Türk ekonomisi ihracat ve büyüme ile rekorlara alıştı

Türkiye ekonomisi, büyümede hedefin altında kalsa da "23 çeyrektir" büyüyerek rekor kırarken, enflasyon yüzde 4'lük hedefi tutturamadı. Ard arda rekorlar kıran ihracatta ise 100 milyar dolarlık yıl sonu hedefinin üzerine çıkılmasına kesin gözüyle bakılıyor.

2007'de, önceki yıllarda olmayan çok sayıda iç ve dış faktörün etkili olduğu Türkiye ekonomisi, yılı büyüme hızında yavaşlama, yüksek cari açık ve hedefin üzerinde ancak tek haneli enflasyonla kapatmaya hazırlanıyor. Ekonomi geride bıraktığımız yılı; yurt dışında tutsat (mortgage) piyasasında yaşanan sorunlar, petrol fiyatlarında yaşanan tırmanma, yurt içinde ise cumhurbaşkanlığı seçim süreci, genel seçimler, referandum ve terör olayları, Irak'ın kuzeyine sınır ötesi operasyon konusu gibi gelişmelerin etkisi altında geçirdi. Bütün bu etkileşimlere karşı, ekonomik ve siyasi istikrar yanında, kamu- özel sektör işbirliği ve diyaloğu sayesinde, ekonomide çok fazla kırılganlık yaşanmayan Türkiye ekonomisinde sinyal veren göstergeler ise Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in ifadesiyle 'büyüme oranı, istihdam, bütçe, cari açık ve enflasyon oranı' olarak sıralanıyor.

ENFLASYON HEDEFİ ŞAŞTI

2007'nin 3. çeyreğinde yüzde 2 düzeyinde gerçekleşen ve düşük kalan büyümeyle, yıl sonu büyüme hızının yüzde 5'lik hedefin biraz altında kalması bekleniyor. Ancak Türkiye ekonomisi, beklenenin altında kalsa da 3. çeyrekle birlikte "23 çeyrek dönem"dir büyümesini de aralıksız sürdürmüş oldu. Enflasyonun ise yüzde 4'lük hedefin üzerinde, ancak bu yıl da tek haneli çıkması bekleniyor. Bu yıl Kasım ayında yıllık bazda ÜFE'de yüzde 5,65, TÜFE'de yüzde 8,40 artış kaydedildi. İşsizlik oranı ise bu yıl Eylül ayı itibarıyla yüzde 9,3 oldu.

Büyümede tarihî rekor 23 çeyreğe çıktı

2002 yılının ilk çeyreğinde başlayan aralıksız büyüme süreci bu yılın üçüncü çeyreğinde hız kesmiş olsa da devam etti.
Üçüncü çeyrekte büyüme hızı yüzde 2 ile beklentilerin çok altında kalırken, yılın 9 ayında ise yüzde 3,8 oldu. 23 çeyrektir artı yönde seyreden büyüme hızı 2002'de yüzde 7,9, 2003'de 5,9, 2004'de yüzde 9,9, 2005'de yüzde 7,6, 2006'da da yüzde 6,0 olmuştu. Ayrıca bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 6,8, ikinci çeyreğinde ise yüzde 4,1'lik büyüme sağlanmıştı. Sektörel bazda bakıldığında 2007 yılının 9 ayında en yüksek büyüme hızı yüzde 11,5 ile inşaat sektöründe yaşanırken, sanayi yüzde 5, ticaret yüzde 3,4 büyüdü, tarımda ise yüzde 5,6 küçülme görüldü. TÜİK verilerine göre, Gayrı Safi Milli Hasıla (GSMH) cari fiyatlarla yılın üçüncü çeyreğinde 146 milyar 804 milyon dolar (190 milyar 990 milyon YTL), 9 ayında da 348 milyar 472 milyon dolar (468 milyar 212 milyon YTL) oldu. Geçen yıl GSMH cari fiyatlarla 399 milyar 673 milyon dolar olmuştu.


18.12.2007 Yenişafak

Ekonomide verimlilik istikrar sayesinde sağlandı

Türkiye, son beş senede tam 20 çeyrektir nefes almadan büyüyor. 2003-06 ortalama büyümesi tam yüzde 7,2 (Şekil-1). OECD'nin bu en yüksek büyüme performansı sayesinde AB ile aradaki gelir farkı ilk defa açılmak yerine kapanmaya başladı.

