AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[Cihannur]

Başkanlık sistemiyle ilgili olarak bugüne kadar daha ziyade teorik değerlendirmelerde bulunduk. Fakat artık bu yönetim modeline benzer bir yönetim modeli olan cumhurbaşkanlığı sistemine 24 Haziran 2018 tarihinde resmen geçiş yapıyoruz. Öyleyse şimdi bu konu üzerinde pratik değerlendirmelerde bulunma zamanı gelmiştir.

YSK tarafından yapılan açıklamaya göre 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçiminde cumhurbaşkanlığına şu altı kişi aday olmuştur: Recep Tayyip Erdoğan, Meral Akşener, Muharrem İnce, Temel Karamollaoğlu, Selahattin Demirtaş ve Doğu Perinçek.

Cumhurbaşkanlığı sistemine geçtiğimiz için bu sisteme göre parti iktidarı değil şahıs iktidarı söz konusudur. O yüzden 24 Haziran 2018 tarihinde cumhurbaşkanlığı seçiminin 1. turunda yukarıda ismi geçen altı adaydan biri salt çoğunluk olan en az % 50 + 1 oy alırsa cumhurbaşkanı seçilecek ve hükümeti kuracaktır. Cumhurbaşkanlığı seçiminin 1. turunda hiçbir aday salt çoğunluğa ulaşamazsa, seçimde en çok oyu almış olan iki aday 8 Temmuz 2018 tarihinde tekrar yarışacak ve o iki aday arasında kim daha fazla oy alırsa o kişi cumhurbaşkanı seçilecek ve hükümeti kuracaktır.

Türkiye'de bundan böyle artık parti iktidarı yok şahıs iktidarı var! Bu yüzden siyasi partilerin 'bana oy verin çünkü ben size diğer siyasi partilerden daha iyi hizmet ederim' deme durumları kalmamıştır. Siyasi partilerin görevi bundan böyle yasama faaliyetlerine hasredilmiştir. Siyasi partiler artık ülkeyi yönetemeyecek, yasama faaliyetleriyle iştigal edecek ve ülkeyi cumhurbaşkanı seçilen partili ya da partisiz kişiler yönetecektir.

Bu durum doğal olarak çift başlılığı getiriyor. Bir tarafta ülkeyi yöneten cumhurbaşkanı (yürütme iktidarı) ve diğer tarafta ise yasama faaliyetlerinde çoğunluğa sahip olan siyasi parti ya da siyasi partiler çoğunluğu (yasama iktidarı) var. Bunu güncel ve somut siyasi tablomuzla birlikte misallendireyim.

24 Haziran 2018 Milletvekilliği Seçimine % 10'luk seçim barajını geçmesi normalde kesin olan iki ittifak grubu (Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı) ve barajı geçme ihtimali bulunan HDP ve barajı kesine yakın ihtimalle geçemeyecek olan diğer birkaç siyasi parti giriyor.

Burada % 10'luk antidemokratik seçim barajına bir bahis açayım. % 10'luk antidemokratik seçim barajı cumhurbaşkanlığı sistemiyle birlikte antidemokratikliğin de ötesine geçerek hukuksuz duruma düşmüştür. Niye böyle söylediğimi izah edeyim. Genel seçimlere % 10'luk seçim barajı konulmasının kanuni gerekçesi koalisyonların önlenerek ülkenin yönetiminde istikrarın sağlanmasıdır. Cumhurbaşkanlığı sistemine geçtiğimize ve dolayısıyla yürütmede koalisyon ihtimali meselemiz kalmadığına göre hukuksuz duruma düşmüş olan % 10'luk antidemokratik seçim barajı iptal edilmelidir. Bunu yapması gereken merci ise Anayasa Mahkemesi'dir. Anayasa Mahkemesi bu konuyla ilgili olarak bir toplantı yaparak şu minvalde bir karar almak durumundadır:

"Türkiye'de cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesiyle birlikte yürütmede koalisyon oluşması ihtimali ve dolayısıyla % 10'luk antidemokratik seçim barajının kanuni gerekçesi ortadan kalkmıştır. Bu yüzden % 10'luk seçim barajı yasasını oy birliğiyle iptal ediyoruz."

Bu kısa bahisten sonra konumuza dönelim. 24 Haziran 2018 Genel Seçimine AK Parti ve MHP oy pusulasında, BBP ise adaylarının oy pusulası dışında AK Parti listelerinde gösterilmesiyle Cumhur İttifakı'yla giriyor. İyi Parti, CHP ve Saadet Partisi ise oy pusulasında ve Demokrat Parti ise adaylarının başka parti ya da partilerin listesinde gösterilmesiyle Millet İttifakı'yla giriyor. Cumhur İttifakı (AK Parti, MHP ve BBP) cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan'ı destekliyor; Millet İttifakı'ndaki (İyi Parti, CHP, Saadet Partisi ve Demokrat Parti) Demokrat Parti dışındaki siyasi partilerin her biri kendilerinin cumhurbaşkanı adayını destekliyor. Demokrat Parti ise cumhurbaşkanlığı seçiminde Meral Akşener'i destekliyormuş. HDP ise genel seçime bildiğim kadarıyla tek başına girecek ve cumhurbaşkanlığı seçiminde ise kendi adayları olan Selahattin Demirtaş'ı destekliyor.

