|
|
AVRUPA BİRLİĞİ
Türkiye - AB İlişkilerinde Önemli Tarihler Kronolojisi
1959
31 Temmuz: Türkiye, AET’ye ortaklık için başvurdu.
1963
12 Eylül: Türkiye ile AET’yi Gümrük Birliğine götürecek ve tam üyeliği sağlayacak olan Ortaklık Anlaşması (Ankara Anlaşması) imzalandı.
12 Eylül: I. Mali Protokol imzalandı.
1964
1 Aralık: Türkiye-AET Ankara Anlaşması yürürlüğe girdi. Birinci Ortaklık Konseyi toplantısı yapıldı.
1966
16-17 Mayıs: Birinci Türkiye-AET Karma Parlamento Komisyonu Brüksel’de toplandı.
1970
23 Kasım: Katma Protokol Brüksel’de imzalandı.
23 Kasım: II. Mali Protokol imzalandı.
1971
1 Eylül: Katma Protokol’ün ticari hükümleri “Geçici Anlaşma” ile yürürlüğe konuldu.
1977
12 Mayıs: III. Mali Protokol Brüksel’de imzalandı.
1982
22 Ocak: Avrupa Topluluğu, Türkiye ile ilişkilerini dondurma kararı almıştır.
1986
16 Eylül: Türkiye - AET Ortaklık Konseyi toplandı. Böylece 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren dondurulmuş bulunan Türkiye-AET ilişkilerinin canlandırılması süreci başladı.
1987
14 Nisan: Türkiye, AT’ye, Roma Antlaşması’nın 237 nci, AKÇT Antlaşması’nın 98 nci ve EURATOM Antlaşması’nın 205 nci maddelerine istinaden tam üye olmak üzere müracaat etti.
27 Nisan: Türkiye’nin tam üyelik talebi Topluluk Bakanlar Konseyi tarafindan incelenmek üzere Komisyon’a havale edildi.
1989
18 Aralık: AT Komisyonu, Türkiye’nin tam üyelik başvurusu konusundaki “Görüş” ünde (Avis), Topluluğun, kendi iç pazarını tamamlayabilme sürecinden önce (1992) yeni bir üyeyi kabul edemeyeceği ve Türkiye’nin katılmadan önce, ekonomik, sosyal ve siyasal alanda gelişmesine ihtiyaç duyulduğu hususlarına yer verdi.
1990
6 Haziran: Topluluklar Komisyonu, Türkiye ile her alanda işbirliğinin başlatılması ve hızlandırılması konusundaki önlemleri içeren bir “İşbirliği Paketi”ni hazırlayarak Konseyin oluruna sundu.
1991
30 Eylül: Ortaklık Konseyi 1986 yılından sonra ilk kez toplandı.
1995
6 Mart: Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği’nin gerçekleştirilmesi ile ilgili ve Gümrük Birliği döneminde uygulanacak usul, esas ve süreleri belirleyen 1/95 ve 2/95 sayılı kararlar Ortaklık Konseyi’nin 36 nci dönem toplantısında kabul edildi.
13 Aralık: 1/95 Sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı Avrupa Parlamentosu tarafindan onaylandı (343 Kabul, 149 Red, 36 Çekimser).
21 Aralık: AB ile Türkiye arasinda, AKÇT ürünlerini kapsayan Serbest Ticaret Anlaşması parafe edildi.
1996
1 Ocak: Türkiye, AB ile entegrasyonunda 22 yil süren “Geçis Dönemi”ni 31 Aralık 1995 tarihinde tamamlayarak, 1.1.1996 tarihi itibariyle, tam üyelik sürecinde “Son Dönem”e, sanayi ürünlerinde ve işlenmiş tarım ürünlerinde sağlanan Gümrük Birliği ile girmiştir.
25 Temmuz: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması Brüksel’de imzalandı.
1 Ağustos: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması TCRG’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
1997
12-13 Aralık: Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'ta gerçekleştirdiği devlet ve hükümet başkanları zirvesi sonucunda Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovenya, Romanya, Bulgaristan, Litvanya, Letonya, Estonya ve Kıbrıs Rum Yönetimi tam üyelik için aday ülkeler olarak belirlenmiştir. Türkiye ise aday ülkeler arasında gösterilmemiştir.
1998
3 Mart: Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik olarak AB Komisyonu tarafından hazırlanan"European Strategy for Turkey" başlıklı belge açıklandı.