Türkiye'nin büyüme gerçeği

Türkiye yarın sandık başına gidiyor. 2002'de krizden çıkmış bir ekonomiyi devralan AK Parti hükümeti, 4,5 yıl içerisinde Türkiye'nin değerini her alanda yükseltti

Sandık başına gitmeye sadece bir gün kala seçime katılacak siyasi partiler arasındaki rekabet iyice kızıştı. Bu rekabetin galibini halk belirleyecek. Türkiye'yi 4,5 yıldır yöneten AK Parti iktidarı, 2002'de dibe vurmuş bir ekonomiyi teslim almıştı. Şimdiyse Türkiye, seçimlere dünyanın 17. büyük ekonomisi olarak giriyor. Bu dönemde enflasyon tek haneli rakamlara indi. Türk lirasından altı sıfır atıldı. 2005'te Türkiye, Avrupa'nın en büyük 6. ekonomisi konumuna yükseldi. 2002'de 181 milyar dolar olan milli gelir, 2,2 kat artarak 2006'da 400 milyar dolara yükseldi. Türkiye'nin büyük şirketleri de değerlerine değer katarak karına kar kattı. İşte o şirketlerden bazıları:

TÜPRAŞ 4 KAT DEĞERLENDİ

2004 başında gerçekleşen ama iptal edilen ilk ihalede Tüpraş'ın değeri 2 milyar dolar civarında oluşmuştu. Eylül 2005'te Tüpraş'ın yüzde 51 his-sesinin özelleştirilmesi için açılan ihaleyi 4 milyar 140 milyon dolarla Koç-Shell konsorsiyumu kazanmıştı. Buna göre Tüpraş'ın toplam değeri 8 milyar 110 milyon dolara geliyordu.
İstanbul Sanayi Odası Verilerine göre Tüpraş 2006 yılında, 18 milyar 673 milyon 722 bin 100 YTL'lik üretimden satışla Türkiye'nin lider sanayi kuruluşu oldu.

KOÇ'UN 5 YILLIK BÜYÜMESİ 5.5 KAT

Tüpraş'ı satın alan Koç Holding, Tüpraş, Tansaş ve Yapı Kredi Bankası rüzgarıyla 5 yılda 5.5 kat büyüyerek 2010 yılı için koyduğu hedefin yaklaşık iki katı üzerine çıktı. Koç Holding, 2002 yılında çizdiği stratejide, 2010 için koyduğu 18.7 milyar dolarlık ciro hedefini ise 2005 yılında geride bırakmayı başarmıştı. Holding'in 2002 yılında 244 milyon dolar olan faaliyet kârı 8.5 kat artarak 2 milyar doları aştı. Yine 2002 yılında 25 milyon dolar olan net kâr, 2006 yılında 392 milyon dolara ulaştı. Koç Holding, 34 milyar dolarlık cirosuyla bu yıl dünyanın en büyük 500 şirketi sıralamasında 168 basamak birden atlayarak 190'ıncı sıraya yükselirken, Avrupa'nın da ilk 50 şirketi arasına girdi.

ZORLU'NUN YILDIZI PARLADI

Tekstil, dayanıklı tüketim, finans ve enerji sektörlerinde yoğunlaşan Zorlu Grubu, 2002 yılında 2 milyar 300 milyon dolarlık bir ciroya sahipti. 2002'de 110 ülkeye 1 milyar 400 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Zorlu Grubu, 2006 yılını 5 milyar dolarlık ciro, 2 milyar 750 milyon dolarlık ihracat ile kapattı.

SABANCI HOLDİNG İKİ KAT BÜYÜDÜ

2001 yılında 11.5 milyar dolarlık satış geliri, 670 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Sabancı Holding'in cirosu 2003 yılında 7.3 milyar dolara geriledi. Fakat Holding'in piyasa değeri son 4 yılda yüzde 100'ün üzerinde artış gösterdi. Sabancı Holding'in 2006 yılı toplam satışları ise yüzde 20 artarak 16.9 milyar YTL oldu.

DOĞAN'IN CİROSU 9 MİLYAR $

Doğan Holding, Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) uygun olarak hazırlanan konsolide sonuçlarına göre 2002 yılında 108.5 milyon YTL olarak gerçekleşen net kârını yüzde 253 oranında arttırarak 383.3 milyon YTL'ye çıkarmıştı. 2003 yılı konsolide cirosu 6.2 milyar YTL olan Doğan Holding, 2005 yılında 9 milyar 804 milyon dolar (yaklaşık 12.7 milyar YTL) konsolide ciroya, 474 milyon dolar (yaklaşık 605 milyon YTL) da net kâra ulaştı.

