AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[selahattin_ay]

GRUP: 3521

BOYA, VERNİK, LAK

(B.Y.K. Kararı: 1983/24)

1-Redüİ Toz Boya İmalatI:

Kapasite:
Bu imalat; renklendirici pigmentlerle dolgu maddelerini, ezme tesiri de bulunan karıştırıcılarda mütecaniz bir şekilde karıştırmaktan ibarettir.
Redüi toz boya genellikle, bilyalı değirmenlerde veya kollorganglarda yapılır.

a) Bilyalı Değirmenler:
(Çelik, porselen veya çakıl taşından bilyalı)
Bu cihazlar; içinde çelik porselen veya çakıl taşından bilyalar bulunan yatay bir mihver etrafında dönen, içi sert çelikten, porselenden veya granit gibi sert taşlardan veya yumuşak plastikten kaplaması bulunan çelikten silindir biçiminde cihazlardır.
Bu cihazlarda değirmen boş iç hacmini hesaplamaya esas teşkil eden ölçüler tespit edilir.
Değirmen boş iç hacminin ¼’ünü ifade eden rakam (hacim litre ise kg., metreküp ise ton olarak) değirmene bir şarjda konulan toz boyayı verir. Şarj süresi doldurma, ezme-karıştırma ve boşaltma dahil 2 saattir.

b- Kollerganglar:
Bu cihazlar silindir veya kesik koni biçminde sağlam yapılı bir tepsi üzerinde yuvarlanarak dönen ağır silindirik veya konik tekerleklerden ibarettir.
Bu cihazlarda kollorgang tepsisinin boş iç hacmini hesaplamaya esas teşkil eden ölçüler tespit edilir.
Kollergang tepsisinin boş iç hacminin ¼’ünü ifade eden rakam (hacim litre ise kg., metreküp ise ton olarak) cihaza bir şarjda konulan toz boyayı verir. Şarj süresi doldurma, ezme-karıştırma ve boşaltma dahil 1 saattir.

Ham Maddeler: (1000 kg. mamul elde etmek için)
Yalnız renklendirici pigmentler (beyaz pigmentler hariç): 9 kg.
Karbon siyahı : 1,5 kg.
Dolgu maddeleri : 92,5 kg.
Alkol :1 kg.

2-SIcak Vernİk İmalatI:

Kapasite:
Sıcak vernik imalatı 2700’ye kadar ısıtmaya elverişli tertibatı bulunan cihazlarda yapılır. Pişirme, soğutma ve inceltme işlemleri aynı veya ayrı kazanlarda yapılabilir.
a) Sabit kazanlarda: doldurma, pişirme, soğutma, inceltme ve boşaltma süresi 8 saat olarak kabul edilir.
b) Tam kapalı, motorla mücehhez karıştırıcısı bulunan, soğutma serpantini veya ceketi ile soğutucuya basınçlı su veren tertibatı haiz kazanlarda; bu süre (4) saat kabul edilir. Bu tertibattan herhangi biri noksan olan kazanların kapasitesi (a) şıkkına göre hesaplanır.
c) 250 litreye kadar kazanlarda; her iki kazan için bir adet sabit ocak ile yeterli taşıma aracı bulunmak şartıyla kazanların her birinden 8 saatte 2 şarj (veya bir başka deyimle beher ocaktan 8 saatte 4 şarj) alınabileceği kabul edilir.
Isıtma tertibatının yeterli bulunup bulunmadığı, ocak sayısı taşınabilir, kazan sayısı ve kazanların hacimlerini hesaplamaya lüzumlu boyut ölçüleri tespit ve kaydedilir.
Ayrıca kazan taşıma tertibatının yeterli olup olmadığı ve ocakların kolaylıkla kazan değiştirmeye müsait bulunup bulunmadığı araştırılır. Kazanlara, hacimlerinin % 80’i kadar şarj yapıldığı kabul edilir.

Ham ve Yardımcı Maddeler:
(100 kg. mamül elde etmek için)

- Sentetik reçineler : 35 kg.
- Yağlar (keten, soya, çinağacı, hintyağı balık yağı gibi nebati ve hayvani yağlar) :14 kg.
- Vayt spirit : 15 kg.
- Toluol : 5 kg.
- Ksilol veya toluol : 24 kg.
- Solvent nafta : 5 kg.
- Alkoller (sanayi alkolü hariç) : 10 kg.
- Sanayi alkolü : 1 kg.
- Sikatifler : 1,5 kg.
- Aditifler : 0,5 kg.