4 Kasım: AB Komisyonu tarafından hazırlanan ve AB’ne üyelik için belirlenmiş olan Kopenhag kriterleri ışığında kaydedilen gelişmelere ilişkin Komisyon görüşlerini içeren "İlerleme Raporu" yayımlandı.
1999
1 Ocak: Avrupa Birliği’nde Tek Para (Euro) uygulamasına geçildi.
13 Ekim: AB Komisyonu tarafından hazırlanan ve AB’ne üyelik için belirlenmiş olan Kopenhag kriterleri ışığında kaydedilen gelişmelere ilişkin Komisyon görüşlerini içeren ikinci "İlerleme Raporu" yayımlandı.
11-12 Aralık: Helsinki'de gerçekleştirilen Avrupa Konseyi Zirve Toplantısında Türkiye'ye adaylık statüsü tanındı.
2000
11 Nisan: Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 39 uncu dönem toplantısı yapıldı.
13 Ekim: Avrupa Komisyonu Türkiye için 3. İlerleme Raporu’nu açıkladı.
8 Kasım: AB Komisyonu Katılım ortaklığı belgesinin taslağını ve 2000 yılı ilerleme raporunu açıkladı.
2001
26 Şubat: Katılım Ortaklığına ilişkin usuller ile Katılım Ortaklığı çerçevesinde ülkemizin alacağı yardımların temelini oluşturaca Çerçeve Yönetmelik Genel İşler Konseyi’nin toplantısında kabul edildi.
8 Mart: AB Bakanlar Konseyi Türkiye için Katılım Ortaklığı Belgesini kabul etti.
19 Mart: TBMM “Topluluk Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programını kabul etti.
26 Haziran: Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 40 ıncı dönem toplantısı yapıldı.
13 Kasım: IV. İlerleme Raporu yayınlandı.
15 Aralık: Leaken Zirvesi sonucunda Türkiye'nin katılım müzakerelerine yaklaştığı ve AB'nin geleceği ile ilgili konvansiyonun çalışmalarına katılacağı ilan edildi.
2002
16 Nisan: Türkiye-AB Ortaklık Konseyi 41 inci dönem toplantısı yapıldı.
Ekim: V. İlerleme Raporu yayınlandı.
12-13 Aralık: Kopenhag Zirvesi sonucunda 10 aday ülkenin 2004 yılı içinde Birliğe katılacağı ilan edilmiştir. Halen üyelik müzakerelerine devam eden Bulgaristan ve Romanya'nın üyelikleri 2007 yılına bırakılmıştır. Türkiye ile üyelik müzakereleri, Komisyonun 2004 yılı sonunda hazırlayacağı ilerleme raporunda olumlu görüş verildiği takdirde 2005 yılında başlatılacaktır.
2003
2 Ocak: 4. Uyum Paketi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi (yürürlük, 11 Ocak)
23 Ocak: 5. Uyum Paketi Kabul edildi (yürürlük, 4 Şubat).
30 Ocak: Türkiye-AB Gümrük İşbirliği Komitesinin 30, toplantısı Brüksel'de yapıldı.
31 Ocak: AB Troykası Türkiye'yi ziyaret etti.
1 Şubat: 26 Şubat 2001 tarihinde imzalanan Nis Antlaşması yürürlüğe girdi.
10 Şubat: Türkiye, Afganistan'da görevli ISAF'ın komutasını Almanya ve Hollanda'ya devretti.
16 Şubat: NATO Savunma Planlama Komitesi (DPC) Türkiye'ye NATO desteği verilmesine karar verdi.
19 Şubat: AB Komisyonu, Avrupa siyasi partilerinin kuruluşu ve finansmanına ilşkin tüzük önerisini açıkladı.
19 Şubat: Komisyon, 10 aday ülkenin Birliğe katılımı hakkında olumlu görüş bildirdi.
20 Şubat: Akdeniz Forumu Antalya'da toplandı.
21 Şubat: Hırvatistan, AB üyeliği için Avrupa Konsey Başkanlığına resmen başvurdu.
23 Şubat: Türkiye'den YUnanistan'a doğalgaz nakline ilşkin anlaşma imzalandı.
26 Şubat: BMGS Kofi Annan 3. çözüm planını sunmak üzere Kıbrıs'a gitti. Hükümet, yurt dışına asker gönderilmesi ve yabancı asker kabulü konusunda TBMM'den yetki talep etti.
