AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[Terennüm]

23 Ocak 2012 / TÛBA KABACAOĞLU,
Bir yıl önce “Yok mu Allah’a ‘güzel borç’ verecek?” demiştik. İstanbul’da yaşayan Yusuf Ertürk, bir adım atarak karzihasen.com’u kurmuş. Allah rızası için borç vereceklerle alacakları buluşturan site, “Bu devirde kimseye güvenmeyeceksin!” klişesini yıkıyor.
Ahmet Efendi’nin dükkân komşusu son günlerde çok mutsuz, yorgun ve tedirgindi. Belliydi, işler yolunda gitmiyordu. Hatta ekmek teknesinin bu ayki kirasını dahi ödeyememişti. Ahmet Bey’in niyeti, arkadaşını incitmeden, ‘Ya geri ödeyemezsem?’ vesvesesine mahal vermeden yardım etmekti. Öyle düşündü olmadı, böyle düşündü olmadı. Derken itidalli bir formül geldi aklına. Önce arkadaşına gidip “www.karzihasen.com isimli site, borç vereceklerle alacakları buluşturuyor. Ben üyeyim. Sen de ol. Belki bir gün işine yarar.” dedi. Beklenen durum gerçekleşti; zor durumdaki komşu siteye üye olup adını (rumuzunu) ‘borç isteyenler’ kısmına yazdırdı. Ahmet Efendi de bir başka arkadaşına bir miktar para vererek ‘borç verecekler’ kısmında yer almasını ve ihtiyaç sahibi dükkân komşusuna bu parayı ulaştırmasını istedi. Plan eksiksiz işledi. Bu vesileyle dükkân komşusu o ayki kirasını ödedi. Veren el ile alan el birbirini asla görmedi...

Bunun gibi birçok anlamlı duruma aracılık eden sitede olup bitenler aslında Aksiyon ailesini yakından ilgilendiriyor. Çünkü böyle bir organizasyona dergimizin 829. sayısında yer alan “Yok mu Allah’a ‘güzel borç’ verecek?” başlıklı haber ilham vermiş. Bize de bu vesileyle www.karzihasen.com sitesinde borç alacaklar ile borç vereceklerin nasıl, hangi şartlar altında buluştuğunu öğrenip anlatmak düştü…
Karz-ı hasen (Allah için güzel borç vermek), faizsiz verilen borç anlamına geliyor. Birçok ayet ve hadiste bütün Müslümanlara karz-ı hasen tavsiye ediliyor. Nasıl yapılacağı da yine ayrıntılı şekilde anlatılıyor. Erkek-kadın herkes borç vermek için teşvik ediliyor, borç vermek namaz ve zekâtla birlikte zikrediliyor. “Fakirlikten ve darlıktan korkmadan verin.” deniyor, kendisi ihtiyaç içinde olanların da yine ihtiyaç sahiplerine yardım etmesi gerektiği söyleniyor. Bir yandan “Yaptığınız hayır kendinizindir.” mesajı verilirken, Allah’ın hiç sevmediği cimrilikten kurtulmak için de karz-ı hasen öneriliyor. Allah yolunda harcayanların kat be kat kazanacağı anlatılıyor ve “İnfak etmek için ölümü beklemeyin.” deniyor.
Peygamberimiz de güzel borç vermeyi her zaman övüyor. Hatta borç vermenin sadakadan daha üstün olduğuna Hz. Enes bin Mâlik’in (r.a.) rivayet ettiği bir hadisle dikkat çekiyor: “Bir adam cennete girdi. Kapısında şöyle bir yazı gördü: ‘Verilen sadakanın karşılığı on sevap, verilen ödünç paranın karşılığı ise on sekiz sevaptır.’ Ben de neden ödünç para sadakadan üstündür diye Cibril’e sordum. Bana şöyle cevap verdi: Dilenci dilenirken yanında para bulunabilir. Ama ödünç para isteyenin mutlaka bir ihtiyacı vardır da onun için istemiştir.” Abdullah İbn-i Ömer’den (r.a.) rivayet edilen başka bir hadis de şöyle: “Duasının kabul edilmesini ve sıkıntısının giderilmesini isteyen, sıkıntıdaki borçluya yardım etsin.”
