AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[Ertuğrul ÖZGÜL]

İspanya, en son Gazze katliamını mahkemeye taşıyan hakim ve savcıların yetkilerini kısan bir kanunu kabul etti.


Dünyanın dört bir yanından, yüksek profilli davaları yargılamaktan çekinmeyen İspanyol savcıların yetkileri, başta İsrail ve ABD olmak üzere yabancı hükümetlerin baskılarına maruz kalan İspanyol hükümeti tarafından tırpanlanıyor.

İnsanlığa karşı işlenen suçları soruşturan ve son olarak Guantanamo'daki insan hakları ihlalleri nedeniyle Amerikalı yetkililer ile Gazze katliamından sorumlu İsrailli asker ve yöneticileri yargılamaya hazırlanan İspanyol savcılar, yeni kanun tasarısı kabul edilirse yetkilerini kaybedecek.

Kızgın İsrail ve ABD'nin baskısı altındaki İspanya Meclisi, dün İspanya'da işlenmemiş veya İspanyol vatandaşlarını doğrudan etkilemeyen davaların görülmesini yasaklayan bir kanun taslağını kabul etti.

İspanya Ulusal Mahkemesi'nin altı soruşturma hakimi ve savcısı, şu anda Irak'tan Ruanda'ya uzanan ve evrensel yetki alanı olarak adlandırılan ilkeler ışığında açılan 13 dava dosyasını soruşturuyor. Çin hükümetinin Tibet'teki uygulamalarını inceleyen Fernando Andreu, Gazze ve Guantanamo soruşturmalarını başlatan Baltasar Garzon ve Santiago Pedraz'ın da aralarında bulunduğu bu altı İspanyol hakim, yabancı hükümetlerle İspanya'yı karşı karşıya getirmişti.

Karar taslağı uyarınca, hakimler tarafından ele alınacak davalar, İspanyol vatandaşlarını doğrudan etkilemeli veya suç İspanya topraklarında işlenmiş olmalı. İspanyol hükümeti şimdi büyük partilerin üzerinde anlaşmaya vardığı yasa taslağını meclise getirmeye hazırlanıyor. Değişikliklerin mevcut davaları etkileyip etkilemeyeceği kesinlik kazanmadı.

Hakimlerin yetkilerini kısıtlamaya yönelik bu hareketi sert şekilde eleştiren insan hakları savunucuları ise kanunun "suçlulara daha fazla dokunulmazlık sağlayacağını" söylüyor.

Yürütme ve yasamadan bağımsız çalışan yargıçlar tarafından başlatılan soruşturmalar, bir süredir İspanyol hükümeti için artan bir başağrısı haline geldi. Çin hükümeti, Tibet hakkında başlatılan soruşturma sonrası ikili ilişkilerin zarar göreceği konusunda İspanya'yı uyardı. İsrail hükümeti de 2002'de Hamas lideri Salih Şahadet ve 14 kişinin ölümüne neden olan saldırıyla ilgili başlatılan soruşturmadan bu yana İspanya üzerinde ciddi bir baskı kurmuş durumda. İsrail baskısına perde gerisinde destek veren ABD yetkilileri ise bir süre önce İspanyol hükümeti ve savcılarını Guantanamo dosyasının kapatılması için bizzat uyardı.

İspanya'nın uluslararası insan hakları davalarındaki en önemli ismi olan yargıç Baltasar Garzon, 1998'de eski Şili diktatörü Augusto Pinochet' in tutuklanmasını sağlayarak ismini duyurdu. Garzon, Guantanamo ile ilgili başlattığı iki soruşturmada ise George W. Bush ile Bush döneminin altı bürokratını yargılamak istiyor.

Fransa, İngiltere, Almanya, İsrail ve ABD'de de insanlığa karşı suçları yargılamak için evrensel yargı prensibi kabul ediyor, ancak sadece eski Liberya liderinin oğlu Charles Taylor Jr gibi isimler genellikle mahkeme karşısına çıkarılıyor.






Dünya Bülteni / Haber Merkezi