AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[murataltug1985]

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS krallığı

Haçlılar, kudüsü aldıktan sonra Remle’ye ilerlemiş Fâtımîleri yenerek* Filistin hâkimiyetini güçlendirdiler* 1100’de* Urfa kontu Boudouin kudüs kralı oldu On sekiz yıllık saltanatında Kudüs Krallığ büyüdü ve güçlendi Fâtımîleri yendi Kudüs Krallığı’nın Venedik ve Cenova yardımlarıyla Filistini zaptederek genişletti. Arsuf, Kaysâriye, Hayfa, Yafa, Akkâ Beyrut ele geçirildi. Saltanatı süresince Urfa, Antakya ve Trablus Haçlı birlik içinde tuttu

*II. Baudouin, Mısır ve Dımaşk kuvvetlerine karşı Urfa ve Antakya birlikleriyle Aşdod’a ilerledi, savaş olmadı. Baudouin, 1119 da Antakya ordusunun Artuklu Beyi tarafından kılıçtan geçirilmesiyle Antakyada hâkimiyetini ele aldı. Artuklularla mücadele etti yönetim ve savunmada etkili oldu Hospitalier ve Templier şövalye tarikatı kuruldu.* Tarikat şövalyeleri en acımasız müslüman düşmanıydılar*II. Baudouin, 1123’te Artuklu Belek’e esir düştü Harput Kalesie hapsedildi Kudüs Krallığını Geldemar yönetti Kudüs ordusu Venedik desteğiyle 1124’te Filistin kıyısına sahip oldu. Baudouin Artuklular’ın elindeki Halep’i kuşattı. Halep’i Musul Valisi Aksungur kurtardı.
*II. Baudouin’in ölümüyle damadı Anjou taç giydi sevilen ve* itaat edilen bir kraldı genişlemeye son verip sınırları korudu. Çünkü sadece Kudüs değil bütün Haçlılar Musul ve Halep hâkimi atabek İmâdüddin Zenginden korkuyordu*İmâdüddin Zengî, 1144’te Urfa’yı fethederek Haçlılara son verdi. ilk Haçlı devleti ortadan kalktı* Kudüs Krallığı ve diğer Haçlılar korktular Haçlı orduların Dımaşk kuşatması tam bir fiyaskoydu

*1149’da Antakya Prinkepsi Raymondu Halep hükümdarı Nûreddin Zengî öldürdü 1152’de Trablus kontu II. Raymond’u Haşhaşîler öldürüldü Haçlıların sorumluluğu kadınlarda kaldı. III. Baudouin un annesi krallığın tek hâkimiydi. III. Baudouin kutsal ülkede doğmuş ilk Kudüs kralıydı. 19 Ağustos 1153’te Askalan’ı zaptetmesi Haçlılar’ın son büyük başarısıydı*Kudüs Kralı Amaury Bizans ile iyi ilişkiler* sürdürdü. doğu sınırı, Dımaşk hâkimi Nûreddin* Zengî’nin elindeydi. Suriye hâkimi zengi ile savaşamazdı Nûreddin, Mısır’a sahip olmadığı sürece Kudüs Krallığı için tehlike teşkil etmezdi *1163 de Mısır’a saldıran Amaury, Vezir Şâver ile Nûreddin’in kumandanı Şîrkûh* mücadelesinde Şâver’i destekledi. 1164 te Şîrkûh’u emir Nûreddin’in Hârim’e hücum etmesiyle Kudüs’e döndü.1168’de Kral Amaury yine Mısır’a saldırdı, Mısır’ı ele geçiren, Nûreddin’in kumandanı Şîrkûh oldu (8 Ocak 1169). *Mısır’ı kaybeden Kudüs Kralı Amauryun Mısır seferleri* başarısızdı. Amauryun* yerine on üç yaşındaki cüzzamlı oğlu Baudouin geçti. Trablus Kontu Raymond kral nâibi oldu baronlar ve şövalyeler* onu destekledi* müslümanlarla iyi geçinmek istiyorlardı Tek çıkar yol, emir Nûreddin in manevi oğlu islam sancaktarı melik Selâhaddîn ile anlaşmaktı.