Yukarıdaki miktarlara ortalama imalat zaiyatı dahildir.

3-SOĞUK VERNİK VE TİNER İMALATI

Kapasite:
Soğuk vernik ve tiner, genellikle çok basit araçlarda yapıldığı için bu cihazların üretimlerini kapasite olarak kabul etmek sakıncalı görülmüştür. Bu nedenle bu imalat türünde; geçmiş üç yıl fiili imalatından en büyüğüne % 25 gelişme payı eklenerek bulunan rakam kapasite olarak kabul edilir.
Yeni faaliyete geçmiş olan ya da başka nedenlerle fiili sarfiyatı bulunmayan tesislerde kapasite benzer tesislerle kıyaslanarak takdiren verilir.

4-SELÜLOZİK VERNİK İMALATI:

Kapasite:
Sellülozik vernik ajitatörlü ve muntazam kapalı mikserlerde hazırlanır. 6 saatte bir şarj alınabileceği ve mikser hacminin % 80’i kadar şarj yapılabileceği kabul edilir. Miksere yardımcı olarak en az mikserin hacminin ¼’ü hacminde bir “baz hazırlama tamburu” veya “ön karıştırıcı” bulunan tesislerde mikser kapasitesi 2 faktörü ile çarpılır. Mikser ve varsa tambur veya ön karıştırıcının hacmini hesaplamaya esas olan ölçüler tespit ve kaydedilir. Mikserde kullanılan karıştırıcı yüksek devirli ise 8 saatte 3 şarj alınabileceği kabul edilir.

Ham Maddeler:
(100 kg. mamul elde etmek için)

- Nitrosellüloz (kuru): 19 kg.
- Plastifiyan :6 kg.
- Sentetik reçine: 6 kg.
- Alkit reçine (% 100’lük): 6 kg.
- Ketonlar ve keton alkoller :14 kg.
- Esterler :15 kg.
- Glikol eterleri : 5 kg.
- Alkoller (sanayi alkolü hariç) : 5 kg.
- Sanayi alkolü : 3 kg.
- Toluol :18 kg.
- Ksilol veya toluol : 11 kg.

Ayrıca;

- Polietilen mumu: 0,5 kg.
- Çinko stearat : 1 kg.

vBu miktarlara ortalama imalat zaiyatı dahildir.

5-SELÜLOZİK BOYALAR -PLASTİK- EMÜLSİYON BOYALARI İNŞAAT BOYALARI VE SANAYİ BOYALARI İMALATI

Kapasite:
Sellülozik, plastik -emülsiyon- inşaat ve sanayi boyalarının imali başlıca aşağıdaki işlemlerden ibarettir.

1- Boya pastasının hazırlanması; pigmentin ezme işlemi için en uygun kıvamda bir pasta haline getirilmesi maksadıyla yeteri kadar bağlayıcıyla karıştırılması,
2- Pastanın uygun bir ezme makinesinde belirli bir incelik elde edilinceye kadar ezilmesi,
3- Ezme makinesinden alınan ezilmiş pastanın reçetedeki diğer maddelerle karıştırılması renk ve viskozitesinin ayarlanması,
4- Boyanın süzülmesi, kutulara doldurulması ve ambalajlanması.
Bu işlerin her biri ayrı cihazlarda yapılabildiği gibi bunlardan bir kaçı aynı cihazda da yapılabilir.
Yukarıdaki işlemler genellikle aşağıda sayılan makinalarda yapılır.

