AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[Ertuğrul ÖZGÜL]

Petroldeki düşüşü pompa fiyatlarına yansıtmayan, en ufak artışta zam yapmayı fırsat bilen akaryakıtçılara EPDK önlemleri geliyor.


Dünya çapında geçtiğimiz sene yaz aylarına kadar artan petrol fiyatlarının ülkemizdeki yansıması da ağır olmuştu. Vatandaşın kullandığı benzinin litre fiyatı 3,60 TL.ye kadar yükselmişti. Ayrıca, petrol ithal eden ülke olduğumuz için hem bütçeye ağır bir maliyet yansımış, hem de ithalatı arttırdığından dış ticaret açığının hızla artmasında önemli bir rol oynamıştı.

Dünkü yazısında bu konuya değinen Taraf gazetesi ekonomi yazarı Süleyman Yaşar, petrol fiyatları arttığında anında benzine zam geldiğini, ancak fiyatlar düştüğünde benzin fiyatlarında yapılan indirimin aynı hızda olmadığını söyledi.

Yaşar, devletin aldığı vergi sabit olduğuna göre, akaryakıt fiyatlarındaki iniş ve çıkışlarda kar elde eden akaryakıt dağıtım şirketlerinin asıl sorumlular olduğunu, kar hırsının indirimlerin zamanında yansıtılmamasına, zamların anında ve fazlasıyla yansıtılmasına yol açtığını yazdı.

Yaşar'ın bir başka iddiası da, otomobil sayısı fazla olan bazı şirketlerin ucuza benzin aldıkları. Belirli bir sayının üzerinde otomobile sahip olan büyük şirketler, benzin istasyonundaki pompa fiyatının yüzde 7-8 altına bir fiyata akaryakıt alabiliyorlar. Bu şirketlere indirim yapan akaryakıt firmaları da, indirimi vatandaşa sattıkları benzine zam yaparak finanse ediyorlar.

Diğer medya kuruluşlarında da bu yönde yayınlar yapılması, EPDK'yı harekete geçirdi. EPDK'nın, adeta bir muhtıraya benzeyen, "en yakın serbest piyasa oluşumuna göre fiyatların 20 gün içinde yeniden düzenlenmesi" isteği, akaryakıt fiyatlarında indirim olabileceği beklentisine yol açtı.

Akaryakıt şirketleri ise birlik olarak, EPDK'ya çıkarma yapmaya hazırlanıyorlar. Şirketler, en yakın piyasa olarak gördükleri Yunanistan ve İtalya'dan akaryakıt fiyatlarını ve bayi-dağıtım şirketi düzenlemelerini derleyip EPDK'ya sunmaya ve fiyatların haklı olduğu yönünde lobi yapmaya hazırlanıyorlar.

Öte yandan, EPDK da boş durmuyor. Akaryakıt sektörü ile ilgili bir plan üzerinde çalışmaya başlayan kurul, akaryakıt için ayrı bir üst kurul oluşturulması, para cezalarının arttırılması ve fiyatlar için de kredi kartlarında uygulanan sisteme benzeyen bir tarzda bir sistem getirilmesi gibi yeni düzenlemeler getirmeye hazırlanıyor.

EPDK FİYATLARA ÜST LİMİT UYGULAYACAK

Yeni düzenleme ile akaryakıt pompa bedelleri için bir üst fiyat belirlenmesi düşünülüyor. Ayrıca, mevzuata uygun davranmayan şirketlere de, ağır para cezaları verilmesi planlanıyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen, Maliye Bakanlığı ve EPDK'nın da destek verdiği yeni düzenlemelere göre, akaryakıt sektörü için yeni bir üst kurul oluşturulması planlanıyor.

Petrol Düzenleme Kurulu adını alması beklenen kurulun ayrı bir birim olması üzerinde duruluyor. Düzenleme kurulunun sektör üzerinde etkili olması için de, yetkileri arttırılacak.

EN ÜST CEZA 600 BİN TL

2003 yılında çıkarılan Petrol Kanunu'na göre, EPDK'nın şirketlere kesebileceği cezanın üst limiti 600 bin TL. Ancak, bu ceza akaryakıt şirketleri için caydırıcı nitelikte değil. Zira, sadece bir gün içinde milyonlarca TL.lik ciro yapan şirketler için 600 bin TL cüz'i bir rakam olarak gözüküyor.

Akaryakıt şirketlerinin kendilerine verilen cazeyı kat kat fazlasıyla tahsil imkanı da bulunuyor. Serbest piyasa koşullarında fiyat oluştuğu ve fiyatlar firmalar tarafından belirlendiği için, benzine 1 kuruş zam yapan bir firmanın, kendisine en üst seviyeden kesilen cezayı vatandaştan bir gün içinde rahatlıkla kesebilme imkanı da var.

EPDK mevzuatında yapılacak değişiklikler ile akaryakıt fiyatlarında yeni bir sisteme geçilebileceği öngörülüyor. EPDK'nın, mevzuata göre, akaryakıt fiyatlarında iki aylık olarak üst sınır belirleme yetkisi bulunuyor. Ancak, üst sınır belirlemesi konusunda bazı hukuki boşluklar da mevcut. Yeni düzenlemeler ile bu boşlukların ortadan kaldırılması ve Merkez Bankası'nın kredi kartı faizlerine uyguladığı gibi bir üst sınır belirleme yetkisinin oluşturulması hedefleniyor.

Üst sınırın ise yeni oluşturulacak kurul tarafından belirlenmesi öngörülüyor. Petrol Düzenleme Kurulu'nun maliyet değişikliklerine göre üst sınırı yükseltmesi veya düşürmesi söz konusu olabilecek. Böylece, akaryakıt fiyatlarında da düzensizlik ortadan kaldırılabilecek.

OTOGAZA DA ZAM GELDİ

Akaryakıt fiyatları tartışılmaya devam ederken, otogaza da zam geldi. Zammın ardından İstanbul'da 1,64 TL.den satılmaya başlanan otogaz, Ankara'da 1,63; İzmir'de ise 1,62 TL.ye yükseldi.

Enerji uzmanları, EPDK'nın hafta başında yaptığı uyarının, sadece akaryakıt şirketlerini değil, otogaz şirketlerini de kapsadığını belirtiyorlar.





Dünya Bülteni/Haber Merkezi