Kaynak tdv islam ansiklopedisi.info
İMADETTİN ZENGÎ, (عماد الدين زنكي) urfanın fethi

*Zengî’nin asıl hedefi atabegliğin Halep ve Musul topraklarındaki Urfa Kontluğu idi.Artuklu arazisinde yoğun faaliyet içindeydi Irak Selçuklu Sultanı Mesud bazı Zengî’nin üzerine ordu sevketmeye karar verdi. savaşmak istemeyen Zengî büyük oğlu Seyfeddin Gazi’yi sultana rehin gönderdi, 100.000 dinar teklif etti. teklifi kabul eden sultan Mesud, Zengî’yi saflarına çekip Urfa’nın fethiyle görevlendirdi*Urfa Kontu II. Joscelin, Nusaybin Mardin Âmid’e Harran ve Rakka gibi geniş bir alanı tehdit etmekteydi. İmâdüddin büyük bir orduyla Urfa önlerine geldi. Şehirde zayıf bir garnizon vardı . Zengî’ Urfayı, Türkmen birlikleriyle şiddetli bir şekilde kuşatıdı. Surlar büyük mancınıklarla dövüldü 24 Aralık 1144 te urfa ele geçirildi hıristiyanlara adaletle muamele eden Zengî, Haçlılara çok şiddetli davrandı. Ali Küçük’ü Urfa valiliğine tayin edip emrine yedi kumandan ve kuvvetli bir garnizon verdi.*İmâdüddin Zengî, Urfa’ya girince şehri tahrip etmedi esirleri serbest bıraktı, ganimetleri iade etti Urfa’nın fethi Haçlılar’a indirilen darbelerin en ağırı ve en anlamlısı Urfa’nın hıristiyanlar için önemliydi Haçlılar’ın burada el-Cezîre ve Suriye müslümanlarına büyük zarar veriyorlardı urfa fethedilince İslâm dünyası bugünü bayram ilân etti İmâdüddin Zengî’-ye hediye ve unvanlar verildi

*Urfa’nın fethini Bedir Gazvesi’ne benzeten tarihçiler şehrin fethiyle ilgili kerametlerden bahsederler el-Cezîre ve Suriye arasındaki stratejik konumuyla Urfa’nın savunması Haçlıları yakından ilgilendiriyordu. Zengî urfayı, Haçlıların Bizans kavgalarını Urfa-Antakya kontları arasındaki gerginlikten yararlanarak Haçlılar’ın yardımlaşmasına imkân bırakmayacak bir zamanda fethetmiştir*Anadolu Selçukluları, Dânişmendliler, Artuklular ve Böriler Haçlılar’a karşı zaferler kazanmışlardı. Urfa-Antakya-Kudüs güzergâhının Haçlılarla birleşmesini engellemişti. Urfa’nın fethi bir dönüm noktasıdır Kudüs Krallığı ve Haçlı devletleri korktular Hıristiyanlar yok olacakları endişesiyle II. Haçlı seferini düzenledi.
*İslâm dünyasında urfanın fethiyle Haçlılar’ın Suriye’den sökülüp atılacağı ümidini doğdu.abbasi Halifesi Muktefî, Urfa’nın fethiyle Zengî’ye “el-Emîrü’l el-kebîr, Zeynü’l-İslâm el-Melikü’l emîri’l-mü’minîn” unvan ve lakaplarını verdi*Urfa’dan Suruç’a gelen Zengî şehri ele geçirdi Ocak 1145. Fırattaki Haçlı kalelerini fethetti Bireciki kuşattı. Kale düşmek üzereyken Musul nâibi Çakır Selçuklu Meliki Ferruhşah tarafından öldürüldü zengi kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı. Musul isyanı Selçuklu şehzadesince başlatılmıştı tehlikeli olabilirdi. Zengî atabegliğin ikinci merkezi Halep’e gitti.

