|
|
Korku Namazı Nasıl Kılınır :
Eğer, imâm ve cemaat seferi olur ve cemaat de imâmın ar(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)kasında namaz kılmak hususunda münazaa etmezlerse, imâm, onla(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rı iki kısma böler. Bunlardan bir kısmına, düşmana karşı çıkmala(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rını emreder. Diğer kısımla da, namazı tam olarak kılar.
Sonra, düşman karşısında bulunanlardan birine, imâm olması(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)nı emreder; o şahıs imâm olur ve diğerleri ona uyarak namazlarını ^marnlarlar.
Eğer, cemaat «biz seninle namaz kılacağız» diye münazaa eder(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lerse, yine, imâm cemaati ikiye böler;, bir kısmını düşman karşısına gönderir ve kalan kısmı ile bir rek´af namaz kılar. Sonra, o bölük düşman karşısına gider; diğerleri gelerek imâma uyarlar. Bunlar gelene kadar, imâm oturup onları bekler. Ve onlarla da bir rek´at kılar. Teşehhüdü .okur ve selam verir. Arkasında bulunanlar ise, se(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lam vermezler. Ve kalkıp düşmana karşı giderler. Sonra ilk gidenler gelirler, namazı kıldıkları yerde kıraatte bulunmadan bir rek´at daha kılarlar ve oturup teşehhüdü okuyarak selam verirler. Sonra da kal(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)kıp düşmana karşı giderler Daha sonra, ikinci taife namazgaha gelir ve okumadan ikinci rek´ati kaza ederler.
Eğer, hem imâm hem de cemaat, mukîm ve namazda dört rek´- atli bir namazda, bu iki grubtan biri, düşmana karşı gider; imâm da diğer grubla namaza başlar. Bu cemaat, imâmla birlikte iki rek´at namaz kılar ve teşehhüdü okurlar. Sonra bu grub düşmanın karşı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)sına gider; düşmanın karşısındaki diğer topluluk gelir. İmâm, otu(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rup, onların gelmesini bekler. Bu gelen cemaatle de iki rek´at namaz kılar. Sonra oturur, teşehhüdü okur ve selam verir. Bu ikinci ce(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maat, selam vermeden kalkar ve düşmanın karşısına gider.
Sonra, ilk topluluk gelir; kıraatsiz olarak iki rek´at namaz kı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lar; oturup teşehhüdü okur ve selam verir. Sonra da düşmanın kar(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)şısına giderler.
Sonra da, ikinci cemaat gelerek, kıraatle birlikte iki rek´at na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maz kılarlar.
Eğer, imâm mukîm, cemaatin de, bir kısmı mukim, bir kıs(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mı misafir ise; bu durumda, misafir olanlar da mukim gibidirler.
Eğer, imâm misafir, cemaat ise mukîm olursa; bu iki topluluk(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)tan birincisi, imâmla birlikte bir rek´at kıldıktan sonra düşman kar(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)şısına gider; ikinci topluluk gelir, onlar da imâmla birlikte .bir rek´(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)at kılarlar. Bu durumda imâm oturup selam verir. Sonra, birinci topluluk, namaz kılınan yere gelir ve üç rek´ati kıraatsiz olarak kı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lar. Çünkü onlar müdriktirler. Birinci topluluğun namazı tamam olunca, bunlar düşman karşısına giderler ve ikinci topluluk, namaz kılman yere gelir Bunlar, kılacakları ilk rek"atte Fâtîhâ ve sûre okurlar; diğer iki rek´atte ise, sadece Fâtihâ okurlar. Çünkü, bunlar ınesbûkturlai*.
Eğer imâm misafir, cemaatin de bir kısmı misafir, bir kıs(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mı mukim olursa; imâm birinci grubîa bir rek´at kılar. Bunlar ıdüş-mana karşı giderler. İkinci taife gelir. îmâm bir rek´at de onlarla kılar. Misafir olanların, namazlarını tamamlamaları için, birer rek´-aeleri kılar. Mukim olanların ise, namazlarını tamamlamaları için, üçer rek´atleri kalır.
Sonra, bunlar düşman karşısına giderler. Birinci topluluk na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maz kılman yere geri gelir.
Bunların içinde misafir olanlar, kıraatsiz olarak birer rekat da(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ha kılarlar. Çünkü onlar namazın başında müdrik idiler.
