[Cihannur]

Cihannur Nickli Üyeden Alıntı

2017 halk oylamasında evet oranının % 60'ı geçebileceğine ihtimal vermiyorum; çünkü anketlere göre MHP tabanının çoğunluğu hayır oyu kullanacak. Ayrıca AK Parti'nin tabanında kararsız olan bir kesim de var ve bu kesim bugüne kadar evet tarafında olmadığına göre onların seçime katılmama ya da hayır oyu kullanma ihtimali de yüksektir. Halk oylamasında evet çıkarsa evet oranının % 50 ya da % 50'nin en fazla birkaç puan üstünde bir oran olacağı kanısındayım. Anketlere baktığımızda şu anda bıçak sırtı bir durum söz konusu; ama şunu da belirteyim ki evet tarafı biraz daha önde.

16 Nisan 2017 Halk oylaması beklentilerle uyumlu bir şekilde % 51 Evet % 49 Hayır durumuyla sonuçlandı. Hayırlısı olsun.

Yapılmış olan bu halk oylamasıyla başkanlık sistemine geçtik diyemiyorum. Çünkü böyle başkanlık sistemi olmaz! Bir şahsa hem parti genel başkanı hem de başkan olma imkânı veriliyorsa orada başkanlık sisteminden yani gerçek bir sert kuvvetler ayrımından söz edilemez. Çünkü eğer parti genel başkanı olan bir şahıs, başkanlık seçimini kazanıp başkan seçilir ve genel başkanı olduğu siyasi parti de aynı gün yapılacak olan genel seçimde mecliste salt çoğunluğu elde ederse hem yürütmeye hem de yasamaya direkt olarak hâkim olabilecektir; böyle bir durumda başkanlık sisteminin özünü oluşturan sert kuvvetler ayrımından bahsetmek abesle iştigal etmek olacaktır.

Başkanlık sisteminin Türkiye'ye uygun bir yönetim modeli olmadığını dilimiz döndüğünce anlattık. Yasama seçimiyle yürütme seçimini birbirinden ayırıp parlamenter sistemdeki tek başlılığı bırakıp çift başlı bir yönetim sistemi olan başkanlık sistemine geçmek Türkiye'ye uymaz. Maalesef ki sözümüzü dinletemedik ve Türkiye'ye uygun olmayan çift başlı başkanlık sistemi(!) yönetim modeline geçtik.

Geçmiş olduğumuz bu yönetim modelinin Türkiye'ye niye uymayacağını çok basit bir misalle kanıtlayayım. Yıl 2019... 3 Kasım 2019 tarihinde hem başkanlık seçimini hem de milletvekilliği genel seçimini yaptığımızı varsayalım. Başkanlık seçimini AK Parti'nin başkan adayı Recep Tayyip Erdoğan'ın kazandığını ve milletvekilliği genel seçiminde ise mecliste salt çoğunluğu CHP'nin elde ettiğini varsayalım. Böyle bir ihtimalin gerçekleşmesi sonucunda Türkiye'de yönetimde çift başlılık oluşacak, yürütmenin başında AK Partili başkan Erdoğan, yasamanın başında ise CHP bulunacaktır. Böyle bir tablodan istikrar ve güven çıkar mı?! Elbetteki çıkmaz. Başkanlık sisteminin Türkiye'deki en koyu savunucusu olan Prof. Dr. Burhan Kuzu bile böyle bir ihtimalin gerçekleşmesi sonucunda siyasi istikrar ve güvenin sağlanacağını ve AK Partili bir başkan ile CHP'li meclis çoğunluğunun Türkiye'yi 5 yıl boyunca istikrar ve uyum içinde yönetebileceklerini iddia etmez, iddia edemez!

Bir de tersi ihtimali düşünelim. 3 Kasım 2019 tarihinde başkanlık seçiminin ve milletvekilliği seçiminin yapıldığını, başkanlık seçimini CHP'li bir adayın kazandığını ve milletvekilliği seçiminde ise mecliste salt çoğunluğu AK Parti'nin elde ettiğini varsayalım. Bu sonuç muvacehesinde de Türkiye'nin yönetiminde güven ve istikrar sağlanamayacak, CHP'li bir başkan ile AK Partili meclis çoğunluğu arasında yönetim krizleri yaşanma ihtimali yüksek olacaktır.

Bunları bildiğim için başkanlık sistemine teoride itirazım olmadığı hâlde sistemin pratikte Türkiye'de uygulamaya konulmasına karşıydım, karşıyım. Sert kuvvetler ayrımlı dolayısıyla çift başlı başkanlık sistemi Türkiye'ye uygun bir yönetim modeli değildir. Türkiye için uygun olan yönetim modeli; cumhurbaşkanının yetkilerinin sembolik seviyeye düşürüldüğü, iki turlu dar bölgeli barajsız seçim sistemli, gevşek kuvvetler ayrımlı pür parlamenter sistemdir. Dilerim ki 16 Nisan 2017 Referandumuyla geçmiş olduğumuz Türkiye'ye uygun bir yönetim modeli olmayan başkanlık sisteminden(!) tez zamanda kurtularak Türkiye'ye uygun yönetim modeli olan pür parlamenter sisteme geçeriz.