*Zengi Urfa Valisi Ali Küçük’ü musul isyanında görevlendirdi. Ferruhşah, Zengî’ye bağlı kalması sebebiyle iç kaleyi ele geçiremedi. Ali Küçük Melik Ferruhşah ve musul isyanına karışan herkesi bertaraf etti Mayıs 1145 Zengî Musul’a geldi şehrin valiliğine Ali Küçük’ü tayin edildi Bu arada Ermeniler’in Urfa’yı Haçlılar’a teslim etmesini Ali Küçük önledi.ermeniler Zengî tarafından ibretlik olacak biçimde cezalandırıldı Ermeniler sürüldü.
*Urfa’yı fethederek Haçlılara korku salan Zengî, Suriye’yi birleştirmek ve Dımaşk üzerine yürümek istiyordu. Bunun içinde Ca‘ber Kalesi’ni alması gerekiyordu. Ali Küçük’ü Cezîre deki Fenek üzerine gönderdi, kendisi de Ca‘ber Kalesinde karargâh kurdu 17 Mayıs 1146 da Zengî kuşatmayı şiddetlendirdi ancak Frank asıllı kölelerinden Yarınkuş Zekevî tarafından yatağında uyurken öldürüldü *Zengi Sıffîn’de Muâviye’ye karşı Hz. Ali’nin safında savaşırken ölenlerin yanında toprağa verildi.köle Yarınkuş Zengî’yi öldürünce Ca‘ber’e kaçtı cinayeti caber kalesi adına işlemişti İmâdüddin Zengî sert mizaclı adaletliydi halkça seviliyor Haçlılar’a karşı kazandığı zaferlerden büyük saygı görüyordu. haksızlığa müsaade etmezdi. Harap toprakları mâmur hale getirdi ve nüfus artmıştı. Asker eşlerini himaye ederdi

Kaynak türkçebilgi.com İmadeddin Zengi

*Zengî Musul Atabegliğinin kurucusudur. Babası Büyük Selçuklu Devletinin Halep Vâlisi Aksungur’dur. Babasının ölümünde yedi yaşındadır Zengî, Kür-Boğa, Mûsâ et-Türkmânî, Çökürmüş, Aksungur Porsukî gibi emirlerce yetiştirildi.*
1111 ve 1113 senelerinde Emir Mevdud’un Haçlılar seferlerine katıldı.büyük kahramanlıklar gösterdi*Zengi Musul valisi Aksungur Porsuki tarafından, Irak bölgesinde Selçuklu hakimiyeti için Vasıt’a gönderildi. Abbasi Halifesi billah’a isyan eden Hille Emiri Sadaka’nın kuvvetlerini bozguna uğrattı. Vasıt ve Basra kendisine ıkta verildi. Irak Selçuklu Sultanı Mahmud 1118-1131 yılında İmadeddin Zengi’yi oğlu Alparslan’ın atabegliği vazifesi ile Musul valiliğine tayin etti 1127 de Atabeg Zengi, Halep’i aldı.**Haçlılar, Akdeniz’in Suriye sahilini ele geçirmişlerdi. Şam Rakka ve Rahbe ticari yollarını kesmişti. Dımaşk Atabeği Tuğtegin’in ölümü, Müslümanları lidersiz bıraktı. Atabeg İmadeddin Zengi, Haçlıların Barin Kalesine yürüdü. Kudüs Kralı Fulk’u yenilgiye uğrattı. Trablus Kontu Raymond ve şövalyeleri esir aldı.Barin Kalesi fethedildi

*Zengi’nin faaliyetleri üzerine Bizans İmparatoru Yohannes, Antakyada Haçlı kuvvetleriyle birleşti Buzaa, Kefertab ve Esarib kalelerini zaptetti.Halep ve Şeyzer kaleleri kuşatıldı ancak netice alınamadı Haçlı komutanlarıyla anlaşmazlığa düşen Bizans Suriye’den çekildi. Atabeg Zengi, Antakya kontluğuna girerek kaybettiği yerleri kazandı.**Kuzey Irak, Suriye ve El-Cezireyi fetheden Musul Atabegi, 1140 da Irak Selçuklu Sultanı Mes’ud’un emriyle Haçlıların elindeki Urfaya yürüdü. Üç piskoposla Haçlı kalesi urfayı fethederek komutan Ali Küçük’ü buraya vali tayin edildi. şehre adaletle davranmasını emretti. 1146 da Caber Kalesini kuşatan İmadeddin, 14 Eylül gecesi hizmetkarlarınca uyurken öldürüldü. Rakka’da, Sıffin şehitleri yanına defnedildi.* *İmadeddin Zengi titiz, siyasi ve askeri kabiliyeti bir zattı. Haçlılarla yılmak bilmeyen mücadelesi, Barin ve Urfa’yı fethetmesi ile Müslümanların kahramanı oldu. Urfanın fethi Haçlıların bölgedeki ilk mağlubiyetiydi. Musul ve Halep’teki kolu Eyyubilerin hakimiyetini kabul etti Musul’daki kolu Moğol istilasına kadar devam etti.

