![]() |
#1 |
![]() Güneydoğu'nun yolu olmayan bir köyünde doğan, Türkçe'yi ilkokulda öğrenen, sonra dünyanın en prestijli kurumlarındaki en kilit adam konumuna yükselen ve nihayetinde Hazineden Sorumlu Devlet Bakanı olan Mehmet Şimşek'le, Yenişafak Gazetesi'nden Mehmet Gündem konuştu:
Türkiye'deki siyasi hayata alıştınız mı? Alıştım, ama bu kabullendim, içselleştirdim demek değil. Türk tarzı siyaseti çözümledim, fakat her gün yeni şeyler de öğreniyor insan. İş yaparken, Türk tarzı siyaset sizi nerelerde zorluyor? Zor bir soru… Buna siyasetten ayrıldıktan sonra cevap versem… Popülizm mi, olaylara yaklaşım mı, bürokratik direnç mi, siyasi rekabet mi, algılar mı, psikolojik ortam mı? Bunu birkaç faktöre indirgemek mümkün değil, Türkiye'nin kendine göre bir yoğurt yiyişi var ve maalesef bu tarz bir takım köklü sorunlara kalıcı çözümler getirmeyi sürekli erteletiyor. Beni zorlayan faktörlerden birisi de sistemin kalıplarıdır. Sayın Başbakan da reformist kişiliği ile bunları aşmaya çalışıyor. Sistemin kalıpları reformist iktidarların da en büyük engeli… Ben de onu söylüyorum… 1990'lı yılların ortasından 2007 sonlarına kadar sosyal güvenlik açıklarını toplar ve buna her yıl oluşan finansman maliyetini de ilave ederseniz karşınıza 852 milyar TL çıkar. Bunu AK Parti ortaya koymadı, ama çözmek için engellemelere rağmen Sosyal Güvenlik Reformunu üç kez meclisten geçirmek zorunda kaldı… Sistemin içinden dirençler var… Bakın sosyal güvenlik giderlerinin karşılanması için hazine borçlanıyor, bunun vahim bir yapı olduğu herkesçe biliniyor fakat sistem düzeltmeye izin vermiyor. "Yüksek faiz-düşük kur" sloganını millet ağzına dolamış. Bu sorun temelden nasıl çözülür noktasına gelince herkes Türkiye sosyal bir devlettir, dolayısıyla sistemin açık vermesi kadar doğal bir şey olur mu deniyor. Sosyal devlet aynı zamanda sorumlu devlet demektir. IMF ile yeni bir anlaşma gündemde. IMF kaynağı Türkiye için ihtiyaç mıdır? IMF şu aşamada Türkiye için bir ihtiyaç. Türkiye'nin karşı karşıya olduğu en büyük sorun dış finansman sorunudur. Kamuoyunda, sektörlerde kaygı şu: acaba 2009'da Türkiye döviz ihtiyacını, dış finansman ihtiyacını zorlanmadan karşılayabilecek mi? Karşılayabilecek mi?.. Türkiye'nin bu sorunu gidermeye yönelik imkanları son derece sınırlı… Dünyada krize yönelik bir sürü önlemler alınıyor. ABD istediği kadar para basabiliyor, Rusya 597 milyar dolarlık rezerve sahipti. Çin 2 trilyon dolarlık rezerve sahip, körfez fonlarla birlikte trilyon dolar üzerinde fonlara sahip. Türkiye'nin sadece 70 milyar dolarlık rezervi var. Dolayısıyla Türkiye ne rezerv para birimine sahip ne de yüksek düzeyde rezervi olan bir ülke. Ek olarak Türkiye yapısal olarak dış açığı olan bir ülke… 2009 yılı için öngörülen bir dış finansman açığı var. Açık ne boyutta? Kimisi 15, kimisi 90 milyar dolar diyor. Bence 15 ile 30 arasında değişir. Finansman açığına ilişkin kaygıları gidermek