yönüyle ülkeyi bir Batı benzeri yaparsak başarılı ve medeni bir ülke oluruz zihniyeti var. Bu zihniyet hala ülkemizde süregelen bir şey.

Oysa gelişmek ve medeni olmak, harfleri değiştirerek, şapka takarak olmaz. Bazı kesimlerin bunu kavrayabilmesi gerekiyor.