Mukim olanlar ise; zahirü´r - rivayede, kıraatsiz olarak üç. rek´at kılarlar.
Birinci topluluk, namazların tamamlayınca düşman karşısına gider. İkinci topluluk namaz kılınan yere gelir. Bunlardan da misa(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)fir olanlar kıraatsiz olarak birer rek´at kılarlar. Çünkü bunlar, na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazın başlangıcında müdriktirler.
Mukim olanlar ise, zahirü´r - rivayede kıraatsiz olarak, üç rek´(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)at kılarlar.
Birinci topluluk namazlarını tamamlayınca düşmanın karşısına
döner.
İkinci topluluk, namaz kılınan yere gelir. Bunlardan misafir olanlar, birer rek´at kıraatle kılarlar. Çünkü bunlar mesbukturlar.
Bunlardan mukim olanlar da, üçer rek´at kılarlar. Bu durum(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)da ilk kıldıkları rek´atte Fâtihâ ve sûre okurlar. Çünkü bunlar mes-buk idiler. Diğer iki rek´ati ise, bütün rivayetlere göre sadece Fâtihâ okuyarak kılarlar.
Bu durumda, düşmanın kıbleye karşı yönelmiş olması ile kıble(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ye arkasını dönmüş bulunması müsavidir. Muhıyt´te de böyledir.
Mukim olan bir imâm, dört rek´atli bir farzı kıldırırken birinci topluluk imâmla bir rek´at kılsa ve düşman karşısına gitse; sonra ikinci topluluk gelip, imâmla bir rek´at kılsa ve düşman kar(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)şısına gitse; sonra birinci topluluk tekrar gelse ve imâmla bir rek´at daha kılıp düşman karşısına gitse; sonra da ikinci topluluk tekrar
gelip, imâmla birlikte bir rek´at daha kıisa ve yine düşman karşısına gitse; burtlann hepsinin de namazları fesade gider.
Bunun aslı : Düşman karşısına dönüşler, yerinde olmadığı za(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)man, namazı bozarlar. Düşmanın karşısına, yerinde çıkılması ise, namazı bozmaz. Buna göre, komutan, şayet onları dört kısma böl(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)müş olur ve her toplulukla bir rek´at kılarsa; birinci topluluğun ve ikinci topluluğun namazları tasid olur. Üçüncü ve dördüncü toplu(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lukların namazları ise sahih olur.
Eğer, ikinci topluluk döner, üçüncü ve dördüncü rek´atleri kı-raaısiz kılar; ilk rek´atı kıraatle kılar ve oturup selam verirse, nama(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)zı sahih olur.
Keza, dördüncü kafile döner de, üç rek´atı da kıraatle kılar, ´bir rek´ati Fatiha ve sûre ile kılıp oturur; sonra kalkar, bir rek´ati daha Fâtihâ ve sûre ile kılar oturmaz; sonra da üçüncü rek´ati sa(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)dece Fatiha okuyarak kılıp, oturur ve selam verirse namazı sahih olur. Sirâcü´l - Vehhâc´da da böyledir.
Bu durumda, kendi takımının haricindeki bir takıma dahil olmuş olan kimse hakkındaki hüküm, sonradan girmiş bulunduğu takımın hükmü gibidir. Ancak, bu kimsenin, kendisinin dahil oldu(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ğu topluluktan ayrıldıktan sonra, bu yeni topluluğa girmiş olması gerekir.
Bir kimse, Öğle namazını birinci toplulukla iki rek´at kılar ve bu topluluk düşman karşısına döndüğü halde o şahıs, üçüncü rek´a(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)tı kuana kadar geride kalır ve sonra düşmanın karşısına dönerse, aamazi, sahih olur. Çünkü o, her ne kadar ikinci kısma dahil olmuş(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)sa da, kendi topluluğundan ayrılmış olduğu için— onlardan sayıl(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maz. Serahsî´nin Muhıyt´inde de böyledir.
Akşam namazında, imâm, birinci topluluk ile iki rek´at kı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lar. İkinci taife ile ise bir rek´at kılar.
Hata etse de birinci topluluk ile bir rek´at kıisa ve onlar dönse; ikinci taife ile de bir rek´at kıisa, onlarda dönseler, sonra birinci taife ile bir rek´at daha kıisa, birinci taifenin namazı fasid olur; ikinci taifenin namazı ise caiz olur.