2 Mart: TBMM, Hükümetin yetki tezkeresini reddetti.
10 Mart: Türkiye, Lahey'de yapılan Kıbrıs Zirvesinde Annan Planını reddetti.
12 Mart: Türkiye-AB Siyasi İstişare Toplantısı Brüksel'de yapıldı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Abdullah Öcalan davası ile ilgili kararını açıkladı: Mahkeme, Sözleşmenin "adil yargılama hakkı" "gözaltı süresi" "kötü muamele" hükümlerinin ihlal edildiğine karar verdi.
13 Mart: Türkiye-AB Ortaklık Komitesinin 111. toplantısı Brüksel'de yapıldı.
14 mart: NATO-AB Güvenlik Anlaşması imzalandı. Yeni Tüketici Yasası yürürlüğe girdi.
19 Mart: Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Başkanlık Divanı toplantısı Brüksel'de yapıldı.
26 Mart: AB Komisyonu, Türkiye için gözden geçirilmiş Katılım Ortaklığı Belgesini ve katılım öncesi mali yardım önerisini sundu.
31 Mart: AB, ilk ortak askeri operasyon için, Makedonya'da görevi NATO'dan devraldı.
6 Nisan: BMGS Annan, başarısızlıkla sonuçlanan Kıbrıs görüşmeleri konusunda Rauf Denktaş ve Türk tarafını suçladı.
7 Nisan: Türkiye-AB Karma İstişare Komitesi 15. toplantısı İstanbul'da yapıldı.
9 Nisan: AP, 10 ülkenin Birliğe katılmasını onayladı.
14 Nisan: BM Güvenlik Konseyi, Annan Planının Denktaş ve Türkiye'nin olumsuz yaklaşımları nedeniyle referanduma sunulamadığını verdiği kararda tespit etti.
15 Nisan: Türkiye-AB Ortaklık Konseyi 42. toplantısı yapıldı.
16 Nisan: Mayıs 2004'te AB'ne tam üye olacak 10 ülkenin Katılım Antlaşması Atina'da imzalandı.
21 Nisan: KKTC Bakanlar kurulu, Türk ve Rum kesimleri arasında karşılıklı geçişleri 09.00-24.00 arasında serbest bırakma kararı aldı.
5 Mayıs: Türkiye, Türkçe'yi Avrupa Konseyi dilleri arsından çıkartma kararı aldı.
12 Mayıs: Birliğe 1 Mayıs 2004 tarihinde katılacak ülkelerden 162 gözlemci Avrupa Parlamentosu'nun Strazburg'taki genel kuruluna katıldı.
16 Mayıs: Güney Kıbrıs vatandaşlarının 22 Mayıs tarihinden itibaren Türkiye'ye vizesiz girişine izin verileceği açıklandı.
19 Mayıs: AB KOmisyonu tarafından açıklanan KOB, AB Konseyince kabul edildi.
5 Haziran: Oostlander Raporu AP Genel Kurulunda kabul edildi.
12 Haziran: Türkiye için gözden geçirilmiş KOB, AB Resmi gazetesinde yayınlandı.
16 Haziran: Türkiye-AB KPK 50. toplantısı İstanbul'da gerçekleştirildi.
19 Haziran: 6. Uyum Paketi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi (yürürlük, 19 Temmuz). Türkiye, AİHM'nin Loizidou davası kararının gereğini yerine getireceğini açıkladı.
1 Temmuz: AB Komisyonu, "Yeni Komşuluk Stratejisi" hakkında bir tebliğ kabul etti.
Türkiye, AİHM'nin 6. protokolünü onayladığına dair yasayı yürürlüğe koydu
5 Temmuz: NATO, Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik DEstek Gücü'nün (ISAF) komuta ve yönetimini Türkiye'den devraldı.
10 Temmuz: AB'nin geleceğine ilişkin Konvansiyon, 16 aydan beri sürdürdüğü çalışmalarını tamamladı.
14 Temmuz: AB KOmisyonu, Gümrük Birliği'nin genişletilmesi ve derinleştirilmesine yönelik Eylem Planını açıkladı.
24 Temmuz: AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı yürülüğe girdi.
30 Temmuz: 7. Uyum Paketi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi (yürürlük, 7 Ağustos).
8 Ağustos: Türkiye ile KKTC arasında Gümrük Birliği Çerçeve Anlaşması imzalandı.
12 Ağustos: Katılım Öncesi Ekonomik Program tamamlandı.
10 Eylül: AB uyum yasalarını uygulanmasının izlenmesi amacıyla "Reform İzleme Grubu" kuruldu. Türkiye'nin Avrupa'da tanıtımı için "AB İletişim Grubu" kuruldu.