[murataltug1985]

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Melik eyyubi ve kudüs

*Tapınak şövalyeleri müslümanlara saldırmak istiyordu.Emir Selâhaddin ile sık sık çatışmaya giriyorlardı Kerekli Châtillon’un Kahire’de müslüman kervanına saldırması emir Selâhaddînin sabrını taşırdı. Selâhaddin, 4 Temmuz 1187’de Hittîn de Kudüs krallık ordusunu yok etti.
*Emir selahattin Kudüs Krallığı’na ait şehir ve kaleleri* ele geçirdi Taberiye, Akkâ, Nablus, Yafa, Sayda, Beyrut, Cübeyl, Askalân, Gazze zaptedildi.sıra Kudüsteydi Selâhaddin mücahid ordususuyla kudüs yürüdü* Eyyûbî 20 Eylül 1187’de Kudüse karargâh kurdu. kuzeybatı sur kesimine hücum edildi. surlar altına lağım kazıldı Haçlı savunması çöktü. kudüs ordusu teslim oldu
*melik Selâhaddin çok az bir fidyeyle kudüsün terkedimesine izin verdi. Haçlılar fidye ödeyeceklerdi. para bulamayanlar serbest bırakıldı. Tapınakçı tarikatı insanlarını kurtarmak için kuruş harcamadılar. Patrik kendisi için 10 dinar ödedi; sahip olduğu servetiyle Kudüs’ten gitti. Selâhaddin’in insanlığı Kudüs’ü zapteden Haçlı vahşetiyle tam bir tezat oluşturmaktadır
*Mi’raç kandiline denk düşen 2 Ekim 1187 Cuma günü Selâhaddin Kudüs’e girdi. Haçlılar’ın kana buladıkları taşkınlık yapılmadı; müslümanlar zaferi kutladılar. Haçlılar Kudüs’ten giderken Ortodoks ve Ya‘kūbî hıristiyanlar kaldı. Mûsevîler şehre yerleşti Hıristiyanlara ait kutsal yerler Ortodoks kilisesine teslim edildi. Emir Selâhaddîn, Haçlılar tarafından saray olarak kullanılan Mescid-i Aksâ’yı camiye çevirdi

[murataltug1985]

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Melik eyyubi ve kudüs

*Emir selahaddin kudüsü fethettikten sonra
Nûreddin zenginin Halep’teki minberini getirtti. Şehrin idaresini düzenledi kudüs surları tamir ettirildi ve hendekler kazıldı. Sultan Kudüs’ün idaresini Fakih Îsâ’ya verdi, onun ölümüyle Necmî getirildi. Haçlılar Sûr, Trablus, Antakya da toplandılar Kudüs Krallığı bir asır Suriye’nin kıyı şehirlerinde Akkâda varlığını sürdürdü.
*Avrupalılar Kudüs’ü almak için İngiltere, Fransa, Almanya III. Haçlı Seferi’ni düzenlediler Selâhaddîn Askalân Kalesi’nin tahrip ettirdi Şâban 587’de 11 Eylül 1191 de kale yıkıldı Sultan eyyubi Kudüs savunmasını Haçlılar’ın Kudüs’ü geri almak için beş yıllık mücadelesi 2 Eylül 1192 deki barış antlaşmasıyla sona erdi.

*Kudüs antlaşmasına göre taraflar ticaret yapabilecek, hıristiyanlar hac için Kudüs’e gelebilecekti Kudüs’te Hanefî medresesi yaptıran Eyyûbî Hükümdarı Muazzam, Haçlılar’ın Kudüs’ü ele geçirmesinden endişe ettiği için Harem-i şerif Merkad-i Îsâ ve Dâvûd Kulesi hariç şehrin tahrip ettirdi Surların yıkılmasıyla kadınlar, çocuklar ve yaşlılar şehri terkedip Kahire ve Kerek’e gittiler.
*Kudüs’ü ele geçiremeyen Haçlılar İmparator Friedrichin Haçlı seferinde Eyyûbîlerle anlaşarak on yıl süreyle Kudüs’e ve Kudüs’ü Yafa’ya bağlayan dar bir araziye sahip oldular Batılılar silâhla kavuşamadığı Kudüs’e diplomasiyle kavuştular.
*Anlaşmada müslümanlar Kudüs’e giremedi İslâm dünyası Dımaşk’ta mâtem ilân etti Sultan Kâmil Harem-i şerif’in müslümanların olduğunu belirtti müslümanların acısı azalmadı. Friedrich Kudüs tacını kendi elleriyle başına koydu *Hârizmliler, Dımaşkta dehşet saçtı bölgeyi yakıp yıktı 11 Temmuz 1244’te Kudüs’e girdiler. hıristiyan halk Kudüs’ten Yafa’ya gitti Hârizmlilerin pususunda öldürüldüler eyyubi Meliki Sâlih ve Hârizmliler, Suriye Eyyûbîleri’ni ve Haçlılar’ı Gazze de Kudüs Mısır Eyyûbîleri’ne geçti oldu.Haçlılar’ın 1099’da Kudüs’ü alışından 145 yıl sonra şehir Türklere geçti