Bu kısa izahattan sonra seçim sonucuna ilişkin olarak gerçekleşmesi muhtemel tahminlerde bulunayım. Farz edelim ki 24 Haziran 2018 akşamı cumhurbaşkanlığı seçimini Recep Tayyip Erdoğan kazanarak yürütme iktidarına sahip oldu. Ve bunun yanı sıra Cumhur İttifakı (AK Parti ve MHP) genel seçimde salt çoğunluğa yani 300'den fazla milletvekili sayısına ve mesela 315 milletvekili sayısına ulaştı. Bu durumda sistemin demokratik eksikliklerini bir yana koyarsak muhtemel 24 Haziran 2023 Genel Seçimlerine kadar yönetimde ufak tefek sorunlar yaşanabilmekle birlikte genel olarak istikrarlı bir dönem geçirilebilir.

Şimdi ise somut siyasi tabloda gerçekleşmesi muhtemel başka bir tahminde bulunayım. Farz edelim ki 24 Haziran 2018 akşamı Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanı seçildi; fakat Cumhur İttifakı mecliste salt çoğunluktan az sayıda milletvekiline mesela 285 milletvekiline sahip oldu. HDP'nin % 10'luk seçim barajını geçtiğini ve Millet İttifakı'nın (İyi Parti, CHP ve Saadet Partisi) + HDP'nin genel seçimdeki toplam milletvekili sayısının 315'i bulduğunu varsayalım. Bu gerçekleşemeyecek bir seçim tablosu mudur? Hayır, elbette ki gerçekleşebilecek bir seçim tablosudur. HDP, 7 Haziran 2015 Genel Seçiminde % 13,12 oranında ve 1 Kasım 2015 Genel Seçiminde ise % 10,78 oranında oy almış ve her iki genel seçimde de % 10'luk seçim barajını aşmıştı. Eğer HDP, 2015 Genel Seçimlerindeki oy oranını koruyorsa 24 Haziran 2018 Genel Seçiminde de % 10'luk seçim barajını aşarak meclise girebilir.

24 Haziran 2018 akşamı bu ikinci tahminimde olduğu şekilde yani Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanı seçilerek yürütme iktidarını elde ettiği, fakat Erdoğan'ı destekleyen Cumhur İttifakı'nın parlamentoda azınlıkta kalarak Erdoğan'ın karşısında olan Millet İttifakı + HDP'nin parlamentoda çoğunluğu yani yasama iktidarını elde ettiği bir siyasi tabloyla karşı karşıya kalırsak, o siyasi tablo durumunda cumhurbaşkanlığı sistemi dedikleri bu sistemdeki bu çift başlılıkla ülkemizde 5 yıl boyunca muhtemel 24 Haziran 2023 Genel Seçimlerine kadar istikrarlı bir yönetim sürdürülebilir mi?! Dünya üzerinde bunu iddia eden bir kişi bile var mı?!

Başka bir soru daha sorayım: Yukarıdaki ikinci tahminimdeki senaryonun gerçekleştiğini varsayalım. Bu sistemi savunan AK Partililer o durumda 24 Haziran 2018 akşamı "Oh ne güzel bir seçim oldu. Bizim ittifakımız olan Cumhur İttifakı parlamentoda azınlıkta kaldı ama sorun değil; çünkü yürütme iktidarını Cumhurbaşkanı Erdoğan kazandı ve yasama-yürütme genelinde oluşmuş olan çift başlılık hiç sorun değildir" diyebilecekler midir? Eğer onlar cumhurbaşkanlığı sistemi denilen bu sistemi samimiyetle savunuyorlarsa bu minvalde bir şeyi söylemeleri gerekir. Çünkü bu sistem çift başlı bir yönetim modelidir ve cumhurbaşkanı ile yasama çoğunluğunun farklı siyasi görüşe sahip olması durumunda yönetimde doğal olarak çift başlılık oluşur.

Türkiye'nin siyasi yapısı çift başlı bir yönetim modeline uygun değildir. Başkanlık sistemine de ona benzeyen cumhurbaşkanlığı sistemine de işte bu yüzden ısrarla karşı oldum, karşıyım. Temenni etmiyorum elbette ama Türkiye olarak 24 Haziran 2018 akşamı eğer yukarıdaki ikinci tahminimde olduğu üzere yürütme iktidarına Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçildiği ve yasama çoğunluğuna ise Millet İttifakı + HDP'nin sahip olarak yasama iktidarını bunların elde ettiği bir siyasi tabloyla karşı karşıya kalırsak, başkanlık sistemini ya da cumhurbaşkanlığı sistemini savunanların yüzünü işte o akşam ve ertesi sabah olan 25 Haziran 2018 sabahında görmeyi çok isterim.