Anlatılanların hepsi ahir zaman ümmeti için de geçerli elbette. Fakat günümüz insanına her geçen gün biraz daha zor geliyor borç vermek. Kimsenin kimseye güvenmediği (çoğunlukla) bir dünyada yaşıyoruz artık. Hayat şartları ağır. Bazı insanlar her an aldatmaya, kandırmaya meyilli sanki. Ama akıp giden zamanın içinde bir de bizi biz yapan değerler, kulluğumuza kulluk katacak, şükrümüzü en samimi şekilde sunabileceğimiz önemli değerler de yok değil. Karz-ı hasen gibi... Üstelik toplumu güvence altına alacak kurumsal bir emir, sosyal güvenliği ve ekonomik hayattaki kredi ihtiyacını karşılayabilecek potansiyel bir güce de sahip. İşte karzihasen.com’u kuran, elektronik mühendisi Yusuf Ertürk de bu anlamlı doğrular üzerinden yola çıkmış. Haberimizi okur okumaz taşın altına elini koymak istemiş. Röportaj esnasında sürekli ‘biz’li cümleler kursa da tek başına uğraşmış bir sürü ayrıntıyla. 6 ay önce hayata ‘merhaba’ diyen site, haberin girişinde bahsettiğimiz cinsten güzelliklere şimdiden vesile olmuş.
Kimse vermese de ben veririm
İstanbul Export Center’da internet pazarlama müdürlüğü yapan Yusuf Ertürk, önce eşin dostun nabzını yoklayarak başlar işe. İstisnasız herkes “Bu zamanda kim kime internet üzerinden borç verir ki?” der. O, bunlara aldırmadan devam eder çalışmalarına. Sonuçta niyeti çok halistir: “Kimse borç vermese de az-çok demeden ben veririm. En azından birilerinin birilerine Allah rızası için borç verebildiği görülür. Kaybolmaya yüz tutmuş bir uygulama böylece duyulur, canlanır. Ayda bir kişiye yardım etsem yılda 12 kişi yapar. Üstelik borç verdiğim kişi, ‘Tanımadığım birinden borç aldım. Durumum düzeldiğinde ben de karz-ı hasen yapayım.’ diyebilir. Buna inanan insanların artma olasılığı da her zaman var.”
Yusuf Bey bu projeye o kadar inanmış ki dolandırılma ihtimalini bile göze almış. Bunun için de bir gocunma yaşamayacağı ortada: “Karşımdaki kişi kötü niyetli bile olsa bunu Allah rızası için verdiğimi biliyor. Borcuna sadık kalacaktır. Dolandırıcılık yapan birinin kendini haklı çıkaracak sebepleri muhakkak vardır. İşte bunu da yok etmenin yolu yine karz-ı hasen. Güveniyorum, borç veriyorum. Karşı tarafa bunu hissettirebilmek önemli. Zaten orada verilen para bizi sıkıntıya düşürmez. Sonuçta giderse Allah için gitmiştir. Gelirse başka birine verilir.”
Yusuf Bey kuracakları sistemin ayrıntılarını hem araştırarak hem de arkadaşlarının nabzını tutarak şekillendirir. İş hayatında destek aldıkları bir yazılımcıya da proje hakkında bilgi verir. Sitede oluşturulacak sistemin ayrıntılarını kesinleştirmek 4 ay sürer. “Veren el ile alan elin birbirini görmemesi” düsturundan yola çıkarak tüm üyelerin ilk etapta bir rumuz belirtmesi istenir.