[murataltug1985]

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil

[murataltug1985]

Kaynak islam ansiklopedisi
Memlükler ve Kudüs,

*Memlük Devleti’nin ilk yıllarında kudüs Suriye Eyyûbîleri ile Memlükler arasında el değiştirdi. Abbâsîler aracılığıyla yapılan barış antlaşması ile Kudüs Memlükler’e bırakıldı. Moğollar’a karşı kazanılan Aynicâlût zaferiyle 1260 da Eyyûbî hânedanı sona erdi kudüs memluklulara geçti ve istikrarlı bir yönetime kavuştu. *Hilâl haç mücadelesinin sembolü Kudüste Haçlı tehlikesinin bitmesiyle siyasî önem azaldı.ticaret yollarının uzağındaydı şehirde askerî birlik yoktu
Kudüs Memlük idaresinde Gazze ve Dımaşk nâibinin tayin ettiği valiler tarafından yönetiliyordu. Şehirde vali veya nâiblerden başka müslümanların mukaddes kabul ettiği yerlerden sorumlu nâzırü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn de görev yapıyordu.

*Kudüs nâibleri nâzırü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn unvanı taşıyordu. Memlük sultanı Memlük emîrlerini Kudüs’e sürüyor şehrin siyasî konumu şehirde asker bulunmaması ve Kudüs’teki sürgün Memlük emîrlerinin isyan ihtimalini azaltıyordu.emekli memlük emîrleri Kudüs’ün siyasetten uzak olması ve dinî konumundan kudüsü tercih ediyorlardı. yahudi ve hıristiyanlarda müslümanlarda Kudüs’te yaşama ve defnedilme arzusu vardı.*Moğollar ve Haçlılar karşısında kazandıkları zaferlerde Memlükler, müslümanların mukaddes şehiri Kudüs’e büyük önem verdiler şehri ettiler Kudüs’ün İslâm şehri haline geldi Kudüs’teki önemli eserler Memlüklere aittir. Kudüs inşa edilmiştir*Kudüs’ü ziyaret eden Memlük sultanı Baybars, Kubbetü’s-sahre yı tamir ettirmiştir. tâcirler ve fakirler için han yaptırmış köy gelirini kutsal mekânlara ayırmıştır.

*Memluk sultanı Kalavun 1282 de, kudüste fakirler için Ribâtü’l-Mansûrî yaptırmıştır. Sultan Lâçin Mihrâb-ı Dâvûd’u ihya etmiştir. Kudüs Memlükler devrinde esas gelişmesini Kalavun döneminde 1293-1341 de olmuştur. Aksâ ve Kubbetü’s-sahre’yi tamir ettirmiş Kubbetü’s-sahre kemerlerini yaptırmış, Mescid-i Aksâ’yı mermerlerini kaplatmış, Harem-i şerif’teki mâbedlerin kubbelerini yaldızlatmıştır. *Kudüste Kırk yıldan fazla hüküm süren Memluk sultanı Kalavun döneminde pek çok medrese, çarşı, han, hamam ve ribât yapılmış, Kudüs Kalesi yenilenmiş ve şehre su getirilmiştir. Kalenin batı köşesindeki cami 1310 yılında inşa edilmiştir.*Memluk Sultanı Berkuk Kudüste Kaysâriyye adıyla bilinen Hânü’z-Zâhir’i yaptırnış Kudüs su yolunu inşa etrmiştir. Kubbetü’s-sahre’nin kubbesini onartmış hıristiyan saldırıları sebebiyle Kudüs’teki hıristiyanların yapılarını yıktırmıştır. Melikü’l-Eşref Aksâ’yı tamir ettirmiş Kayıtbay Sebîlü Kayıtbay olarak bilinen sebili yaptırmıştır. Eşrefiyye Medresesi’ni tamir ettirmiştir.Kudüs’te elli medrese ve yirmi ve ribât mevcuttur