1- Pastanın Hazırlanması:
Boya pastasının hazırlanması; ya dik veya yatık pasta karıştırıcılarında yahut yüksek devirli dişli-diskli karıştırıcılarda yapılır.

a) Dik ve Yatık Karıştırıcılar:
Karıştırma kolları kuvvetli ve cihazın cidarlarına oldukça yakın olan düşük devirli makinalardır. Bu karıştırıcıların çeşitli tipleri bulunmakla beraber, dispersiyon fonksiyonları bakımından aralarında herhangi bir fark gözetilmez.
Karıştırıcının hacmini hesaplamaya yarayan boyut ölçüleri tespit ve kaydedilir.
Karıştırıcı hacminin % 80’ine kadar doldurulabileceği ve ezme makinasına verilebilecek bir pastanın (1) saatte hazırlanabileceği kabul edilir (pastanın özgül ağırlığı ayrıca dikkate alınmaz).

b) Yüksek Devirli Dişli-Diskli Katıştırıcıları: (Cewles Mill)
İri dişli daire testerelerine benzer karıştırıcılardır. Bu karıştırıcılarda dişli-diskin aşağıda belirtilen formülllere göre hesapla bulunacak olan optimum çapının 3 misli kuturda ve 2 misli yükseklikteki silindirik bir pasta kütlesinin bir saatte karıştırılabileceği kabul edilir. Pastanın özgül ağırlığı 1,2 olarak dikkate alınır.

Formül:

3,14 x (1,5 D)2 x D x 1,2 x 8 x 300 x 0,80/106= 0,0325 D3
0,0325 x D3=……. Ton/yıl Pasta.

Burada;
D= Optimum disk çapı (cm. olarak)
Dişli-Diskin optimum çapı aşağıdaki formülle hesaplanır.

D= √
50 G - 0,15 G2

Burada;
G= Dişli-diski çeviren eletrik motorunun gücü (beygir gücü olarak)
D= Dişli-diskin optimum çapı (cm. olarak).

2- Boya Pastasının Ezilmesi:
Pasta hazırlama makinasından çıkan pasta aşağıda sayılan boya ezme makinalarında ezilir.
a) Valsli ezme makinaları,
b) Bilyalı değirmenler (çelik, porselen ve çakmak taşından bilyalı),
c) Kumlu veya boncuklu eziciler (Sand Mill, Pearl Mill),
d) Çakıllı-Attrisyonlu dispersler,
e) Yüksek devirli diskli karıştırıcılar,
f) Konik hazneli değirmenler (Stone Mill),
g) Yüksek devirli taşlı değirmenler,
h) Kolloid değirmenleri.

a) Valsli Ezme Makinaları:
Bunlar 1, 3, 5 silindirli valslerdir.
5 silindirli valslerde sıyırıcı bıçağın bulunduğu bıçağın beher santimetre karesinin 0,48 gram, 3 silindirli valslerde 0,24 gram, 1 silindirli valslerde 0,12 gram mamul boya verdiği kabul edilir.
Bu duruma göre üretim:

5 silindirili valsler için;

D x L x 0,217=……… Ton/yıl Boya,

3 silindirli valsler için;

D x L x 0,1085=……… Ton/yıl Boya,

1 silindirli valsler için;

D x L x 0,0542=……… Ton/yıl Boya

olur.
D= Sıyırma bıçağının bulunduğu silindirin tam çapı (cm.)
L= Sıyırma bıçağının bulunduğu silindirin boyu (cm.)
Yukarıdaki hesaplar hidrolik ve soğutma tertibatı birlikte olan valsler içindir. Soğutma tertibatı bulunduğu halde hidrolik tertibatı bulunmayan mekanik valslerde % 90, hidrolik ve soğutma tertibatı bulunmayan mekanik valslerde ise % 60 randıman faktörü ayrıca dikkate alınır.
Bu bakımdan valslerin silindir sayısı, silindir çapı ve silindir boyu ile valslerin hidrolik ve soğutma tertibatının bulunup bulunmadığı tespit ve kaydedilir.

b) Bilyalı Değirmenler (Çelik, Porselen veya Çakıl Taşından Bilyalı):
Bu değirmenlerde pastanın hazırlanması, ezilmesi ve ezilmiş pastanın boya reçetesindeki diğer maddelerle karıştırılması aynı zamanda yapılabilir. Bu bakımdan bilyalı değirmenlerde diğer yardımcı makinalar aranmaz.
Bilyalı değirmenlerde boş iç hacmini hesaplamaya lüzumlu boyutlar tespit ve kaydedilir.
Bu değirmenlerde boş iç hacminin % 25’i kadar boyanın 8 saatte ezilebileceği ve boyanın özgül ağırlığının 1,2 olduğu kabul edilir. Değirmenin boş iç hacmi hesaplanırken bilya hacimleri ayrıca düşülmez.