Kaynak tdv islamansiklopedisi.info
NÛREDDİN ZENGÎ, (نور الدين محمود زنگي)

*Dımaşk ve Halep atabegi 11 Şubat 1118 de Halep’te doğdu. Yazısı güzeldi çok okurdu, hadis ezberleyip rivayet etti fıkıh bilgisiyle ilgili rivayetlerde iyi bir eğitim aldı. Gençlik döneminde babası İmâdüddin Zengî’nin yanında
savaşlara katıldı. İmâdüddin Zengî, Ca‘ber Kalesi’nde öldürülünce 14 Eylül 1146 da Nûreddin emîrleriyle Halep’e hâkim oldu. *Nurettinin kardeşi Seyfeddin Gazi başşehir Musula hâkim olunca (1146-1149) İmâdüddin Zengî’nin devleti ikiye bölündü Kuzey Suriye ile Güneydoğu Anadolu Nûreddin’in eline geçti. Hükümdarlığında Vezir Kaymaz’dan yardım gördü.İmâdüddin Zengî’nin ölümüyle Ba‘lebek Dımaşk Atabegliği’ne geçti, şehrin yöneticisi Necmeddin Eyyûb Dımaşk hizmetine girdi. Kardeşi Şîrkûh ve Nûreddin Mahmud Artah ve Keferlâsa gibi şehirleri Haçlılar’ın elinden aldı.*Bizanslı Joscelin, İmâdüddin Zengî’nin ölümüyle Urfayı zaptetti. İslâm askerleri Nûreddin Zengî’den yardım istedi. Nûreddin Urfayı tekrar ele geçirdi Avrupa’da şanı yayıldı. Papa Fransaya mektup göndererek Haçlı seferi hazırladı. II. Haçlı Seferi’ne katılan ordular 1148 ilkbaharında Filistin’de Haçlılar’la birleşerek Dımaşk’ı kuşattılar.*Seyfeddin Gazi ve kardeşi Nûreddin dimaşka yardıma gitti. Haçlılar Halepe saldırmak istedilerse de Nûreddin Yağra’da haçlıları ağır bir yenilgiye uğratıldı ganimet ve esirler Seyfeddin Gazi, Abbâsî Halifesi Liemrillâh ve Irak Selçuklu Sultanı I. Mesud arasında paylaştırıldı.Musul Atabegi Seyfeddin Gazi ölünce 1149 da yerine kardeşi Kutbüddin Mevdûd getirildi.

*Sincar’ı ele geçiren Nûreddin Mahmud ile musul atabegi Mevdûd ile savaş eşiğine geldi. Vezir el-İsfahânî’nin çabalarıyla Sincar’ın Kutbüddine, Humus ve Rahbe ise Nûreddine bırakıldı barış sağlandı. Sincar hazinesi Nûreddine geçti Nûreddin Antakya ve çevresinde akınlarda bulundu. Haçlı askerlerini öldürdü, esir aldı.Hama yakınlarındaki Efâmiye Kalesi fethedildi
*Bizanslı Joscelin Nûreddine karşı ağır bir yenilgiye uğradı. Joscelin’in yakalanıp teslim edilmesi için Türkmenler’le anlaşıldı. Nûreddin teslim aldığı Mayıs 1150 de bizans imparatoru Joscelin’i ölünceye kadar Halep Kalesi’nde tuttu. Antep, Tel Bâşir, Bâre Hisarı, Dülûk ve Maraş gibi şehir ve kaleler Nûreddin Anadolu Selçuklu Sultanı Mesud ve Artuklu Beyi Timurtaş tarafından zaptedildi 1151*Nûreddin Haçlılarca kuşatılan Askalân’ı kurtarmak için Banyasa geldi, yapılan savaştan sonuç alınamadı. Sekiz ay boyunca direnen Askalân Haçlılar’ın eline geçti. Haçlılar Dımaşk’a göz dikti. Haçlılar’a üstün duruma gelebilmek ve Mısır yolunu açmak için Dımaşk’ın ele geçirilmesini zorunluydu Nûreddin, Dımaşk Emîrini kuşkuya düşürdü emir kumandanlarıyla şehirden uzaklaşınca Nûreddin dımaşkı ele geçirdi 1154