[murataltug1985]

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*Kudüs, 4 asır Osmanlı sancağıydı Şam ve Sayda eyaletiydi Suriye vilâyetiydi 1872-1917 döneminde ise müstakil mutasarrıflık statüsüyle merkezî hükümete 1860’lardâma Şam defterdarlığına bağlandı Osmanlı Kudüse önem verdi
*Sultan Süleyman kudüsde büyük imarlar gerçekleştirdi. Kubbetü’s-sahre restore edildi surlar inşa edildi Yapımı beş yılda tamamlanan, uzunluğu 3 kilometreyi, yüksekliği 12 metreyi aşan surların otuz dört kulesi ve yedi kapısı vardır Sultan Süleyman’ın en önemli kudüs projesi Beytülahm ve Halîlürrahmân’dan Kudüs’e su getiren kanalların tamiri, şehir suyunun yenilenmesi ve su çeşmelerinin inşaatı olmuştur.
*Hürrem Sultan’ın 1551’de yaptırdığı külliye Kudüs’ün en önemli hayır kuruluşudur Cami, medrese, han, ribât ve imaretten oluşur Kudüs’teki Osmanlı eserlerinin en gözdesidir Günümüzde bakımsız bir vaziyette ayaktadır yüzlerce misafir, öğrenci ve fakire yemek dağıtılmıştır.
*Hürrem Sultan, Suriye Filistin Remlede köy ve araziyi bu vakfa tahsis etmiş 1558’deki ölümüyle Sultan Süleyman, Sayda civarındaki köy arazilerini vakfa eklemiştir

*XVI. yüzyılda Osmanlının zayıflaması Kudüs’ü olumsuz etkilemiştir. Kudüs güvenliği zayıflamış hacılar bedevîlerin saldırılarına uğramıştır güvenlik kuleleri yapılmış timar ve zeâmet sahipleri Kudüs, Halîlürrahmân ve Nebî Mûsâ’yı ziyaret eden hacıların güvenliğini sağlamakla görevlendirilmiştir
*Osmanlı Kudüs hıristiyanlarının ilişkileri gergindir Latin kilisesi ile Rum ve Ermeni kiliseleri arasında kutsal mekânlarla ilgili anlaşmazlık vardır 1670 de Latin kilisesi ile Rum Ortodokslar arasında kanlı çatışmalara çıkmıştır. Latinler’in Katoliklerin desteğini almaları Fransa’nın Latin kilisesinde girişimlerini sürdürmesi ve Rumların Osmanlıda etkisini arttırarak Habeş, Süryanî ve Kıptî kiliselerinin rumlara bağlanması hıristiyan mezheplerindeki anlaşmazlıkları körüklemiştir.

[murataltug1985]

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*1702’de Kudüs sancak beyi tayin edilen Muhammed Paşa’nın vergileri arttırması ve Nakîbüleşraf Muhammed Hüseynî’nin öncülüğünde isyana sebep oldu nakîbüleşraf kudüs yönetimini iki yıl boyunca ele geçirdi. Şam eyalet valisi 1705’te askerî güç kullanarak isyanı bastırdı*XVIII. yüzyılda osmanlıda görülen zaaf Kudüs’te yeni gelişmelere yol açtı. Kudüs sancak beyleri güçlü ailelerden seçilecek böylece Kudüs’teki ailelerin gücü artacaktı Kudüs sancak beyleri Tûkan ve Nimr ailelerinden seçildi. Osmanlı ve Kudüs yönetiminde etkili oldular.
*müftüler Ebü’l-Lutf, nakîbüleşraflar Hüseynî şer‘î mahkeme ve belediye başkanları Hâlidî ailesinden seçildi. I. Meşrutiyette Kudüs’ün temsili için Hâlidî ve Hüseynîler yarışmış, seçimi Yûsuf el-Hâlidî kazanmıştır. II. Meşrutiyette ise Kudüsü Rûhî el-Hâlidî ve Saîd el-Hüseynî temsil etmiştir.
*1798’de Mısır’ı işgal eden Napolyon Gazze ve Remle’yi ele geçirerek Kudüs’ün Akdeniz sahili Safed’i de ele geçirip Şam bağlantısını kesti. Akkâ’da Cezzâr Ahmed Paşa’nın Fransızları yenmesiyle ve Mayıs 1799’da Fransızlar kudüsü terketmiştir*1807’de Kudüs isyanı Sayda Valisi Süleyman Paşa bastırdı. Vehhâbîlere karşı Sayda Valisi Süleyman Paşa Kudüs sancağına geçti 1821’deki Yunan isyanı Kudüs’teki Rum Ortodoksları hareketlendirdi 1825’te Kudüs köyleri askere gitmemek ve vergi ödememek için bir isyan başlattılar; İbrâhim Ebû Goş’un kudüsü ele geçirdi. Sayda Valisi Abdullah Paşa isyanları bastırdı