c) Boncuklu Değirmenler (Pearl Mill):
(Basınçsız dik tek hazneli, basınçsız yatık tek hazneli, basınçlı dik çok hazneli)
Bunlar dik veya yatık silindir veya kare kesitli bir veya bir kaç hazne ile bu hazne ya da haznelerin ekseninde dönen bir mil ve bu milin üzerine tespit edilmiş, çok sayıda özel biçimli disklerden oluşmaktadır. Ezme işini hazneye konan ve yüksek devirle dönen disklerin büyük bir hız kazandırdığı silisli boncuklar (pearl) yapmaktadır. Basınçlı dik çok hazneli boncuklu değirmenlerde boyanın basınç altında önce iri boncuklu birinci haznede bir kaba ezmeye, daha sonra ince boncuklu öteki hazne veya haznelerde ince ezmeye tabi tutulması nedeniyle, tek hazneli yatık değirmenlerde ise hazne hacminin % 85’ine varan oranlarda öğütme boncuğu konulabilmesi nedeniyle bu iki tip değirmenin kapasitesi aynı hacimdeki tek hazneli basınçsız dik pearl millerin kapasitesinin dik çok hazneli boncuklu değirmenlerde 3,5 katı, tek hazneli yatık değirmenlerde ise 4,5 katıdır.
Bir saatlik mamul boya kapasitesinin, dik çok hazneli basınçlı boncuklu değirmenlerde toplam hazne hacminin 21 katı (6 x 3,5), yatık-tek hazneli basınçsız boncuklu değirmenlerde toplam hazne hacminin 27 katı (6 x 4,5), dik-tek hazneli basınçsız boncuklu değirmenlerde hazne hacminin 6 katı olduğu kabul edilir. Boyanın özgül ağırlığı 1,2 olarak alınır. Ayrıca randıman faktörü dikkate alınmaz.

d) Çakıllı Atrisyonlu Dispersler:
Bunlar aşınmaya dayanıklı malzemeden silindir biçiminde su ceketli bir hazne ile bunun içinde düşey bir eksen etrafından yüksek devirle dönen yatay ve birbirine dik birkaç karıştırıcı koldan ibarettir. Bu cihazlarda ezme işini yüksek devirle dönen karıştırıcı kolların büyük bir hız kazandırdığı (genellikle 10-12 mm. çapında) kürecikler yapar.
Bu cihazların bir saattlik mamul boya kapasitesi; hazne hacminin yarısı kadar kabul edilir ve boya özgül ağırlığı 1,2 olarak alınır.
Ayrıca bir randıman faktörü aranmaz.
Ancak yedek “Mill Hazne”si mevcut olan makinalar için bulunan kapasite 1,20 faktörü ile çarpılır. Beher dispersler için yalnız bir adet “Milli-Hazne “ dikkate alınır.
Haznenin boş-iç hacmini hesaplamaya lüzumlu ölçüler tespit ve kaydedilir.

e) Yüksek Devirli Dişli-Diskli Karıştırıcılar:
Bunlar iri dişli daire testerelerine benzer karıştırıcılardır.
Mamafih disk şekilleri değişik olan tipleri de mevcuttur. Bu karıştırıcılar plastik emülsiyon boyaları ile fazla incelik istemeyen inşaat boyalarının imali için çok elverişlidir. Bu cihazlarda plastik emülsiyon boyaları imal edildiği takdirde, dişli-diskin aşağıda belirtilen formüllere göre hesaben bulunan optimum çapının 3 misli yükseklikte silindirik bir boya kütlesinin bir saatte mamul boya haline geldiği ve boyanın özgül ağırlığının 1,2 olduğu kabul edilir.

3,14 x (1,5 D)2 x 2D x 1,2 x 8 x 300 x 0,80/106= 0,0325 D3
0,0325 D3=…….. Ton/yıl Boya

Burada;
D= Optimum disk çapı (cm. olarak)
Dişli-Diskin optimum çapı aşağıdaki formülle hesaplanır;