AK Parti |AKParti Forum |AK Gençlik |Recep Tayyip Erdoğan |AKPARTİ Gençlik Forumu|

[alperen]

GÖLLER (LOTİK SULAR) VE ORGANİZMALAR

ALPEREN GÜRBÜZER

Yeryüzünden süzülerek akan ırmaklar coşkun su membaları ve tepelerden akan küçük çayları yanlarına katarak düz ovalarda göller meydana getiriyorlar. Hatta göl oluşturan sular beraberinde birtakım canlıları da sürüklüyorlar. Böylece zon oluşturmakta.
Göllerde bulunan organizmalar (bitki ve hayvan) ekolojik bakımdan 2 büyük grupta incelenir.
1-Bentik formlar (benthos)- Bu formlar göl zemininde yaşayan organizmaları kapsar. Aynı zamanda göllerin zemininde yaşayan bitki ve hayvan türlerini ihtiva eder. Dolayısıyla bentik bölge 3 zonda incelenir. Litteral zon, sublittoral zon, derin zon diye tasnif edilir. Bu zon da yaşayan organizmalar hayat şekillerine göre ise;
—Rızımenon(Sabit olarak yaşıyan akuatik bitkiler) Örnek- Fanegomlar.
—Biotekton (Sert sustratumları örten komuniteler)
—Perifiton (Akmatik üzerindeki kominitler)
—Psammon (Kum çakıl gibi yumuşak substratumda yaşıyan organizmalar) olmak üzere 4 kısımda tasnif edilir.
a- Littoral zon- Bu zon az derin olup zengin bir vejetasyon ihtiva eder. Özellikle vejetasyon örtüsü göllerde 2–3 m derinliğine kadar yayılış gösterir. Littoral zonda Crustacea, Annelid ve İnsectalara bol olarak rastlanır. Kum içinde yaşamaya adapte olmuş pseommik faunanını esasını protozoa, rotifer, tardigrad, nematod ve copepod’lar teşkil eder.
b-Sublittoral zon- Littoral zonla derin zon arasında geçiş teşkil eden bir bölgedir. Karakteristik türlerini Pelecypodlar, Dıphteria larvaları teşkil eder.
c-Derin Zon- Ancak derin birkaç gölde (Baykal ve Tanganika türleri) temsil edilen bir zondur. Bu zonda artık bitkilere rastlanmaz. Sadece faunadan Cronomid türleri ile Crustaceadan Asellus, kurtlardan Tubifex türlerine rastlanır.
2-Pelajik Bölge- Göllerin zemini ile temasta olmadan suda asılı olarak hayatlarını sürdüren organizmaları ihtiva eden pelajik bölge Nekton, Plankton, Pleuston ve Neuston diye 4 farklı ekolojik grubu kapsar.
Plankton- Göllerin pelajik bölgesinde pasif olarak yer değiştiren organizmalardır. Göller plankton bakımdan denizlere oranla daha azdır. Burada başlıca planktonik formlar tek hücreli veya flamentli algler, protozoa, Rotifer, Crustacea'dan (Cladocera, copepoda, ostracoda) meydana gelmiştir. Bu formlar denizlerde olduğu gibi önemli vertikal göçler izlenebilir.
Nekton-Aktif olarak yer değiştiren organizmalar olup göllerde çeşitli balık türleri ile temsil edilir.
Neuston- Hayatlarını su altında sürdüren organizmalardır. Göllerin neuston faunası denizlerden zengindir. Neuston faunanın esasını çeşitli böcek familyalarına ait türler teşkil eder. Örnek-Veliidea, Gerridae, Gyrinidae.
Pleuston-Göl suları üzerinde rüzgârın etkisiyle yer değiştiren organizmalardır. Bazı ekolojistler ise göl sularında asılı olarak bulunan organizma ve cisimlerin (cansız parçalar) tümüne birden seston adı altında ifade etmektedir. Seston da plankton ve Trihpton olmak üzere iki kısımda incelenir.
Göllerin ekolojik bakımdan sınıflandırılması 3 kategoride incelenir:
1-Oligotrof Göller
Bu göllerin genel özellikleri:
—Genellikle çok derin olduklarından hıpolimlion bölge geniştir, termoklin tabaka yüksekten teşekkül eder.
—Güneş radyasyonları zemine kadar ulaşmaz. Bu nedenle suyun derin tabakaları genellikle çok soğuk olur.
—Zemin organik madde ve suda ise süspansiyon maddeler azdır.
—Ca, P ve N bileşiklerince fakir olup humus asidi ya çok azdır ya da hiç yoktur.
—Suyun ihtiva ettiği oksijen bütün sene boyunca aynı kalır ve yok ve çok az bir tabakalaşma görülür.
—Planktonlar kalitatif bakımdan bakımda fakir kantitatif bakımdan zengin olup genellikle sahillerde lokalize olmuştur.
—Algler az olmakla beraber clorophceanın çeşitli türleri zaman zaman bol olarak gelişir.
—Zeminde bazı Dıphteria larvalarına derin sularda ise soğuk seven bazı balık türleri rastlanır (Salmo turracalabalık)
2-Eutrof Göller
—Sığ göller olup güneş radyasyonu zemine ulaşır ve sular her seviyede sıcak olur.
—Zeminde organik madde, suda ise süspansiyon çok boldur.
—Ca, P ve N bileşikleri fazla humus maddesi azdır.
—Açık bir şekilde O2 tabakalaşması vardır(zemine doğru O2 miktarı azdır).
—Vejetasyon sahilde geniş bir kemer teşkil eder.
—Fito ve zooplankton bakımdan zengindirler.
—Zemin faunasının başında dıphterialar gelir(Chromons plomosur)
—Soğuk su balıkları O2 yetersizliği nedeniyle bu göllerde bulunmazlar. Buna rağmen Cyprinus carpio(sazan), Exos lucius(turna), Leuciscus cephalus(tatlı kefali).
3-Distrof Göller
Genellikle sığ olan göllerdir.
— Turbıerlerde veya eski dağlık üzerinde humus maddesinin bol olduğu bölgelerde bulunur. Bu sebepten de suları kahverengi görünür.
—Zeminde organik madde, suda süspansiyon çok bulunur.
— Ca, P ve N bileşikleri az olup, zeminlerde oksijen yok denecek kadardır.
—H2O vejetasyon ve plankton bakımdan fakirdir.
—Zemin faunası ya hiç bulunmaz veya birkaç tür ihtiva eder.
—Soğuk seven balıklara rastlanırsa da besin azlığından boyları kısadır.

http://www.facebook.com/pages/Alperen-G%C3%BCrb%C3%BCzer/141391522610124?sk=wall