ECZACIBAŞI CİROYU İKİYE KATLADI

Eczacıbaşı Topluluğu 60. kuruluş yıldönümünü kutladığı 2001 yılında 200 milyon dolar ihracat, 1.2 milyar dolar da ciroya sahipti. Eczacıbaşı son 4 yılda ciroyu dolar bazında yüzde 100, dış satımı yüzde 120 artırdı.

ÖZELLEŞTİRMELERE YOĞUN İLGİ

Son 4 yıllık süreçte yerli ve yabancı yatırımcıların ilgisi sonucu özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar da değerlerinin üzerinde satıldı. Türk Telekom'un yüzde 55'i 6 milyar 550 milyon dolara özelleştirilirken, Erdemir 2 milyar 770 milyon dolarla piyasa değerinin yüzde 85 fazlasına satıldı.


Bankalar gözde

Finansbank yabancılara satış için 2001-2002 yıllarında 150 - 250 milyon dolar değer ileri sürülüyordu. Hatta Finansbank'ın 2001'de borsa fiyatı 100 milyon dolardı. Ve Finansbank 2006 yılında 5.5 milyar dolar üzerinden yabancılara satıldı. Benzer bir süreci Garanti Bankası, TEB, Denizbank, Dışbank yaşadı.
Türk şirketlerinin değer artışını yansıtan bir diğer örnek ise Akbank. Bankanın 2002 sonunda piyasa değeri sadece 2.7 milyar dolar.


Doğuş Grubu'na istikrar yaradı

2001 krizinden en çok etkilenen şirketler arasında yer alan Doğuş Grubu da, siyasi istikrarın yanı sıra babası Ayhan Şahenk'i kaybeden Ferit Şahenk'in isabetli kararlı ile bu süreçte önemli bir büyüme kaydetti. Kansere yenik düşen Ayhan Şahenk dünyaya veda ederken, Doğuş Grubu'nun cirosu 3 milyar dolardı. Ferit Şahenk döneminde ciro iki katın üzerine çıktı. Doğuş Holding, 7.2 milyar dolara ulaşan cirosuyla, bugün Türkiye'nin Koç ve Sabancı'dan sonra en büyük üçüncü grubu oldu. 18 binin üzerinde çalışanı bulunan grubun geçen yılki cirosu 3.8 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Grubun ağırlıkla finans sektöründe olmasına karşın geçen yıl toplam cironun yüzde 53'ünün finans dışındaki sektörlerden sağlanması ise dikkat çekiyor. 2006 yıl sonu itibariye grubun konsolide aktifleri kombine 56 milyar dolara, net kârı 1 milyar dolara, EBIT'i (faiz ve vergilerden önceki kazanç) ise 3.2 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.Ayhan Şahenk'in hayata gözlerini yumarken 3.6 milyar dolarlık servetiyle Forbes'in "Dünyanın en zenginleri" listesinde 162'nci sırasında yer alıyordu. O ise bir kaç yıl içinde 4.7 milyar dolarla 111'inci sıraya yükselmişti.


Ülker cirosunu 4.5 kata çıkardı

Türkiye'nin en büyük şirketlerinden Ülker Şirketler Grubu'nun, 2002 yılındaki toplam cirosu 1.7 milyar dolar seviyelerindeydi. Bu ciro içerisinde gıda grubunun payı 600 milyon dolara yakın bir rakamla yaklaşık yüzde 35'lik bir pay oluşturmuştu. Grup, 2003 yılı başlarında 83 ülkeye 150 milyon doların üstünde ihracat yapıyordu. 2006 yılında gelindiğinde 7.5 milyar dolarlık ciro elde eden Ülker Şirketler Grubu 3 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi. 2006 yılı ihracatı da 250 milyon dolar olan Grubun 2006 yılındaki büyüme oranı, sektöre çok sayıda yerli ve uluslararası şirketlerin girmesine rağmen yüzde 12.1 olarak gerçekleşti.