*Nûreddin Anadolu Selçuklu Hükümdarı II. Kılıcarslan’ın Dânişmendliler’le mücadelesini fırsat bilerek onun hâkimiyetindeki Antep ile Ra‘bân’ı ve zaptetti Kasım 1155 te II. Kılıcarslan, Nûreddinden topraklarını geri vermesini istedi sonuç alamadı. 1157 de Kudüs kralı ile Antakya prinkepsi iş birliği yaparak Nûreddin’in topraklarına saldırdı Nûreddin işgal ettiği toprakları Kılıcarslan’a verdi Halep’e çekildi.*Hama, Şeyzer, Efâmiye, Humus, Lazkiye, Trablus, Antakya ve Ba‘rîn gibi şehirlerde büyük can ve mal kaybına sebep olan 1157 deki depremin ardından Nûreddin, Haçlılar’ın saldırısına fırsat vermeden kaleleri tekrar yaptırdı. Halep’te ağır hastalanınca küçük kardeşi Nusretüddin yönetimi ele geçirmeye çalıştı. bu teşebbüs Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin amcası Şîrkûh un gayretiyle neticesiz kaldı. *Haçlılar, Nûreddin’in hastalığında Ba‘lebek ve Şeyzer’e saldırdılar Nûreddin iyileşince Harran’ı almak suretiyle kardeşi Nusretüddin’i cezalandırdı 1159 da Haçlılar’ın Hârim Kalesi kuşatıldı sonuç alınamadı. 1163 te Trablus kontluğuna sefere çıktı kalenin önünde ordusu Haçlılar’ın baskınına uğrayarak çok büyük kayıplar verdi, kendisi de yakalanmaktan kıl payı kurtuldu

Kaynak tdv islamansiklopedisi.info
NÛREDDİN ZENGÎ, (نور الدين محمود زنگي)

*Fâtımî Halifesi Lidînillâh’ın veziri Şâver vezirlikten azledilince Suriyede Nûreddin’den yardım istedi vezir tayin edilirse ülkesindeki askerlerin masraflarını karşılamaya Mısır gelirinin üçte birini Nûreddin’e vermeye söz verdi. Nûreddin, Şîrkûh kumandasındaki bir orduyu Mısır’a göndererek Şâver’in makamına tekrar oturmasını sağlandı. Ancak Şâver sözünde durmadı Haçlılar’dan yardım istedi. Nûreddin, Haçlılar’a engel olmak amacıyla Hârim kalesini ele geçirdi Haçlılar’ın elindeki Banyas’ı fethetti Kasım 1164*Şîrkûh, Nil nehrinde Haçlı ve Fâtımî ordusunu askerî birlikleriyle yok etti İskenderiye şehrini ele geçirdi ve yeğeni Selâhaddin’i orada nâib bıraktı Fâtımîler ve Haçlılar iskenderiyeye yürüyünce Şîrkûh haçlılarla antlaşarak Suriye’ye döndü. Haçlılar, Fâtımîler’le Nûreddin’in Mısır’a girmesuni engelleyecek bir antlaşma yaptılar Nûreddin’in Mısır’ı ele geçiremedi ancak Nûreddin 1169 da Ca‘ber Kalesi’ni ele geçirerek en önemli hedefini gerçekleştirdi

*Mısır’ı işgal eden Haçlılar Kahirede karargâh kurunca Fâtımîler Nûreddinden yardım istediler . Kahiredekiler Haçlıları iyi ilişkilerle uzaklaştırmaya çalışıyordu. Haçlılar, 1 milyon dinar karşılığında geri çekildiler ancak parayı toplayamadılar. Nûreddin Şîrkûh kumandasında Mısır’a üçüncü defa 7000 kişilik süvari gönderdi Haçlı ordusu Mısır’dan eli boş döndüler Kahire’ye giren Şîrkûh Mısır’da idareyi ele geçirdi 8 Ocak 1169*Fatimi halifesi mısır emiri Şâver’i idam ettirdi yerine Şîrkûh vezir tayin edildi, Şîrkûh iki ay sonra ölünce yerine yeğeni Selâhaddîn-i Eyyûbî getirildi (25 Cemâziyelâhir 564 / 26 Mart 1169).Mısır’ın Türkler’in eline geçmesinden korkan Haçlılar, Avrupa’dan yardım alarak Aralık 1169 da Dimyat’ı kuşattı. Nûreddin Haçlılar’ın Suriyedeki bölgelerine akınlar yaptı Haçlılar kuşatmaya son verdiler*Nûreddin, Musul Atabegi Mevdûd’un ölümüyle Rahbe, Habur ve Nusaybin bölgelerini ele geçirdi, Musul’u da hâkimiyetine aldı (1170).