Güvenlik açısından her ayrıntının düşünüldüğü sistemin işleyişine gelince… Önce siteye girip üye olmanız gerekiyor. Üyelik için rumuz belirleyerek başlıyorsunuz işe. Ardından gerçek isim, soy isim, adres, iletişim bilgileri ve TC kimlik numaranızı giriyorsunuz. Verdiğiniz bilgiler onaylandıktan sonra sisteme dâhil ediliyorsunuz. Sonra şifrenizle siteye tekrar girip talebinizi oluşturuyor, ‘borç vermek isteyen kullanıcılar’ ya da ‘borç almak isteyen kullanıcılar’ arasındaki yerinizi alıyorsunuz. Diyelim ki ‘borç vermek isteyen’ birinden para almak istiyorsunuz. Önce ‘mesaj gönder’ kutusunu tıklayarak niçin borç istediğinizi, ne şekilde ve hangi aralıklarla ödeyeceğinizi yazıyorsunuz. Karşı taraf talebinizi değerlendirmek isterse iki taraf da ‘bilgileri paylaş’ butonuna basıyor. Böylece şahısların gerçek bilgileri ortaya çıkıyor. Ya mail üzerinden ya da telefonla konuşup anlaştıktan sonra üyenin kendi ismine ait hesap numarasına para gönderiliyor. Basit bir sistem gibi gözükse de ayrıntılar önem taşıyor.
Üyelik esnasında TC kimlik numarası istenmesi kişilerin gerçek olup olmadığı vesvesesini ortadan kaldırıyor. Aynı şekilde TC kimlik numarasıyla teyit ettiğiniz kişiye ait hesaba para göndermeniz de tedbir açısından önemli. Banka dekontu da aranızdaki para alışverişinin yazılı ispatı. Ayrıca bir kullanıcı kimlerden, ne zaman, ne kadar borç talebinde bulunmuş hepsi gözüküyor sistemde. Borcu vermek isteyen kişinin daha önce kimlerden borç aldığı da var. Borcunu ödemiş mi ödememiş mi onu da görmek mümkün. Rumuzun tüm geçmiş karnesi ortada yani. Zaten borç verecek kişi bu bilgilerden yola çıkıyor. Bir de işin güzel tarafı diyelim ki kişi borç aldı, zamanı geldi ve ödemedi. Şahısla alakalı yorum kısmında geri ödemenin yapılıp yapılmadığına dair borç veren not düşebiliyor. Bu kişi düzenli şekilde borcunu verdi yahut vermedi diye. Yorumlar da herkese açık. Dolayısıyla; borç verecek kişi önce karşı tarafın karnesine bakıyor. Bir de kefillik sistemi var. Mesela biri diğerinden borç alıp zamanında ödüyor. Aynı kişi başka birinden borç alacağı vakit kefil kısmına onun ismini yazabiliyor. Tabii karşı taraf bunu onaylayıp ‘kefiller’ kısmında isminin gözükmesine izin verirse. Diyelim ki kabul etti. Kefilin somut bir sorumluluğu bulunmuyor.
Sitenin oldukça güvenli olduğunu söyleyen Yusuf Ertürk, sıkıntı çıkabilecek bütün yolları sıkı sıkıya kapattıklarını anlatıyor: “Burada kredi kartıyla falan ödeme yok. Parayı ben toplamıyorum. İhtiyaçlı ile borç vermek isteyen direkt görüşüyor. Site aracı pozisyonunda. Yönetici panelimiz yok. Ben de herkes gibi üye oldum ve herkes kadar bilgiyi görebiliyorum. İletişim silsilesinin nasıl devam ettiğini bilmiyorum. Aradaki trafiğin sonuçlarını görüyorum herkes gibi. Ama kullanıcılar arasında belli bir güven oluşmuş gibi geliyor bana. Biri iki kez borç vermiş. Sonra bir kez borç almış. Sitenin kayıtlı, 300’e yakın kullanıcısı var. Temennimiz daha çok kişinin bu hayır kapısına dâhil olması.”

Karz-ı Hasen’le ilgili bilinmesi gerekenler
Karz-ı hasenin hükmüne göre, her isteyene borç vermek gibi bir mükellefiyet yok. İstenen paranın nerede ve ne için kullanılacağı konusunda borç verenin sorumluluğu var. Kişi içki içmek, kumar oynamak, zina yapmak için istiyorsa verilmemesi gerekiyor. Aksi hâlde veren kişi bırakın sevaba girmeyi, bu günahın sorumluları arasına giriyor. Ancak kişinin ihtiyacı meşru ise borç vermek de vacip hükmünde.