Kamu bankaları kâr eder oldu

Aslî görevleri çiftçi ve esnafa destek vermek olan Ziraat Bankası ve Halkbank da yönetim anlayışındaki değişiklikle birlikte son 4 yılda kâr etmeye başladı. Bugüne kadar tütün, pamuk, fındık gibi ürünlere piyasanın çok üzerinde fiyat verip ortaya çıkan zararın yükünü karşılamaya çalışan kamu bankaları, popülist yaklaşımlardan kurtulunca, sektörün en kârlı bankaları haline geldi. 2001 krizinde yaklaşık 23 milyar YTL görev zararı açıklayan Ziraat ve Halkbank, son üç yılda Hazine'ye kâr payı ve vergi olarak toplam 10 milyar YTL kaynak aktardı. Ziraat Bankası'nın
çiftçiye verdiği krediler ise üç yılda 12 kat artış gösterdi. Ziraat Bankası'nın net kârı 2007 yılının ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 87 oranında artarak 1 milyar 305 milyon YTL'ye ulaştı. Mayıs ayında halka arz edilen Halkbank hisselerine rekor talep gelmişti. Arz sürecinde yerli ve yabancı yatırımcıdan 1 hafta içinde 12,9 milyar dolar talep gelirken, talebin yüzde 89'u yabancı, yüzde 11'i ise yerli yatırımcıdan oluştu. Tüpraş'ın arzında gelen talep özelleştirme oranının 1,35 katı, Petrol Ofisi'nde 1,1 katı, THY'de 5 katı olurken Halkbank'ta bu oran arz büyüklüğünün 8 katı olarak gerçekleşti.


THY'nin değeri 1 milyar dolar

2004 yılının en önemli önemli özelleştirmesi diye nitelenen THY'nin halka arzında 5 katı talep toplanmış, yüzde 23'ü satılan hisselerin yüzde 60'tan fazlasını yabancılar alırken, 29 bin 385 vatandaş kuruma ortak olmuştu. THY'nin ek satış dahil yüzde 23 hissesinin ikincil halka arzından 199 milyon dolarlık gelir elde edildi. Son 3 yıl içinde yüzde 100'e yakın büyüme kaydeden THY, hızlı büyümeye devam ederek dünyanın sayılı havayolu şirketleri arasına girdi. Piyasa değeri 1 milyar YTL seviyesinde olan THY'nin varlıkları ise 4 milyar YTL'ye ulaştı. THY, Avrupa'da yolcu sayısını en çok artıran havayolu şirketi oldu. Avrupa Havayolları Birliği Eylül ayı raporuna göre THY, yüzde 23,5'lik yolcu artışıyla birinci sırada yer aldı.


Türk insanı uçakla tanıştı

Türkiye'de özel havayolu şirketlerinin çoğalması sonucunda havaalanlarındaki yer hizmetlerinde de ciddi rekabetler yaşandı. Son 4 yıllık süreçte Türk insanı uçakla seyahat etme imkanıyla tanışırken, verilen hizmetler de Avrupa standartlarına yükseldi. Bu süreçte yapılan Atatürk Havalimanı işletme hakkını 15.5 yıl süreyle 3 milyar dolara TAV Havalimanları Holding almıştı.
Sabiha Gökçen Havalimanı için yapılan 20 yıllık işletme ihalesinde ise Nihat Özdemir'e ait Limak İnşaat'ın başını çektiği konsorsiyum teklifini 1 milyar 931 milyon Euro'ya çıkarıp, ipi göğüslemişti. Sabiha Gökçen'in 20 yıllık kirası KDV dahil 3.1 milyar doları buldu.


21.07.2007 Yenişafak

Ekonomideki büyüme AB'nin kapısını araladı

Romanya hükümeti özel temsilcisi Prens Radu Türkiye'nin son yıllardaki ekonomik gelişmesinin, AB üyeliği aşamasında çok önemli bir argüman sayılacağını söyledi.

Romanya Hükümeti Özel Temsilcisi Prens Radu de Hohenzolem-Veringen, Türkiye'nin son yıllardaki ekonomik gelişmesinin, Türkiye'nin AB üyeliği konusunda çok önemli bir argüman oluşturacağını kaydetti. İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde "AB'ye Giriş Sürecinde Romanya'nın Deneyimleri" konulu bir konferans veren Prens Radu, Türkiye ve Romanya'nın çok sayıda ortak noktaya sahip olduklarını belirterek, "Romanya ve Romanya halkı Türkiye'ye çok destek veriyor, aynı zamanda sizi çok iyi anlıyor ve güveniyorlar" dedi. Prens Radu, Romanya'da yaklaşık 10 bin Türk firmasının faaliyette bulunduğunu belirterek, Türkiye'nin, Romanya ekonomisinin en önemli partnerlerinden birisi olduğunu bildirdi.
ROMANYA DA BÜYÜYOR


Türkiye'nin son yıllarda kaydettiği önemli ekonomik gelişmelere dikkati çeken Prens Radu, "Bu, Türkiye'nin AB üyeliği konusunda çok önemli bir argüman olacaktır" görüşünü aktardı. Farklı dinler ve kültürlerden insanların yaşadığı Romanya'nın, kültürel açıdan AB için bir artı değer oluşturduğuna işaret eden Prens Radu, ülkelerindeki Müslüman azınlığın sayısının az ama çok iyi entegre olmuş durumda olduğunu dile getirdi. Prens Radu, belirli bir istikrara ulaşmış ülkelerin, koşulların iyi olduğu durumlarda gayri safi milli hasılalarının ancak yüzde 1'i kadar büyüme kaydettiklerini, Romanya'nın ise 2005 yılında yüzde 8,4, 2006 yılında yüzde 7,6 büyüme gösterdiğini dile getirdi.


