09-13-2007, 17:40 | #1 |
ZAMİRler (ADILlar)
İsimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir.Bütün zamirler sıfatlardan farklı olarak isim çekim eki alabilir.
A)Kişi (Şahıs) Zamirleri: Sadece insan isimlerinin yerini alan zamirlerdir. *Ben, sen, o;biz, siz, onlar. *Görüyorum beni okşayan gözlerindeki geceyi. *Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? * “Bana kucaklarında seni getiriyorlar; Ben de sonra o seni getiriyorum sana.” *Mavi denizlerin ötesinde bulacağım seni . *Bizim buralarda her yıldız kaydığında biri ölür. *Sizler bu ülkenin geleceğisiniz. * Ben senin en çok bana yansımanı sevdim. *Biz her gece uğultularını dinlerdik rüzgarların. *Güneş,sadece onun gözlerinde doğardı. *Onun yüreğinde sevgi çiçekleri açardı. *O,bu davaya yüreğini koymuştu. *Zor durumda kaldığında onlar yardım ediyordu. UYARI: “O” ve “onlar” zamirleri bir insanı anlatıyorsa kişi zamiri,insan dışındaki bir varlığı anlatıyorsa işaret zamiri olur. *Onu çöpe atan ondan başkası olamaz. *Onu bu yörede sadece onlar dokur. NOT:Şahıs zamirleri ile isim tamlaması kurulabilir.Bu durumda şahıs zamiri sadece tamlayan olabilir. *Benim denizlerim senin gözlerindir. *Akşamı seyredeyim senin bakışlarında. *Bizim atalarımız bu topraklarda bir tarih yazdı. UYARI:Şahıs zamirleri kesinlikle iyelik eki almaz. *Dönüşlülük Zamiri: “Kendi” zamiridir.Bu zamir,cümlede asıl şahıs zamirinin yerine kullanıldığı gibi,yerine kullanıldığı şahıs zamiriyle de yan yana olabilir.Bu durumda anlatım pekiştirilmiş olur. *Bu evi ben temizledim. *Bu evi kendim temizledim. *Bu evi ben kendim temizledim.(pekiştirilmiş) *Yol aldım sevdalarda kendimi bulmak için. *Kendini bir de arkadaşının yerine koy. *Şu dünyada ne yaparsak kendimize yaparız. *Beni çağırmadınız,kalkıp ben kendim geldim. B)İşaret (Gösterme) Zamirleri: İsimlerin yerini işaret yoluyla alan zamirlerdir. *Bu, şu, o;bunlar, şunlar, onlar;öteki, beriki, şöyle;böyleleri, öylesi. *O,bu yörenin en meşhur yemeğidir. *Duvardaki yazıları bu yazdı. *Bu,bir büyük şanlı mazinin hatırasıdır. *Bunlar her sabah aynı otobüse binerler. *Ötekini bilmiyorum ama beriki işin farkında değil. *Şunları kimsenin görmeyeceği bir yere koy. NOT: “Böylesi-böyleleri”, “şöylesi-şöyleleri” biçimindeki zamirlere “tarz anlamlı zamirler” de denir. *Böyleleriyle fazla samimi olmayacaksın. *Ömrümde böylesini görmedim. *Şöyleleri ham karpuzdur. C)Belgisiz Zamirler: İsimlerin yerini belirsiz şekilde (kişi,işaret) karşılayan zamirlerdir. *Bazıları,kimileri,hiç kimse,kimse;herkes,birkaçı,biri,hepsi;tümü,başkala rı,hiçbiri,birçoğu. *Bazıları futbol,bazıları basketbol oynar. *Hiçbirimiz ondan bu davranışı beklemiyorduk. *Kimseye haber vermeden evden ayrıldı. *Hiç kimse senin nazını çekmeye mecbur değil. *Bu ailede herkes kendi dünyasında yaşıyor. *Başkalarının ne dediği beni ilgilendirmez. *Biri yer,biri bakar kıyamet ondan kopar. *Meclisin aldığı karara birçoğu tepki gösterdi. D)Soru Zamirleri: İsimlerin yerini soru yoluyla alan zamirlerdir. *Ne?, kim?;nereye?, kime?;hangisi?, kaçı? *Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? *Kimdir bana gülen yeşillik balkonundan? *Nereye baksam hep seni hatırlıyorum. *Şu dünyada insan kime güvenebilir ki? *Bunca zamandır ne konuştunuz? *Elindeki makası nereye koyduğunu bilmiyor. *Elindeki kitaplardan hangisini aldın? E)İlgi Zamiri (-ki): Ek halinde olup kendinden önceki bir sözcüğün yerini tutar. *Senin ki can da bizim ki patlıcan mı? *Tencerenin dibi kara senin ki benden kara. UYARI:İlgi zamiri olan –ki’yi bağlaç olan ve sıfat yapan –ki ile karıştırılmamalıdır. *Evdeki hesap çarşıya uymaz. *Şemsiyen yoksa benimkini alabilirsin. *Ben ki o gri karmaşadan aldım yağmurlu yüzümü. F)İyelik Zamiri: Ek halinde olup üzerine geldiği varlığın hangi şahsa ait olduğunu bildirir.Bunlar aynı zamanda iyelik ekleridir. *Sana gül getirdim gönlümün bahçesinden. *Ölüm siyah bir tütsü yakıyor gözlerimde. *Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner. *Bir gül yaprağıyla örtüldü üstümüz. *Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede. *Mutluluk başınızı bir dost omzuna dayamaktır
|
|
|
Sayfayı E-Mail olarak gönder |
Konuyu Toplam 2 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 2 Misafir) | |
|
|