Sokak Çocukları

Özkan�la 2000 yılının Temmuz ayında tanıştığımda, 17 yaşındaydı. Sokakta yaşıyordu ve bütün vücudu jilet izleriyle doluydu. Tiner ve hap kullanıyordu. Evde sürekli şiddete maruz kaldığından, eve gitmek istemiyordu. Babası yoktu. Arada, sokakta topladığı paraların bir kısmını annesine vermek için eve uğruyordu. Murat, 18 yaşındaydı ve ailesiyle hiç görüşmüyordu. Ara sıra ablasıyla yaptığı telefon konuşmalarıysa, hep kavgayla bitiyordu.

Çarpık kentleşme, düşük sosyo-ekonomik düzey, göç ve beraberinde getirdiği sağlıksız yerleşim bölgeleri, parçalanmış aileler, aile içi şiddet, cinsel ve duygusal istismar tüm bu çocukları aile dışına, sokağa itmişti.

Geçen iki sene içerisinde, genelde Beyoğlu�nda çalıştım. Bu süreçte, onlarca çocukla tanıştım ve birçoğunun birbirine benzeyen hikayelerini dinledim. Başlangıçta kuşkuyla yaklaştılarsa da, zaman içerisinde ilişkimiz güçlü bir dostluğa dönüştü.

Ağrı�nın, geçirdiği bir kaza sonucu sürekli elleri titriyordu, yemek yiyeceği zaman çocuklardan biri mutlaka ona yardım ediyordu. Açım, Güneydoğu�dan gelmiş, bir müddet kağıtçılık yapmış, bir süre sonra da tinere başlamıştı. Bir kaza sonrası götürüldüğü hastanede böbreğini çalmışlardı. Efes, çocukların lideriydi. Çok zekiydi, oniki senedir sokakta olması nedeniyle sokağı iyi tanıyordu ve çocukları nasıl idare edeceğini biliyordu. Okan�ın, diğer çocuklardan ayrı dolaşmasının sebebi eroin bağımlısı olmasıydı. Çocukların çoğu tiner, hap, alkol, esrar kullandığı halde eroine karşıydılar. Bir gün, Okan�ın aşırı dozdan öldüğü haberi geldi. Kimsesiz olduğu için, derneğin yardımıyla cenazeyi çocuklar kaldırdı. Genellikle Bakırköy�de takılan Böcek, tineri fazla kaçırdığı bir gece tren yoluna yattı ve bir daha kalkamadı. Kıllı, bunaltıcı sıcaklardan biraz olsun kurtulmak için Kabataş�tan girdiği denizde, boğularak öldü. Gökhan, tineri bırakıp aktif olarak dernekte çalışmaya başladı. Şimdi gitar çalıyor, resim yapıyor ve fotograf çekiyor. Murat, sokağı bırakıp askere gitti, daha sonra da güvenlik görevlisi olarak çalışmaya başladı.

Bugün Türkiye�deki sokak çocuklarının sayısı, Latin Amerika ya da Uzak Doğu�daki rakamlara erişemese de, son yıllarda hızla artış göstermekte. İki senedir sürdürdüğüm çalışma boyunca, bu çocukların hayatlarına tanıklık etmeye, zor koşullar altındaki yaşama mücadelelerini anlamaya ve fotograflarla belgelemeye çalıştım. Sistemin insanlara dayattığı farklı olanı kabul etmeme ve altta kalana sahip çıkmama duygularının, uygar ve özgür bir toplumda yaşama özlemi duyan insanlarca kabul edilmesinin mümkün olmadığının farkında olan biri olarak bu çalışmayı sürdürmeye devam ediyor.


Beyoğlu her şeye rağmen çocukların vazgeçemediği mekan


Taksim�de koşullar zorlaşınca tek çare Dolmabahçeye sığınmak


Hacı


Uyumak için yeter ki insanlardan uzak bir yer olsun


Can


Maykıl


Yağmurdan korunmanın en iyi yolu telefon kulübeleri


Topi ve köpeği Arap Cihangirdeki Mağaralarında


Kendi aralarında geliştirdikleri hiyerarşide son söz hep büyüklerin


Özkan yaptığı resimleri müdavimi olduğu İmam Adnan sokakta satmaya çalışıyor


Köpekler hayatlarının vazgeçilmez parçası


Sokakta toplu halde yaşamak dışarıdan gelecek tehlikeleri biraz da olsa azaltıyor


Sokakta yaşamak sürekli olarak şiddeti de beraberinde getiriyor


Çocuklar için sokakta varolmanın yolu tiner kullanmaktan geçiyor çünkü o her şeyi unutturuyor


Hasan birazdan uyanacak Mahmut�u bekliyor


Onur�a çamaşırhanede düzenlenen sürpriz doğum günü partisi


Kadir vücudunu jiletle kestikten sonra hastanede tedaviyi reddediyor


Murat Şişli Emniyet Müdürlüğü nezaretinde mahkemeye çıkarılmayı bekliyor


Aşırı dozdan hayatını kaybeden Okan�a son görev yerine getiriliyor


O an için Y harfi yazabilmek sokakta yaşamaktan çok daha zor