Hazreti İbrahim (a.s)
1. İnsanları Allah’tan Başka İlahlar Edinmeye Sevkeden Sebep ?
Hz. İbrahim insanları önce sözle uyardı. Sonra sözün uygulaması olan fiiliyatı gerçekleştirdi, putları kırdı. Bu kırılma gerekçesini ve o insanların bunlara ibadet etmenin yanlışlığını mantıki bir yolla izah ediyor.
Başka bir ayette de niçin ibadet ettiklerinin gerekçesi açıklanmaktadır. Siz onları kendi aranızda bir muhabbete ve sevgiye vesile olun diye putlar edindiniz. Allah’tan başka ilah edinmeniz, kendi aranızda sevgi birliği, dostluk birliği olsun diye ediniyorsunuz. Yani siz de biliyorsunuz ki bu bir taşdır, ağaçtır, tunçtur, çamurdan yapılmıştır. Bunların fayda ve zarar vermeyeceğini biliyorsunuz diyor.
Peki bütün bunları bilirler de, niçin bu yola başvururlar? Çünkü böyle toplumlarda bir grup insan bir araya gelip “devlet” adı altında bir çete kurarlar. İşte bu devletin yürüyebilmesi, bütün çıkarların kendilerinde toplanabilmesi ve de değiştirilmezliğine inandırldıkları belirli şeyler olmalıdır ki, toplumda birlik sağlansın ve devlet çetesinin emelleri gerçekleşsin. Onun için bütün bunlar bu çıkar çevreleri tarafından uydurulur. Ama İslam’ın öyle müesseseleri var ki gerçekten bizi yaratana yönelten ve birliğimizi sağlayan müesseselerdir. Mesela camiler, hac ibadeti ve bu ibadetin yapıldığı yerler müslümanları topladığı gibi insanlar arasındaki birlik ve beraberliği de sağlamakta.
Ramazan’ın bir sahurunda bütün insanlar gece kalkabilmekte, bir iftar vakti herkes sofrasının başına oturmuş akşam ezanını beklemekte. Devlet başka bir zaman bunu yapmayı denese yapamaz. Yani “Şu ayın şu gününde –tabii ki Ramazan dışında- akşam yemeğini saat 7’de yemeye başlayacaksınız. Buna uymayanın başını uçuracağız.” dese bunu sağlayamaz. Buna uyan % 10-15’dir. Ama din insanları birarada topluyor. Bu batıl da olsa, hak da olsa hele hele hak dinin tesiri daha çok oluyor.
İşte putlara tapan insanları, Allah’tan başka ilahlar edinmeye sevk eden sebeplerden biri de bu çıkar çevrelerinin ortaya birinin heykelini dikip, onun etrafında sıkı sıkı kenetlenmeleri ve hatta onun için koruma kanun ve prensipleri edinmeleri bundandır. İşte bu hususlar İbrahim’in kıssasında gayet güzel bir şekilde anlatılmaktadır. Tabii ki bu çıkar çevreleri de oyunlarını bozanlara karşı boş durmayacaklardır.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Mahmut Toptaş, Şifa Tefsiri, Cantaş Yayınları: 5/160-161.
|