için IMF programına ihtiyaç var. Türkiye bizim dönemimizde önemli bir kredibilite kazandıysa da, böyle bir ortamda bir IMF çıpasının olması yatırımcılar açısından önemlidir. IMF olduğu zaman daha sistematik bir şekilde bazı yapısal sorunların giderilmesi de kolaylaşır. ÖZEL SEKTÖR BENCİL TÜSİAD'ın "IMF ile acilen anlaşma yapılmalı" açıklamasına Başbakan tepki gösterdi. Başbakan'la aynı noktada mısınız? Sayın Başbakan'la hemfikirim. Ülkeyi idare edenler ve dolayısıyla uluslararası kuruluşlarla müzakere sürecinde olanlar özel sektöre oranla resmin tamamını görebiliyor, Türkiye'nin masada nerede zorlanabileceğini iyi değerlendirebiliyorlar. Özel sektör temsilcileri konuşmaya; Türkiye mali disiplini korusun, finansal istikrarını devam ettirsin, ekonomik istikrarı sürdürsün diye başlıyor, sonra taleplerini sıralıyor. O taleplerin hepsi finansal istikrarın, bütçe disiplininin nasıl zedeleneceğinin listesi oluyor. Özel sektörle anlaşamıyor musunuz? Sık sık bir araya geliyor, konuşuyoruz. Onlar kendi pencerelerinden bakar, büyük resmi gördüklerini iddia eder, ama genelde kendi firması, holdingi, sektörü perspektifinden bakıp ona göre tedbirler isterler. IMF ümüğümüzü mü sıkıyor, pazarlıklar çok çetin mi geçiyor? Çok çetin pazarlıklar yapıldı, yapılmaya da devam edilecek. Mesela bir önceki anlaşmada IMF'nin bizden talep ettiği tedbir paketi –harcama kesintisi veya vergi artışı- büyüklüğü ile en son noktada prensip kararına vardığımız paketin arasında üç katlık fark vardı. İkna etmeniz kolay oldu mu? Bu bir süreç, anlatmak gerekiyor. Küresel kriz ortamında kötümser havanın bulaşıcı olduğu gerçeğini artık hepimiz biliyoruz. Bu havanın bozulması için atılacak adımlarda IMF'nin yararlı olacağını düşünüyoruz. Ayrıca Türkiye'nin temelleri sağlam ama konjonktürel olarak bir takım kırılganlıklarımız var, bu açıdan da IMF programına ihtiyaç var. Ne kadar kaynak bekliyorsunuz? Türkiye'nin dış finansman ihtiyacını karşılayacak büyüklükte olacak. Gelen parayı hangi alanlarda kullanacaksınız? Dolaylı olarak reel ekonominin yararlanacağı alanlarda. IMF GÜNAH KEÇİSİ DEĞİL IMF hükümetin hareket alanını daraltır mı? Programlar daraltır ama hükümetlerin esas olarak hareket alanlarını daraltan yapısal problemlerdir. IMF günah keçisi olarak görülüyor ama bu yanlıştır. Türkiye kendi evini düzene koyup IMF'ye ihtiyaç duymayacak bir noktaya gelemediyse… Belli kesimlerde IMF ile anlaşma bağımsızlıktan taviz şeklinde algılanıyor… Türkiye IMF'ye mahkum değil. Eğer küresel kriz bu boyutta ortaya çıkmasaydı, Türkiye hiçbir şekilde IMF'ye ihtiyaç duymadan yoluna devam edecekti. Siz küresel krizi öngörebildiniz mi? 2007'de verdiğim birkaç röportajda söyledim; dünya büyük bir krizle karşı karşıyadır, Türkiye'nin temelleri sağlam ama Türkiye bir ada değil, dünya ekonomisi ile entegre olmuş, etkilenme kanaları bellidir. BAŞBAKAN ATEŞE BENZİNLE GİTMİYOR Krizin Türkiye'yi teğet geçeceği cümlesini Başbakan'a siz mi söylettiniz? Hayır. Başbakan'ın ateşe benzinle gidecek hali yok, sorumluluk duyarak süreci yönetiyor. Başbakan dahil hepimizin bu krizi gelişmiş pek çok ülke yöneticilerinden daha iyi okuduğumuzu iddia ediyorum. Türkiye krizden en az etkilenen ülkeler arasındadır, bu da elbette son 5-6 yılda ortaya konulan icraatla ilgilidir. 