Menderes ve Özal da YAŞ'ı onaylamamıştı
Türkiye tarihinde dün yaşanan YAŞ krizine benzer olaylar Menderes ve Özal döneminde de yaşandı.
Ankara'da yaşanan YAŞ krizi ilk değil. İlk önce Adnan Menderes daha sonra Özal döneminde de böyle bir kriz yaşanmış iktidar istediğini almıştı
Yüksek Askeri Şura’da hükümet kanadı ile askerler arasında yaşanan gerilimin bir benzeri de 1987 yılında yaşanmıştı. O dönemin Başbakanı iki orgenerali emekli etti, tüm komuta kademesi değişti.
O dönemde Genelkurmay Başkanı Necdet Üruğ, Kara Kuvvetleri Komutanı ise Necdet Öztorun idi.
Üruğ, emeklilik yaşı gelmiş olan Öztorun’un önünü açabilmek için görev süresi bitmeden emeklilik istedi. Genelkurmay Başkanlarında emeklilik yaşı 68’e kadar uzayabildiğinden o dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı olan Öztorun’un önü açılacaktı.
Üruğ, 1987 Yüksek Askeri Şura toplantısından iki ay kadar önce, emeklilik için başvurdu.
Ancak Özal, askerlerin yaptığı bu planlamaya itiraz etti.
ÖZAL İKİSİNİ DE GÖREVDEN ALDI
Bakanlar Kurulu’nu topladı, hem Genelkurmay Başkanı Üruğ’u, hem de Kara Kuvvetleri Komutanı Öztorun’u görevden aldı. Genelkurmay Başkanlığı’na ise Torumtay atandı.
Karar, dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından da imzalanınca resmiyet kazandı. Ve ordunun tüm komuta kademesi değişti.
KENAN EVREN’İN ÖNÜ DE SİVİL-ASKER KRİZİ İLE AÇILMIŞTI
Orgeneral Kenan Evren’in önü de bundan 33 yıl önce 1977’de benzer bir sivil-asker krizi ile açılmış, kriz sonucunda emeklilik bekleyen Evren Genelkurmay Başkanlığına ulaşmıştı.
O dönemde sıkıntı, dönemin Başbakanı Süleyman Demirel ile Cumhurbaşkanı Fahri Korütürk ve komutanlar arasında çıktı.
KARA KUVVETLERİ KOMUTANI ATANAMADI
O dönemde Demirel hükümeti Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na 3. Ordu Komutanı Orgeneral Ali Fethi Esener’in atanmasını istemişti. Ancak buna dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk karşı çıktı. Esener’in atama kararnamesini imzalamadı.
1977 yılındaki yaşanan bu kriz nedeniyle, o yılın YAŞ toplantısında Kara Kuvvetleri Komutanı atanamadı.
Kara Kuvvetleri için sırada olan iki orgeneral, Orgeneral Ali Fethi Esener ve 2. Ordu Komutanı Orgeneral Şükrü Olcay 29 Ağustos’ta istifa ettiler. Bu istifalar, dönemin Ege ordu komutanı Kenan Ev ren’in önünü açtı. Kenan Evren 30 Ağustos’ta Kara Kuvvetleri Komutanı olarak atandı. Ardından da Genelkurmay Başkanı doldu.
2002’DE BAŞER’İN YOLU KESİLDİ
YAŞ’ta bir sıkıntı da 2002 yılında yaşanmıştı. O dönemde Kara Kuvvetleri Komutanı olmayı bekleyen Orgeneral Edip Başer’di. Ancak sürpriz bir kararla, Jandarme Genel Komutanı Aytaç Yalman Kara Kuvvetleri’ne atandı. Bunun üzerine Edip Başer emekli oldu.
ADNAN MENDERES 15 general ve 150 albay emekliye sevk ETMİŞTİ....
Tarih 5 Haziran 1950. Seçimleri kazanıp iktidar olan Menderes Ulus’taki Başvekalet binasında tebrikleri kabul etmektedir. İsmini bilmediğimiz bir Albay sivil kıyafetle Özel Kalem’e gelir ve kendini tanıtır. “Beyefendi ile acele görüşmem lazım, çok mühim bir mesele” der. Albay Menderes’le görüştürülür. Albay 8-9 Haziran gecesinde kendisine karşı bir darbe yapılacağını anlatır. Her işi bırakan Menderes, kendi çapında bir araştırma yaptırır. Elde edilen verilere göre Albay haklıdır. Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın da desteğini alan Menderes, 6 Haziran günü Türk ordusunda şimdiye kadar görülmemiş bir çapta büyük değişiklikler yapar. Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Abdurrahman Nafiz Gürman, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Zeki Doğan, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Mehmet Ali Ülgen, Jandarma Genel Komutanı Korgeneral Nuri Berköz, Genelkurmay II. Başkanı Org. İzzet Aksalur, Birinci Ordu Komutanı Org. Asım Tınaztepe, İkinci Ordu Komutanı Org. Muzaffer Tuğsavul, Üçüncü Ordu Komutanı Org. Mahmut Berköz ile Orgeneraller Salih Omurtak, Kazım Orbay ve Hakkı Akoğuz gibi üst düzey toplam 15 general ve 150 albay emekliye sevk edilir. Gürman'ın yerine Orgeneral Nuri Yamut, getirilir. Bu hareket Menderes’e, az sayıda faniye nasip olacak 10 yıllık bir iktidar süreci kazandırır.
Kaynak: Aktifhaber
|