[murataltug1985]

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*Mısır Valisi Ali Paşanın Kudüs’teki katı uygulamaları 1838 de Kudüste ayaklanmaya yol açtı. 1840’ta Kudüs Osmanlıya geçdi. 1838’de Kudüs’te ilk konsolosluğu İngiltere açtı Prusya, Fransa, Avusturya ve Rusya takip etti. misyoner faaliyetler arttı 1841’de İngiliz-Alman Protestan 1845’te Grek-Ortodoks patriği 1847’de Latin patrikliği açıldı*XIX. yüzyılda Avrupanın dinî, siyasî yatırımları Kudüs’te arttı Avrupa azınlıklara baskılarını arttırdı İngiltere, yahudilerin Fransızlar Katolik Ruslar ise Ortodokslarda etkiliydi. 1870’lerdeki yahudi göçü Kudüs’ün nüfusunu değiştirdi XIX. yüzyılda Yahudiler eski şehirde Araplar şehrin kuzey ve doğusunda yerleşim yerler kurdular; yeni şehirler oluştu.

*Osmanlı Devleti, Kudüste Avrupa etkisini azalttı, Kudüs modernleşti 1863’te Kudüs Belediyesi kuruldu temizlik, kanalizasyon aydınlatma hizmetleri verdi belediye hastahanesi ve Kudüs polis gücü oluşturuldu. Yafa Kapısı’na sebil ve saat kulesi inşa edildi. *Siyasette en önemli problem yasa dışı yahudi göçüdür Osmanlı Devleti, yahudi göçünü ve yahudilere toprak satışını engellemek için tedbirler almasına rağmen başarılı olamadı. Abdülhamid han döneminde siyonizm ve Filistin için yoğun çabalar sarfedildi. I. Dünya Savaşı’nıda Osmanlının yenilmesiyle Kudüs’ün geleceği değişti *Kudüs’ün Nüfus çoğunluğunu Araplar Anadolu, Afrika, Hindistan ve Orta Asya müslümanları Oluşturur Mağribî nüfus kalabalıktır. Hıristiyanlar ise Süryânî, Ya‘kūbî, Ermeni, Rum, Sırp, Frenk ve Gürcülerden meydana gelir. yahudi nüfus artışının sebebi, Osmanlılar’ın İspanya’dan sürülen yahudilerin Kudüs’e yerleştirilmeleridir

*Kudüste Yahudiler 1538’de üç mahalleydi 1617’de Kudüste gelen Polonyalı Simeon burada on iki hâne yerli Ermeni otuz hâne Kıptî, az miktarda Rum bulunduğunu; Ermeni, Rum, Frenk ve Sırplar’a ait dört manastırın yer aldığını yazar 1660’ta kudüs halkı Arap, Türk yahudi Frenk, Rum, Ermeni, Mârûnî, Gürcü, Kıptî, Habeş ve Keldânîlerden meydana gelmektedir Evliya Çelebi kudüste Türk garnizonunun ve yetmiş türk evin mevcut olduğunu, Hz. Dâvûd varoşunda ve 1000 evin sur içinde yer aldığını yazar *XVIII. yüzyılda Kudüs’ün nüfusu 14.000 dir 1849’da şehirde 6184 müslüman, 3744 hıristiyan ve 1790 yahudi olmak üzere 11.682 kişi yaşıyordu. 1870’te nüfus 20.000, 1880’de 30.000 1890’da 40.000 e ulaştı. yahudi nüfus en kalabalık gruptu 1900’de 10.000 müslüman, 10.000 hıristiyan ve 35.000 yahudi vardı toplam nüfus 55.000 di Kudüste yahudi nüfusu kasten abartılmaktadır Siyonistler yahudi nüfusunu 45.000 göstermiştir Osmanlı kayıtlarında bu sayı 18000 dir