2001 krizi bu boyutta olmadığı halde oluşturduğu tahribatı hatırlayın. Küresel krize rağmen enflasyon düşüş trendine girmişse, istikrar sağlanmışsa, faiz yüzde 16,15'e düşmüşse, ülkenin iyi yönetildiğini daha nasıl ortaya koyabilirim ki? Krizin etkileri psikolojik mi? Bunu sadece Başbakan demiyor, büyük ekonomistler de diyor, iyimserlik de kötümserlik de bulaşıcıdır. Fakat biz Avrupa'ya yüzde 40 daha az araba satıyorsak bu psikolojik değildir. Avrupa'da ekonomi küçülüyor, talep daralıyor, araba ürettiğimiz halde satamıyoruz, bu da gerçektir. 2009 KAYIP YIL OLMAZ 2009'dan ne bekliyorsunuz? Normal seyrine bırakılırsa krizden çıkış yılları bulur ama işin ciddiyetine varılmış. Muazzam mücadele var. Gelişmiş ülkeler 8 trilyon 537 milyar dolarlık önlem paketi açıkladı. Gelişmekte olan ülkeler de 2 trilyon 413 milyar dolarlık önlem aldılar. Kriz büyük ama tedbirler de büyük… Beklentim 2009'un son çeyreğinden itibaren dünyanın toparlanma sürecine gireceği yönünde. Türkiye'deki çıkış temel sağlam olduğu için daha hızlı olabilir. Kolay yıl olmayacak ama ben 2009'un Türkiye için kayıp yıl olacağına ihtimal vermiyorum. YABANCININ İLGİSİ ARTTI Kriz bazen de fırsat oluşturur, yabancı sermayenin Türkiye'ye bakışında ne değişti? Krize rağmen yabancı sermayenin ilgisi yüksek seyretti. Uluslararası sermaye veya samimi yerli yatırımcıyla konuştuğunuz zaman Türkiye'nin geleceğine olan inanç ve güven son derece yüksek. Samimi yerli yatırımcı ne demek? Olaylara politik değil, objektif bakanlar… Politik yaklaşımlar ve politik gerilimler, ekonomiyi ciddi şekilde negatif etkiliyor. Popülizm ve seçim ekonomisi endişeniz var mı? Hayır, reformist bir hükümetiz, popülizm tuzağına düşmeyiz… İşsizler ordusuna yüz bin kişi katıldı. Bu yeni sosyal durum sizi ürkütüyor mu? Dünyada 20 milyon kişinin işini kaybedeceği öngörülüyor. Sürecin en az zararla kapatılması için elimizden geleni yapıyoruz. Bizde bu krizde servet kaybeden patronlar var mı? Bu krizden, hane halkı, firmalar ve devlet etkileniyor ama bu etki sınırlıdır. Amerika'da dünyanı en büyük bankaları battılar. Rusya da, körfezde bile bankalar battı. Türkiye'de ise hiçbir banka batmadı. Krizi kendisi için fırsata dönüştürmek isteyenler olabilir, ama bizim dürüst iş adamlarımızı, bankalarımızı hırpalamamamız lazım. Krizden en az derecede etkilenmek için birlik ve bera-berlik içinde çalışmamız lazım. Bankalara ciddi destek çıktık, onlar rahatlarsa reel sektörle diyalogları daha yapıcı olur dedik. En dipten geldim Siyasete kim ikna etti sizi? Sayın Başbakanımızla birkaç