Karz-ı hasende borç, belli bir zaman sonra geri ödeme koşuluyla veriliyor. Fakat “İhtiyaçlı kişi vakti geldiğinde parayı iade edemiyorsa karz-ı hasen sahibi onu sıkıştırmamalı, sabırla beklemeli” deniyor. Bakara suresi 280. ayet durumu şöyle özetliyor: “Eğer borçlu darlık içinde bulunuyorsa, ona geniş bir zamana kadar süre tanımak lazımdır. Eğer veremeyeceğini bilirseniz alacağı bağışlamanız sizin için daha hayırlıdır.” Bir hadiste de Allah Resulü, “Kim güç durumda olan borçluya mühlet verirse her gün mühlet verdiği kadar bir sadaka sevabı alır.” diyor. Borç verene dünyevi açıdan menfaat temin eden her türlü karz yasaklanmış dinimizce. Mesela borç veren, “Borcunu öderken bir yemek ısmarlarsın.” dese, sırf bu sebeple karz-ı haseni kabul edilmiyor. Hadislere ve İslam âlimlerine göre bu faizdir ve haramdır. Çünkü verdiğinin aynısını alması gerekir. Yemek fazlalıktır.
Peygamberimiz, üç tür kimsenin Allah’a dua ettiğini, fakat duasına icabet edilmediğini bildiriyor; yoldan çıkmış karısı olduğu hâlde onu boşamayan adam, kendisine teslim edilmiş yetim malını, yetim henüz olgunlaşmadan teslim eden kişi ve hiçbir yazılı belge, delil olmaksızın başkalarına borç veren kimse.
Borç alan kişinin zamanında borcunu ödemesi en güzel olanı. Peygamberimiz, “Zenginin borcunu erteleyip vadesinde ödememesi zulümdür.” diyor. İstemesine rağmen ödeyemeyenler için de niyetin önemli olduğuna dikkat çekiliyor Ebu Hureyre’nin (r.a.) rivayet ettiği bir hadiste şöyle deniyor: “Bir kimse ödemek niyetiyle borçlanır, borcunu ödemeden ölürse, Allah onun borcundan vazgeçer ve istediği bedeli vererek alacaklılarını razı eder. Buna karşılık gönlünde ödeme niyeti olmaksızın borçlanan kimse, borcunu ödemeden ölürse Allah ondan alacaklıların hakkını alır.”
Site üzerinden üç kez borç verdim
Karzihasen.com adresini kullanarak 3 kez borç vermiş Fatma Hanım deneyimlerini anlatıyor: “Sitenin çok önemli bir amaca hizmet ettiğine inanıyorum. Öncelikle birilerinin birilerine Allah için yardım ettiğinin, güvendiğinin bilinmesi lazım. Bu düşüncenin başka ilhamlara da vesile olacağı kanaatindeyim. Ben 250-300 TL kadar gündelik ihtiyacı karşılayacak borçlar verebiliyorum. Borç alanlar arasında ailesinden yardım göremeyen bir öğrenci, çocuğunun okul masraflarını karşılamaya çalışan anne ve ev kirasını ödeyemeyen biri vardı. Geri ödemeleri de tekrar karz-ı hasen yapmayı düşünüyorum. Ama daha büyük borçlar verebilecek kullanıcılar gerekiyor. İnsanlar ne alacak ne de verecekleri zaman güvenemiyorlar birbirine. Oysa bu toplumun en çok birbirine güvenmeye ihtiyacı var. Bu vesileyle ‘Annene babana bile güvenmeyeceksin.’ tabularını yıkabiliriz. Mesela benden borç alacak kişilerle site üzerinden mesajlaştım. Telefonla arama gereği duymadım. Evham yapmaya gerek yok. Ben Allah için güzel borç verdim. Dönüşü olmasa bile sorun değil. Sevabının bana kat be kat verileceğinden şüphem yok. Hem de sonsuz âlemde.”

[onurcan]

Allah için bunu yapmak ne güzel sevap fakat...
bu devirde demeden geçemeyceğim.........Allah emeklerini zayi etmez inşaallah...