Bunlar iki rek´at daha kaza ederler. Bu rek´atlerin birinde kı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)raatte bulunurlar, diğerinde ise okumazlar.
Şayet akşam namazında, imam, cemaatı üç bölük yapmış olsa da her birine bis?er rek´at kıldırsa, birinci topluluğun namazı fasid ölür. İkinci ve üçüncü taifelerin namazları ise caiz olur.
Bu durumda ikinci topluluk, iki rek´at kaza eder ve ikinci rek´(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ati kıraatsiz olarak kılar.
Üçüncü topluluk da, iki rek´at kaza eder ve ikisinde de kıraatte bulunur. Cevheretü´n - Neyyire´de de böyledir.
Korku, (düşmandan olsun, vahşî hayvanlardan olsun müsa(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)vidir.
Korku, namazı kısaltmayı gerektirmez. Korku, ancak o namaz(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)da yürümeyi mubah kılar. Muzmarât´ta da böyledir.
Namaz halinde kıtal yapılmaz. Namaz içinde kıtal yapan kimsenin namazı batıl olur. Çünkü kıtal, namaz amelinden değildir.
Keza, korku namazı kılan bir kimse, düşman karşısından döner(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ken, hayvanına binmiş olsa, namazı batıl olur. Cevheretü´n - Neyyî-re´de de böyledir.
Bu kimsenin, düşman karşısından dönüşünün, kıbleden düşman tarafına olması ile, düşmandan kıble istikametine olması müsavidir.
Yürüyerek veya denizde yüzerek namaz kılınmaz. Muzma(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rât´ta da böyledir.
Eğer, yaya olarak düşmandan, kaçarken, namaz vakti girer ve namaz kılmak için, durma imkanı olmazsa, bize göre, bu durum(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)daki bir kimse namaz kılamaz; namazını te´hir eder.
Korku naraazmda yanılan kimse, sehiv secdelerini yapar. Mu-hiyt´te de böyledir.
Şayet harp şiddetlenir ve korku artarsa, müslümanlar, na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazlarını, bineklerinin üzerinde tek tek imâ ile kılarlar. Kıbleye dönme imkanı olmazsa, istedikleri cihete yönelerek imâ ile, rükû´ ve .secde yaparlar. HSdâye´de de böyledir.
Bu durumda, harb çok şiddetlenir; düşmanlar hayvanların(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)dan inerek, ınüsiümanları namaz kılmaya bırakmazlarsa, onlar da savaşa devam edip, düşmana hücum ederler. Cevheretü´n - Neyyire´-de de böyledir.
Binüi olarak cemaatla namaz kılınmaz, ancak, imâm ve muktedî ayni hayvanda olurlarsa, imâma uymak sahih olur.
İmâ ile kılınan namaz, vaktinin içinde olsun, dışında olsun, özür zail olup gidince yeniden kılınmaz.
Yürüyen kimse, rükû ve secde etmeye güç yetiremez ise, imâ ile namaz kılar.
Binili olan kimse, eğer düşmanı arıyorsa, hayvan üzerinde na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maz kılamaz. Şayet düşman tarafından aranmakta ise, hayvan üze(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rinde namaz kılmasında bir beis yoktur. Muhıyt´te de böyledir.
Bize göre, yerde kılma imkânı olan her durumda, binilî oîarak namaz kılmak, namazı ifsad eder. Muzmarât´ta da böyledir.
Korku namazı kılınırken, düşmanın çekilip gitmesi gibi bir sebepten dolayı emniyet hali hasıl olsa, bu, korku namazının, ta(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mamlanması caiz olmaz. Bu namazı kılmakta olanlar, kalan kısmını emniyet üzere tamamlarlar.
Düşman dönüp gittikten sonra, —namaz kılanlardan— yönünü kıbleden çevirenlerin namazları fasid olur.
Düşman dönüp gitmeden Önce, yönünü kıbleden —korku namazından dolayı ve namaz esnasında— döndüren kimseler, düşman gittikten sonra da, namazlarının kalan kısımlarını, Ön(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ce kıldıklarının üzerine bina ederler. Tatarhâniyye´de de böyledir.