defe bir araya geldik, Türkiye üzerine konuştuk, bir gün "sana ihtiyacımız var" dedi. Nedir size cazip gelen şey? Türkiye'nin yaşadığı değişim ve dönüşümdür. Daha önemlisi bunun tamamlanmasıyla Türkiye nasıl bir noktaya varır, hayalidir. Maddi olarak büyük kayıplarınız olmuştur. Para önceliğim olsaydı zaten burada olmazdım… Kolay karar verdiniz mi? Beş yıl öncesine dönersek siyasetle ilgili hiçbir niyetim yoktu. Merkez Bankası başkanlığı gündeme gelince, Türkiye'ye dönme iştiyakı oluştu. Sezer Merkez Bankası başkanlığınızı veto etmişti… Öyle oldu. Anlam vermekte zorlandım. Güneydoğulusunuz, Türkçeyi ilkokula başlayınca öğrendiniz, Ankara'da Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni derece ile bitirdiniz, Etibank'ta kısa bir süre çalışıp, ABD Büyükelçiliği'nde dört yıl ekonomist olarak çalıştınız, ardından ABD'ye gittiniz… Kısa sürelerle de olsa Türkiye'ye geldiğim zamanlar var… Gün geldi Merrill Lynch'in önemli isimlerinden biriyken Türkiye'de milletvekili ve bakan oldunuz… Hikayeniz Güneydoğu'da pek çok insan için rol model olur mu? Bir anlam ifade ediyordur. En dipten geldim. Yolu, elektriği, suyu olmayan bir köyde doğup da bu noktalara gelmiş olmam, şunu gösteriyor: aslında Türkiye'nin özünde bir fırsat eşitliği vardır. Ben bu ülkede fırsat eşitliğinin varlığının en büyük kanıtıyım… Elbette bölge insanına karşı zamana zaman hatalı uygulamalar olmuştur, ama bu yanlışlar sistematik değildir. Kürtçe TV 20 yıl önce olsaydı Siz ilkokula başladığınızda Türkçe öğrenmişsiniz. Kürtçe TV'yi nasıl karşıladınız? Büyük ülkeler korkularla yaşamaz, etnik, kültürel, tarihi bütün zenginliklerini ortaya koyar. Türkiye çok zengin bir ülkedir ve bu kültürel zenginliğin ortaya çıkarılması da çok önemlidir. Türkiye son yıllarda, temel hak ve özgürlükler için çok önemli adımlar da attı. Bu yaklaşımlar enerjinin gereksiz yere sarf edilmesinin de, bir kısım istismarların da önüne geçer. Bu inisiyatif keşke 20 yıl önce gösterilebilseydi… Uzun süre yurt dışında yaşadınız. AK Parti'ye girdikten sonra AK Parti üzerinden Türkiye'yi yeniden okudunuz mu? Tabiî ki okudum… AK Parti Türkiye için taze bir nefes olmuştur. Bütün engellemelere rağmen AK Parti Türkiye'nin değişim ve dönüşümünde çok önemli rol oynamıştır ve oynamaya devam edecektir. Enerjimizi suni gündemlerle harcamak zorunda kalmayalım. Ama maalesef Türkiye'nin görünümü nereden baktığınıza bağlı olarak çok değişebiliyor.
![]() |
|
![]() |
![]() |
|
Sayfayı E-Mail olarak gönder |
![]() |
#2 |
![]() Gerçekten çok düzgün bir kişilik.türkçeyi 6 yaşına kadar bilmemesine rağmen fevkalade güzel bir türkçesi var.insan böyle şahsiyetleri gördükçe Demekki insanın canı sağ oldukça herşey başarılır diyesi geliyor
|
|
![]() |
![]() |
![]() |
Etiketler... Lütfen konu içeriği ile ilgili kelimeler ekliyelim |
ak parti, haberler, kürt modeli, mehmet şimşek |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|