Türkiye'nin geleceği çok parlak


Türkiye'de çok sayıda üniversiteyi ziyaret ettiğini belirten Prens Radu, "Bu ziyaretler sırasında, sizin geleceğinizin ne kadar parlak olduğuna tanık oldum. Önünüzde ne kadar parlak bir gelecek olduğunun farkında mısınız? Burada olmakla Fransa'da, İspanya'da olmak arasında hiç fark yok" dedi. Konferansın sonunda öğrencilerin sorularını yanıtlayan Prens Radu, Romanya'nın AB'nin sınır ülkesi olarak
stratejik önemi bulunduğunu, güvenlik konularında kendilerine büyük rol düştüğünü anlattı. AB üyeliğinin ardından elde ettikleri en büyük kazanımların refah düzeyinin artması ve genç nüfusun AB içinde istedikleri üniversitelere giderek, kariyer planlama şansı elde etmesi olduğunu belirten Prens Radu, şu anda İtalya'da ve İspanya'da 1'er milyon Romen vatandaşının istihdam edildiğini kaydetti.




28.04.2007 Yenişafak

Ekonomi artık iki büyüyüp bir küçülmüyor

Ardı ardına büyüme, dış ticaret, dış borç ve yabancı sermaye verileri açıklandı. Kısmen dış borç hariç (206 milyar dolar) gelişmeler oldukça sevindirici.

Ekonomide büyüme, hedefleri ve tahminleri aşarak GSMH'de yüzde 6 oldu. Son çeyrek büyümesi ise yüzde 5,2. Böylece ekonomide 2002-2006 arasında beş senedir, yani 20 çeyrektir soluksuz bir büyüme gerçekleşmiş oldu. Türkiye tarihinin rekorlarından biri olan bu performans, iki büyüyüp, bir küçülerek bunun geri verildiği ülkemizde sürdürülebilir büyüme yolunda önemli bir kültür ve kazanım olarak görülmelidir.

Üretim artışı gerçek ve nispeten dengeli: Üretim açısından büyümenin öncü sektörlerine bakıldığında şu gözlemler yapılabilir:

2006 yılında bütün çeyrekler boyunca şampiyonluğu kimseye kaptırmayan inşaat, yılın son çeyreğinde de yüzde 16 artışla yılı yüzde 20 civarında bir büyüme ile kapattı. İnşaat sektörü Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörüdür ve bu şekilde büyümesi, arka ve ön beslemeleri, istihdam ve gelir açısından sağlıklıdır.

Son çeyrekte yüzde 9,7 ile en büyük ikinci atağı yapan tarım sektörü yılı yüzde 3 civarında büyüme ile kapattı. Piyasa ve iklim şartlarına olan aşırı duyarlılığı nedeniyle sürekli istikrarsız seyir gösteren tarımda böylece ilk defa son üç yılda sürekli bir büyüme kaydedilmiştir. Bu da bir ilktir.

Ekonominin bel kemiğini oluşturan sanayi yılın ortasından sonra nispi bir yavaşlama sürecine girse de, gerek son çeyrek (% 6,5) ve gerekse yıl sonu (% 7,4) performansı itibarıyla GSMH büyümesinin üzerinde kalmıştır. Sanayinin kapasite kullanım oranlarına bakılırsa, 2007 yılının başında sanayide büyük bir durgunluk beklenmemeli.

Tüketim kontrol altında, ancak kamuya dikkat: Toplam talep bileşenlerine bakıldığında ise,

Tüketim harcamalarının üçüncü ve son çeyrekte neredeyse durduğu görülüyor. Bu, enflasyonu kontrol etmek üzere benimsenen amaçlarla uyumludur. Yılı yüzde 5,2'lik bir artışla kapatan tüketim, genel ekonomik büyüme performansının altında kalmıştır. İyi de olmuştur. Ancak tüketimin üzerindeki bu baskının yılın devamında da sürdürülmesi gerekmektedir. Bu bağlamda piyasalarda yaşanmakta olan büyük nakit darlığı ile tüketimin kontrol altında tutulması gereği birlikte ele alınmalı ve parasal büyümeye buna göre yön verilmelidir.

