09-08-2007, 20:26 | #1 |
ADİLCEVAZ'ın Kurtuluş Günü 23 Mart 1918
Yaptığımız araştırmada Adilcevaz’ın kurtuluş gününün 23 Mart 1918 olduğunu tespit ettik. Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vahdet Keleşyılmaz’ın yaptığı çalışma sonrasında ortaya çıkan tarih Adilcevaz’ın 2 yıl 48 günlük esaret hayatının son günü olarak kayıtlara geçti.
En küçük bir etkinliği konu ederek beldelerin tanıtımı konusunda harekete geçen yöneticilerin örnek alınarak Adilcevaz’ın tanıtımı noktasında bu önemli gün için Kaymakamlığın harekete geçmesi gerekiyor. 23 Mart’ta düzenlenecek büyük bir etkinlikle ilçenin kurtuluş günü kamuoyuna duyurularak Adilcevaz’ın sesi duyurulmalı. İşte Tarihi Gerçekler Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile Rus Generali Ogenovski, Tutak’ı işgal ettikten sonra 17 Mayıs 1915’de çarpışmalardan sonra Malazgirt’i ele geçirdi. Aynı zamanda sol kanadını Van Gölü civarındaki Adilcevaz üzerine yürüttü ve General Charpentier’e de haber göndererek, birliklerini Adilcevaz üzerine yürütmesini ve Adilcevaz’ın düşmesinden sonra da ilerleyişlerini sürdürmelerini istedi. Haziran 1915 tarihinde Erciş’in Ruslar’in eline geçmesi üzerine Bitlis’ten Erciş’i kurtarmak için Hacı Temur Paşa’nın oğlu Albay Tabir Ağa, Binbaşı Osman Ağa ve Yüzbaşı Sait Ağa’nın komutasındaki Hamidiye Alayı, Adilcevaz yakınlarında Sarısu’dakı Oğuz köyünde Ermeniler tarafından pusuya düşürülmüş, silâhları alındıktan sonra hepsi kurşuna dizilerek şehit edilmiştir. Bu katliamdan yalnız bir tek kişi kurtulabilmiştir. 24 Haziran’da General Şarpantiye’ye ait birlikler Dilman’dan yürüyüşe başladılar; 500 milden fazla ilerledikten sonra Adilcevaz üzerine yürüdüler. Şarpantiye’nin komutasındaki birlikler süvari birlikleriydi. Daha önce Van’a sonra da Erciş’e vardıktan sonra bu yolla Adilcevaz’a geldiler. Adilcevaz önlerine gelen General Şarpantiye, 36 süvari ve kazak bölüğü ve 22 topla şehire saldırdı. Daha önce de belirtildiği gibi Mirliva Halil Bey’in o tarihlerde Urmiye Gölü kenarında bulunması nedeniyle, Şarpantiye’nin atlı müfrezeleri fazla bir direnişle karşılaşmadan 26 Haziran 1915 tarihinde Adilcevaz’ı işgal ettiler. Ermeni asıllı Rus Generali Nazarbekov (Nazarbekiyan) ve Tatvan’da bulunan General Şarpantiye, Türk kuvvetleri karşısında fazla tutunamayacaklarını anlayınca Adilcevaz’a doğru geri çekilmek zorunda kaldılar. Adilcevaz’da bulunan ve Nazarbekov’un komuta ettiği Rus birlikleri, diğer Rus birlikleriyle beraber Adilcevaz’ı terkederek Van’a doğru geri çekildiler. Yeterince takviye alan Rus kuvvetleri, 3 Şubat tarihinde bu sefer General Chernozubov komutasında Adilcevaz’a saldırarak, Adilcevaz’ı ikinci defa işgal ettiler. 16’nci kolordunun 8’nci Tümeni Bitlis’e, 5’nci Tümeni Muş’ta bulunuyordu. Generalliğe yükselen Gazi Mustafa Kemal, 8 Ağustos’da Bitlis’i kurtardıktan sonra emrindeki birliklere taarruza devam etmelerini istemiş ve Tatvan, Ahlat, Adilcevaz’ın da kurtarılmasını emretmiştir. Ancak bu şehrimizin kurtuluşu Bitlis kadar kolay olmamış. 23 Mart 1918 tarihinde Türk askerinin ve milislerinin Adilcevaz’a girmesiyle 2 yıl 48 gün düşman işgalinde kalan bu güzel beldemiz bir daha işgal edilmemek üzere düşman işgalinden kurtulmuştur
|
|
|
Sayfayı E-Mail olarak gönder |
Etiketler... Lütfen konu içeriği ile ilgili kelimeler ekliyelim |
'ın kurtuluş günü, 23 mart 1918, adİlcevaz |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|