İmâm Mtıhammed (R.A.). Ziyâdât isimli kitabında : «imâm, ve cemaat, mukim oldukları halde, öğle namazını, korku namazı olarak kılarlarsa, imâm, cemaatten bir topluluğa iki rekîat kıldırsa ve bunlar düşman karşısına gitseler, ancak içlerinden biri, gitmeyip imâmın arkasında kaİsa, bu şahsın namazı fasid olmaz. Lâkin, bu müstehap değildir.
Bu kimse, şayet imâmla birlikte üçüncü rek´ati kıldıktan sun-ra, yaptığı işin kötülüğünü anlasa ve üçüncü rek´atte veya dördüncü rek´atin ka´desinden önce kalkıp cepheye gitse, namazı sahih olur.» demiştir.
Keza bu kimse, İmâmla birlikte teşehhüd miktarı oturma(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)dan, selamdan Önce, ayrılıp cepheye gitse, yine namazı sahihtir.
Mukim olan bir imâmla, öğle namazı kılmaya başlayan cemaat, seferi olmuş bulunsa; bunlar, bir rek´at kılınca karşılarına düşman çıksa, namaz kılanlardan bir topluluk, ayrılıp düşmanın karşısına çıkar. Diğer topluluk ise, imâmla beraber kalıp, namazlarına devam ederler ve tamamlarlar.
Bu durumda, imâmla birlikte namaz kılan topluluğun, namaz(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)larının sahih olduğu ortadadır. İmâmdan ayrılmış bulunan toplulu(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ğa gelince, şüphesiz ki bunlar, bir zaruretten dolayı imâmdan ayrıl(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mışlardır.
İmâm, mukim olan bir cemaatle Öğle namazı kılmaya başladık(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)tan sonra, karşılarına düşman çıksa, iki rek´at kıldıktan sonra ce(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)maatten bir topluluk ayrılıp, düşmana karşı çıkarsa, bunların na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazları bozulmaz. Fakat, bir rek´at "kılınca ayrılmış olurlarsa, na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazları bozulur.
Şayet, cemaat üç rek´at kıldıktan sonra düşman karşılarına çı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)karsa, cemaatten bir topluluk düşmana karşı çıkmak için ayrılır. Bu fasıl kitap´ta zikrolunmamıştır. Ve âlimlerin burada görüş ayrı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lıkları vardır. Bazıları : «Bu kimselerin, namazları bozulmaz.» de(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mişlerdir. Çünkü, bu durumda, imamla birlikte iki rek´at kıldıktan sonra, imâm namazı bitirinceye kadar, onlar-da namazda gibidirler. Bu sebeple, o topluluğun ayrılması daha evladır. Muhıyt´te de böy(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ledir.
Korku namazı, cum´a ve bayramlarda da caizdir. Sirâciy-ye´de de böyledir.
Bayram günü bir şehirde, bir komutanın karşısına düşman çıksa, komutanda, bayram namazını, cemaatle birlikte korku na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazı olarak kılmayı murad etse, cemaati iki topluluğa ayırır. Her topluluk ile bayram namazının bir rek´atini kılar. Eğer imâm (ko(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mutan), İbn-i Mes´üd´un görüşünü biliyorsa, her iki topluluğun gö(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rüşü de, imâma muhalif olsa bile, birinci topluluk, ona birinci rek´(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)atte, ikinci topluluk ise, ikinci rek´atte tabi olur,
Ancak, bunlar, imâmın, sahabelerden hiç birinin kavlinde olma(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)yan bir şeyi yapmakta olduğunu ve dolayısı ile hata ettiğini kesin olarak bilirlerse, imâm namazı bitirdikten sonra ikinci topluluk ay(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rılıp, düşman karşısına gider. Birinci topluluk gelerek, ikinci rek´-atlerinî kıraatsiz olarak kaza ederler, imâmın okuyacağı miktarda veyahut da ondan biraz az veya biraz fazla ayakta dururlar. Sonra, ziyade tekbirleri alıp, imâmın yaptığı gibi yaparak, namazlarını ta(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mamlarlar. Ve düşman karşısına giderler.
ikinci topluluk gelir. Ve birinci rek´ati okuyarak kaza ederler. Sonra da tekbirleri alırlar. Rivâyetü´z Ziyâdât, Cami´, Siyerü´I Ke(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)bîr, Vahidî, Rivayettin - Nevâdir´de de böyle zikredilmiştir. Müstah-sen olan da budur.Muhît´te de böyledir. [23]
|