Bununla ilişkili olarak ilk üç çeyrekte yüksek düzeyde seyreden kamu harcamalarının son çeyrekte müthiş bir daralmaya maruz kaldığını ve enflasyonun kontrolünde etkin olarak devreye girdiğini görüyoruz. Ancak, son çeyrekte sıfırlanan harcamalar yine de yılı ekonomik büyümenin çok üzerinde 9,6 oranında bir artışla tamamladı. Bu arada 2007 yılının ilk iki ayında kaydedilen 8,2 milyar YTL'lik "korkunç" bütçe açığı bu bağlamda dikkatle takip edilmeli ve yılın kalan döneminde mali disipline riayet edilmelidir.

Belki en sevindirici haber, geleceğin inşa edilmesi açısından kritik olan sabit sermaye oluşumunda kaydedilen artışla ilgili. Son çeyrekte yavaşlasa da (% 4,4), sabit sermaye oluşumu yılı yüzde 14 gibi oldukça iyi bir oranda kapatmıştır.

Son olarak, 2006 ortasında yaşanan dalgalanmadan sonra ithalat azalma sürecine girerken, olumsuz kur koşulları altında ezilen ihracat sektörünün canlılığını hem yılın geri kalanında hem de 2007 yılı başında sürdürüyor olması son derece sevindiricidir. İhracat artışı, yılı yüzde 8,5, ithalat artışı ise yüzde 7,1 oranında tamamlamıştır.

İhracat atağına devam: 2006'nın son ayında kendi rekorlarını egale etmeye başlayan ihracatçılar nihayet Mart 2007'de çıtalarını bir basamak daha artırdı. Mart ihracat artışı yüzde 19,3 olurken, ihracat tutarı aylık bazda 9 milyar doları buldu. İlk üç ayın ihracat artışı yüzde 25,4, 12 aylık artış oranı ise yüzde 21 oldu. İhracatın omurgasını sanayi sektörünün oluşturması, ayrıca otomotivden sonra tekstil ve konfeksiyon sektörünün son yıllarda zoru başararak lokomotif konumunu sağlamlaştırmış olması son derece önemlidir.

Bu arada 2007'nin başında verilen cari açığın sadece yabancı sermaye girişleriyle ve çok fazlasıyla kapatıldığı görülüyor. Yılın tamamında da bu olumlu sürecin devam etmesi beklenmelidir.

İBRAHİM ÖZTÜRK 03 Nisan 2007

Türkiye'nin büyüme hızı yüz yıllık Krone'yi şaşırttı
2003 yılından bu yana bin 500'üncü treylerinin satışını yapan Krone, yaklaşık 100 yıllık tarihi boyunca en hızlı büyüdüğü Türkiye'de üretim yapma kararı aldı




Doğuş Otomotiv distribütörlüğünde 2003 yılından bu yana Türkiye pazarında satışa sunulan Krone'nin 1.500'üncü treylerinin teslimi, düzenlenen törenle gerçekleştirildi. Doğuş Otomotiv Krone Genel Müdürü Tolga Şenyücel,pazarda yakaladıkları başarı ile Türkiye'nin, Krone'nin ihracat yaptığı ülkeler arasında en büyük 6'ncı pazar konumuna yükseldiğini anlatan Şenyücel, Krone'nin 100 yıllık tarihinde en hızlı büyüyen pazarın Türkiye olduğunu bildirdi. Şenyücel, Krone'nin Türkiye'de üretim planı konusunda fizibilite çalışmalarının sürdüğünü kaydetti. Şenyücel, “Benim gönlümden geçen 2007 son çeyreği ama görünen o ki 2008 ilk çeyreğinde olacak. Yatırım Alman ortaklarımız da bu inancı taşıyor” dedi.


Satışları yüzde 112 yükseldi


Geçen yıl satışlarını yüzde 112 artıran Krone, bu yıl gerçekleştirdiği 758 adetlik satış ile Türkiye'de toplam 1500 treyler satışına ulaştı. Krone'nin 1500. treylerini teslim alan Fullsped firması Başkanı Zeki Neziroğulları, Doğuş Otomotiv ile yaptıkları işbirliğinden mutluluk duyduklarını dile getirdi.


07.12.2006 Yenişafak

ZENGİN OLDUK

TÜİK Başkanı Ömer Demir, tamamlanan milli gelir güncelleme çalışmalarıyla ilgili düzenlediği basın toplantısında, 576 milyar YTL olan 2006 yılı GSYH'nın yüzde 31,6 artışla 758 milyar YTL'ye ulaştığını söyledi.