15 Eylül: AB'nin "terör listesi"ne KADEK, İBDA-C ve Anadolu Federe İslam DEvleti örgütleri yer almadı.
19 Eylül: Türkiye-KKTC Gümrük Birliği Çerçeve Anlaşması gelen tepkiler üzerine askıya alındı.
28 Eylül: AB, KKTC'ne yönelik ekonomik yardım paketini onayladı.
4 Ekim: AB Hükümetlerarası Konferans müzakereleri başladı.
8 Ekim: AB mali yardımlarını yönetimi Türkiye'ye geçti.
28 Ekim: Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortak Komitesi 14, toplantısı Brüksel'de yapıldı.
5 Kasım: AB Komisyonu, Türkiye İlerleme Raporunu açıkladı.
2 Aralık: Türkiye Loizidou'ya gecikme faizi ile birlikte toplam 1,12 milyon Euro tazminat ödedi.
2 Aralık: Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunun 51. toplantısı Brüksel'de yapıldı.
2004 (Kaynak: www.ntvmsnbc.com)
9 Ocak: İdam cezasının kaldırılmasını öngören Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 13. protokolü Türkiye tarafından Strazburg’da imzalandı.
9 Şubat: İnterreg III/A kapsamında Türkiye-Yunanistan Sınır Ötesi İşbirliği Programı onaylandı.
19 Şubat: Annan Planı çerçevesinde görüşme konusunda uzlaşmaya varan taraflar, Kıbrıs’ta müzakerelere başladı.
31 Mart: Türkiye-Bulgaristan Sınır Ötesi İşbirliği Programının stratejik çerçevesi tamamlandı.
1 Nisan: Avrupa Parlamentosu’da Türkiye hakkında Arie Oostlander’in Raporu onaylandı.
15 Nisan: Türkiye ile Avrupa Komisyonu arasında Türkiye’nin AB Eğitim ve Gençlik Programlarına katılımına ilişkin Mutabakat Zaptı imzalandı..
24 Nisan: Kıbrıs’ta referandum yapılmıştır. Kıbrıs Türk halkının yüzde 64.9’u Annan Planını onaylarken Kıbrıs Rum kesiminde ise halkın yüzde 75.83’ü planı reddetti.
29 Nisan: Avrupa Birliği Konseyi Kıbrıs Tüzüğü’nü onaylamıştır. Tüzükle, Kıbrıs’ta yapılan referandumun ardından sorunun çözüme ulaşmaması üzerine mevcut duruma ve özellikle malların dolaşımına ilişkin önlemler alındı.
1 Mayıs: Avrupa Birliği’nin 10 yeni üyeyi kapsayan (Polonya, Macaristan, Çekya, Slovakya, Slovenya, Litvanya, Letonya, Estonya, Malta, GKRY) Beşinci genişlemesi gerçekleşti.
7 Mayıs: Anayasa Reform Paketi TBMM’de kabul edildi.
10-13 Haziran: Avrupa Parlamentosu seçimleri gerçekleştirildi.
22 Haziran: Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi Türkiye üzerindeki denetim sürecini sona erdirdi.
1 Temmuz: Hollanda AB dönem başkanlığını üstlendi.
7 Temmuz: Avrupa Komisyonu Kıbrıslı Türklerin izolasyonunu sona erdirmek için kapsamlı öneriler açıkladı.
6 Ekim 2004: Avrupa Komisyonu, 2004 Türkiye İlerleme Raporu ve rapora bağlı tavsiye belgesini yayımladı. Söz konusu belgelerde Türkiye’nin siyasi kriterleri gerekli ölçüde karşıladığı belirtilerek, birliğe katılım müzakerelerinin başlatılması tavsiyesinde bulunuldu.
15 Aralık: Avrupa Parlamentosu, Hollandalı Hıristiyan demokrat parlamenter Camiel Eurlings’in hazırladığı, AB’nin Türkiye ile tam üyelik müzakerelerini başlamasını tavsiye eden raporunu 262’ye 402 oyla kabul etti.
17 Aralık: AB Zirvesinde Türkiye ile katılım müzakerelerinin 3 Ekim 2005 tarihinde açılacağı ilan edildi.
|