Kaynak tdv islam ansiklopedisi.info
İMADETTİN ZENGÎ, (عماد الدين زنكي)
*Haçlılar Esâribi aldılar Şeyzer’e yürüyen Ioannes şehri kuşattı, Şeyzer hâkimi Ebü’l-Asâkir’in verdiği parayla ülkesine döndü. savaşlardaki düşmanlığa rağmen Artuklu Beyi Dâvûd ve Diyarbekir bölgesinden Türkmen kuvvetleri Zengî’ye büyük destek verdiler. Sultan Mesud’un gönderdiği 15.000 kişilik Selçuklu ordusu imparatoru bölgeden çıkarttılar*Zengî, Bizans ordusunun çekilmesiyle Dımaşk topraklarına girdi. Dımaşk hâkimi Atabeg Mahmud’un annesi Zümrüt Hatun’la evlenip Humus’u çeyiz olarak Musul’a bağladı kendi kızını Mahmud’la evlendirdi Mayıs 1138 Haçlılar’ın zaptettiği Kefertâb, Esârib ve Bizâa’yı aldı Ekim 1138 Dımaşk Atabegi Mahmud bir süre sonra kendi adamları tarafından öldürüldü.
*Zengî Dımaşk topraklarına girdi Karısı Zümrüt Hatun’un teşviki ve Dımaşk’tan gelen davetlerle harekete geçti. Ba‘lebekte teslim olanları öldürtmesiyle güveni sarsıldı. Dımaşk’ta ciddi bir direnişle karşılaştı ve geri çekildi Dımaşk Atabegi Muhammed’in ölümüyle Zengî’yi yeniden harekete geçdi. Vezir Üner 20.000 dinar ödemek ve Banyas’ı Zengî’den alıp Haçlılar’a vermek şartıyla Kudüs Kralı Fulk’tan yardım istedi
*Dımaşk-Haçlı müttefik orduları Banyas’ı ele geçirdi şehir Haçlılar’a terkedildi. Zengî, Dımaşk’tan Hama’ya çekildi 1139 da ele geçirilen Ba‘lebek şehri Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin babası Necmeddin Eyyûb’a iktâ edildi. Dımaşk’ı kuşatan Zengî gördüğü mukavemetle hutbenin kendi adına okunmasını istedi ve Musul’a döndü.*Zengî, Kıpçakoğlu Arslan Taş’ın elindeki Şehrizor’u topraklarına kattı Temmuz 1140 sonra Artuklu ve Haçlı anlaşmazlıklardan yararlanıp Musula yöneldi. Hasankeyf Emîri Dâvûd’a ait Behmerd’i aldı Mardin Beyi Timurtaş, Zengî’ye bağlılığını bildirdi zengi Hakkâriye ilerledi. Âşib Kalesi’ni yıktırdı kendi adına İmâdiye kalesini inşa ettirdi.
*Zengî’nin Musul nâibi Nasîrüddin Çakır Hezebânî Kürtleri’ndeki Bitlis ve Za‘ferân kalelerini fethetti. Van gölünün güneybatısındaki Hizan’ı, Âmid’e bağlı Mâden’i zapteden Zengî, Hasankeyf Artukluları’nı sıkıştırdı hasankeyf Zengî’ye karşı Anadolu Selçuklu Sultanı I. Mesud ve Urfa Kontu Joscelin ile antlaştı. Zengî Habur Ergani, Çermük, Tulhum, Tel Mevzen, Tanza ve Siirt gibi yerleri hâkimiyeti altına aldı 1144
|