Demir, kişi başına düşen milli gelirin ise 2006 yılı için 7 bin 500 dolar düzeyinde tahmin edildiğini açıkladı. Bu rakam, daha önceki hesaplamalara göre 5 bin 480 dolar idi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Ömer Demir, bir gazetecinin ''Biz zengindik farkında değildik, artık bunu hesaplayabiliyoruz ve zengin olduğumuzu mu gördük?'' şeklindeki sorusuna, ''Aynen dediğiniz gibi'' karşılığını verdi.

Demir, ''zengin olduk'' gibi bir terminoloji kullanmak istemediğini ifade ederek, ''Ama şunu diyebiliriz ki; ekonomimizin şu andaki durumunu, bir önceki döneme göre, bir önceki imkanlarımıza göre daha iyi görüyoruz. Bundan sonra yeni yapacağımız çalışmalarla şimdikinden de daha iyi görecek yöntemler gelebilir'' dedi.

TÜİK Başkanı Demir, konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin ''Biz zengindik farkında değildik, artık bunu hesaplayabiliyoruz ve zengin olduğumuzu mu gördük?'' şeklindeki sorusuna, ''Aynen dediğiniz gibi'' karşılığını verdi ve şöyle devam etti:

''Toplum hayatında bir çok olayı biz bir günlük kararlarla değiştiriyoruz çoğu zaman, bir yasa çıkıyor, mülkiyeti A'ya olanı, B'ye çeviriyor, iptal ediyor, suçu suç olmaktan çıkarıyor, bir anda, Resmi Gazetede yayımlandıktan sonra. Biz bunu normal görüyoruz. Dün suç olan bir şey, bugün suç olmaktan çıkıyor, hesaplamalarımızda da önceden göremediğimiz, fark edemediğimiz bir şeyi fark ettiğimiz zaman, tabii ki rakamımız değişecek.''

Demir, burada önemli olan noktanın değişimin gerekçelerini kamuoyuna iyi açıklamak olduğunu belirterek, ''Mecburuz revizyon yapmaya, çünkü bir sürü veriyi sonradan takip ediyoruz. Daha önce hesaplarımızın dışında geliyor, daha önce 100 zannettiğimiz bir şey, kayıtlar öyle gösteriyor, 150'ye çıkıyor. Bunu görmezden gelemeyiz. Bunun için revizyon yapmak zorundayız'' diye konuştu.

Ömer Demir, ''zengin olduk'' gibi bir üslubu, terminolojiyi kullanmak istemediğini kaydederek, ''Ama şunu diyebiliriz ki; ekonomimizin şu andaki durumunu, bir önceki döneme göre, bir önceki imkanlarımıza göre daha iyi görüyoruz. Bundan sonra yeni yapacağımız çalışmalarla şimdikinden de daha iyi görecek yöntemler gelebilir'' dedi. Kameralarda kullanılan teknolojiyi duruma örnek gösteren Demir, el yordamıyla flu görünenin, bugün daha net görülebildiğini kaydetti ve bu gelişimin devam eden bir süreç olduğunu vurguladı.

-KÜÇÜLME VE BÜYÜME GÖRÜNEN SEKTÖRLER-

Revizyon çalışmaları sırasında, daha önce fazla hesapladığı tespit edilen sektörlerin bulunup bulunmadığının sorulması üzerine de Demir, cari fiyatlarla 2002 yılına ilişkin verileri aktardı. Demir, küçülen sektörlerden balıkçılıkta yüzde 31, ticarette yüzde 5, otel ve lokantalarda yüzde 9,6, enerjide yüzde 21 küçülme hesaplandığını belirtti. Devlet hizmetlerinde de yüzde 41'lik bir azalma, hizmet sektöründe ise yüzde 200'lük artış hesaplandığını ifade eden Demir, bunun eğitim, sağlık gibi alanların, hesaplamada devlet sektörü yerine hizmet sektörüne kaydırılmasından kaynaklandığını söyledi. Demir, ''Bunu bir azalma değil, hesap değişikliği olarak yorumlamamız lazım'' dedi.

Demir ayrıca konut sahipliliğinde yüzde 144, imalat sanayinde yüzde 66, FSIM (Financial Services Indirectly Measuread) hesabından kaynaklı mali aracılık sektöründe de yüzde 11,6'lık artış olduğunu dile getirdi.