[murataltug1985]

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

[murataltug1985]

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Osmanlılarda kudüs

*Ticarî ve ekonomik açıdan Kudüste gelir kaynağı yoktu Şehrin tarım arazileri yetersiz ve ham madde yoktu ticaret yollarının dışındaydı en önemli gelir dinî statüsü Hacıların ve turistlerin ziyaretleriydi
*Osmanlı Kudüs’ünde tekstil ve boyacılık,sanayi gelişti sabun Mısır’a, tahıl Dubrovnik’e ihraç edildi Şam’dan elbise ve kahve, Çin’den tekstil ürünleri ithal edildi. Kudüs gelirleri arasında vergiler kutsal din mensuplarının ziyaretlerinde yapılan satışlar vardır 1806’da Kudüs’te esnaf ve tüccar sayısı 700 den fazladır*Kudüs’ün en önemli gelir kaynağı surreler yahudilerin Kudüs’teki dindaşlarına zekât gönderdikleri paralarla Avrupa krallıklarının hıristiyanlara yaptıkları malî destekler Kudüs için önemli gelir kaynaklarındandır*Kudüs, 1850’lerden itibaren gelişip nüfusu artdı. İnşaat sektöründe gelişmeler oldu ve işsizlik azaldı. ciddi bir gelir kaynağı olan sabun üretimi XIX. yüzyılda geriledi. Kudüs’te satılan hediyelik eşyaların üretimi Beytülahm’da üretildi

*XIX. yüzyılda kudüste ulaşım gelişti 1865’te Kudüste telgraf sistemi 1868’de Kudüs-Yafa karayolu ve 1892’de Kudüs-Yafa demiryolu açıldı. Kudüs’ün dış dünya ile ilişkileri ve ziyaretçi sayısı arttı kudüs ekonomik açıdan gelişme sağladı.
*İslâm tarihinde farklı müslüman ülkelerden gelen yüzlerce âlim Aksâ’yı ziyaret etmiş ilmî hayata katkı sağlamıştır Osmanlılar kudüsün ilmi ve İslâmî mirasını korumuş. Kudüs ilim merkezi olmuştur medreseler kurulmuş tasavvufî hayat canlanmıştır Mescid-i Aksâ ve Şam Kapısında birçok tekke ve zâviye vardır Mevleviyye, Şâzeliyye, Rifâiyye Ahmediyye gibi tarikatlar kudüşün dinî ve kültürel hayatına katkı sağlamaktadır

*XVIII. yüzyılda Kudüste medrese hayatı geriledi kültürel hayatı canlı tutan vakıflar zayıfladı Kudüs’te eğitim kurumları hankahlar, ribâtlar zâviyeler vardı. dinî eğitim hâkimdi. XIX. yüzyılda kudüste misyoner okulları açıldı*Kudüste eğitim ve kültürel hayatın en önemli kurumu kütüphanelerdi.en eskisi Mescid-i Aksâ Kütüphanesi idi. kitaplar Haçlılarca yakılmıştı kitaplar Kur’an ve Kudüs üzerine yazılmıştı Memlük ve Osmanlı sultanları Mescid-i Aksâ’ya hediye mushaf göndermeleri âdettendi
*Kudüs sürekli inşa edildi Memlük ve Osmanlı dönemlerinde büyük binalar, camiler, medreseler, tekkeler, zâviyeler, ribâtlar ve hankahlar yapıldı şehrin ekonomisi gelişti Sultan Süleyman zamanında kudüs tarihin altın çağını yaşadı Kubbetü’s-sahre inşa edildi Kudüs surlarının yapıldı vakıflar kuruldu Haseki Sultan İmarethânesi günde yüzlerce fakiri doyurdu