AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[dilemma]

"Okurlarımızdan Nisan Kaya; "Balıkçılarda kullanılan terim rast gele mi, ras gele mi acaba? Bu konuda araştıma yapabilirmisiniz? " diye sormuştu.

Râst ( راست ), Farsça bir kelime. Doğru, sağ, uygunluk, (atılan şey için) hedefi vurma, tesadüf gibi anlamlarda kullanılıyor. Aynı kökten, Latincede rectus, Almancada recht, İngilizcede right, Fransızcada droit (düz, doğru = sağ) kelimeleri var.

Balıkçıların da kullandığı bir terim olan rastgele, "işiniz yolunda gitsin, doğru gitsin" mânâsında söylenen bir söz. Rastgele daha sonra, "seçmeden, iyisini kötüsünü ayırmadan, gelişigüzel" anlamlarında da kullanılmıştır.

Nisan Kaya'nın sorusunu görünce aklıma "direkt" kelimesi geldi. "Direkt kelimesindeki t harfi düşürülerek halk tarafından 'direk' olarak kullanılıyor. 'Rastgele' kelimesindeki t de aynı şekilde düşüyor ve "rasgele" olarak kullanılıyor." diye düşündüm.

Nişanyan "rasgele"nin kullanımı hakkında şu bilgileri vermiş: " Farsça rāst sözcüğünün öz Türkçe olduğu savıyla türevleri yapılmıştır. 1950'lerden itibaren rasla-/raslantı yazılışı teşvik edilmiş, ancak 1988 TDK sözlüğü rastla-/rastlantı yazımına geri dönmüştür.

Kaynaklar:
1.Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ferit Devellioğlu
2.Ötüken Türkçe Sözlük, Yaşar Çağbayır
3.Sözlerin Soyağacı, Sevan Nişanyan
4. 2005 TDK Sözlük "

Kelimelerin Soyağacı'ndan alıntıdır.