Ömer Demir, 2007 yılına ilişkin güncellenmiş verilerin, 31 Mart Pazartesi günü açıklanacağını bildirdi.

Milli gelirin revize edilmesiyle, Türkiye'nin risk düzeyi gerilerken, ekonomik değerlendirmelerdeki kategorisi de yükselecek.

Morgan Stanley, Deutsche Bank gibi uluslararası yatırım bankası ekonomistlerinden alınan bilgiye göre, kişi başına milli gelir düzeyinde ortaya çıkacak artışın Türkiye'nin reyting kalitesindeki etkisi orta vadede gerçekleşecek iken, Türkiye'nin risk değerlendirmesi kategorisi daha olumlu düzeye çıkacak.

Türkiye'nin, 500-600 milyar dolarlık milli gelire sahip ülkeler düzeyinde değerlendirileceğine dikkati çeken ekonomistler, ekonomik verilerdeki düzelme çerçevesinde, ekonomik değerlendirmelerde, Türkiye ''daha az riskli'' ülkeler kategorisinde yer alacak.

-BORÇ VE CARİ AÇIĞIN, MİLLİ GELİRE ORANI DÜŞECEK...-

Milli gelir hesabının revizyonu, Türkiye'deki toplam borcun, cari açığın, milli gelire oranını aşağı çekerken, Türkiye'nin ekonomik büyüklüğünün farklı bir kategoriye yerleşeceği, bunun ekonomik değerlendirmeleri de etkileyeceği ifade ediliyor. Türkiye'nin, benzer reyting grubundaki ülkelere göre brüt borcunun milli gelire oranının yüksek olduğunu, bu oranın şu anda yüzde 57 düzeyinde olduğunu, ancak milli gelirin yukarı doğru revize olması halinde, Türkiye'nin ekonomik görünümü ve diğer ekonomik rasyolarının iyileşeceğini kaydediyorlar.

-TÜRKİYE'NİN ULUSLARARASI KURULUŞLARDAKİ SIRASI-

Uzmanlar, milli gelir ile kişi başına milli gelirdeki yükselmeler sonucunda, Türkiye'nin, BM (bağlı kuruluşları da dahil), Dünya Bankası, IMF ve diğer uluslararası kuruluşlardaki sıralamasının da değişeceğini vurguluyorlar.

Türkiye, bazı kuruluşların sıralamasında ''orta gelir'' düzeyinde yer alırken, yeni düzenlemeyle, ''üst orta gelir'' ile ''ileri'' düzeylerine yükselecek.

-YENİ MİLLİ GELİR HESAPLAMA YÖNTEMİNİN ETKİSİ-

Türkiye'deki milli gelirin, 1968 tarihli Birleşmiş Milletler Ulusal Hesap Sistemi'ne dayanarak, 1987 girdi-çıktı tablosuyla hesaplandığını hatırlatan uzmanlar, bu hesaplama metodunu birçok ülkenin terk ettiğini, bazı ülkelerin de milli gelirlerini birkaç kez revize ettiklerini vurguluyorlar.

Türkiye'nin, AB Muhasebe Sistemine geçeceğinin altını çizen uzmanlar, bu girdi-çıktı tablosunun yenileneceğini, baz yılının yenileneceğini ifade ediyorlar.

-NELER DEĞİŞECEK?-

Verilen bilgiye göre, yeni hesaplama yönteminin getirdiği birinci değişiklik, Birleşmiş Milletler sisteminden Avrupa Hesap Sistemine (ESA) dönüş sağlanacak.

Bu dönüşüm ile sadece milli gelir değil, ödemeler dengesi, mali devlet hesaplarında da değişiklik olacak. ESA sistemi; alt verilerde gelir, devlet yardımları, yerel harcamalar gibi detaylarda da uyum gerektiriyor.

Milli gelir, mümkün olduğunca kayıtlardan gelen bilgiler çerçevesinde daha net görülerek değerlendirilebilecek.

AB ile Türkiye arasında bir hesap birliği sağlanmış olacak.

1987 baz yıllı hesapların çok eskidiğinin altını çizen uzmanlar, bir sürü yeni kaynağın mevcut olduğunu, yeni sistem ile eğitim, sağlık, tarım ve şehirleşmeden, çevreye kadar birçok verinin değişeceğini belirtiyorlar.

Ekonomistler, yeni hesaplama sisteminin, revizyon ihtiyaçlarını tümüyle karşılayacak bir çalışma olacağını kaydediyorlar.

ESA, milli gelir hesaplarının ''doğrudan bilgi alma'' yoluyla yapılmasını öngörüyor.

08 Mart 2008, Zaman