*Nûreddin 1171 de başkumandanı ve nâibi Selâhaddîn-i Eyyûbî’den Mısır’da hutbenin Abbâsî halifesi adına okutulmasını istedi. Selâhaddin, çıkacak karışıklıktan bunun ertelenmesini talep etti Nûreddin’in kesin emriyle Fâtımîlere okunan hutbeye son verildi hutbe Abbâsî halifesi adına okunmaya başlandı (10 Eylül 1171). *Birkaç gün sonra halife Lidînillâh’ın ölümüyle Fâtımîler yıkıldı ve Mısır Nûreddinin hâkimiyetine girdi Fâtımîlerin yıkılmasıyla Abbâsî halifesi Biemrillâh, Nûreddin’e saltanat alâmetleri gönderdi. Kuzey Irak, Güneydoğu Anadol Suriye, Mısır, Trablusgarp Kuzey Afrika, Sudan’ın Yemen Hicaz Nûreddin Mahmud zenginin hâkimiyeti altına girdi*Nûreddin ile Selâhaddîn güçlerini birleştirip Haçlılarla savaştılar. Selâhaddin ile Nûreddinin arasına bir soğukluk girdi nûreddin’in öldüğünde Selâhaddin Mısır, Libya, Yemen ve Sudan’ı nurettin
adına ondan bağımsız bir hükümdar gibi idare ediyordu.Nûreddin’le ilişkilerini kesmemişti Nûbe, Libya, Yemen seferlerine nurettinin izniyle girişilmişti.

Kaynak tdv islamansiklopedisi.info
NÛREDDİN ZENGÎ, (نور الدين محمود زنگي)

*1172 de müslümanların ticaret gemilerine el koyan Haçlılar, Nûreddin’in saldırıya geçtiğini görünce ele geçirdiklerini geri verdiler Nûreddin Ermeni Kralı Leon’un oğlu Mleh’i hizmetine aldı ve onu kendi dindaşlarına karşı kullandı. Nûreddin Rumlar’ı yenilgiye uğrattı. Adana, Misis ve Tarsus’u zaptettiği ve ganimetler ele geçirildi, *Nûreddin 1173 te Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıcarslan ile savaştı Kılıcarslan’ın kardeşi Şâhinşah, Malatya hâkimi Feridun Nûreddin’e sığındı Dânişmendli Mardin Harput Artuklu ve Ermeniler Kılıcarslan’a karşı Sivas’ta toplandı. Nûreddin’in çabaları yarar sağlamadı. Dânişmend meliki İsmâil öldürülünce Zünnûn, Nûreddin’in yardımıyla Sivas yönetimini ele geçirdi. Kılıcarslan Kayseri yakınlarında Nûreddin’in karşısına çıktı. *iki müslüman devletin savaşmasının Haçlılar’ın işine yarayacağını söyleyen âlimler ve din adamlarının araya girmesiyle kılıçarslan be nurettin arasında anlaşma sağlandı Temmuz 1173 teki antlaşmaya göre Nûreddin ele geçirdiği topraklardan çekilecek, II. Kılıcarslan Zünnûn’u Sivas hükümdarı olarak tanıyacaktı. Abbâsî halifesi, Kemâleddin Nûreddin’e Musul, el-Cezîre, Erbil, Ahlat, Suriye, Mısır ve Konya sultanı olduğunu bildirdi.

*Nûreddin, Mısır’a giderken Dımaşk Kalesi’nde vefat etti 15 Mayıs 1174 te iç kaledeki bir odaya gömüldü, Havvâsin çarşısının girişindeki Hanefîlere yaptırılan en-Nûriyyetü’l-kübrâ adını taşıyan medresenin girişindeki türbeye nakledildi Yerine on bir yaşındaki oğlu Sâlih İsmâil geçti. Nûreddin adaleti ve dindarlığından “el-Melikü’l-âdil” Haçlılar’la yapılan savaşlarda şehid olmayı arzu ettiğinden “Şehîd” lakabıyla da anılmıştır
*Nurettin zengi Hanefî fıkhını iyi bilir, mezhep tutmazdı hadisle meşgul olur, geceleri zikir yapardı zikre kalkmak isteyenleri uyandırmak amacıyla Dımaşk Kalesi’nde davul çaldırırdı Nûreddin’den daha iyisi, daha adaletli ve merhametlisi yoktu
*Nûreddin İslâm mücahidi, dindar ve adaletli bir önderdi üstün nitelikli bir devlet adamıydı Siyasette büyük başarılar elde etti devleti ayakta tutan kurumlar kurdu onun islamda apayrı bir yeri vardır. Depremler dolayısıyla yıkımlara sahne olan Dımaşk, Humus, Hama, Halep, Şeyzer ve Ba‘lebek şehirlerin kale burçlarını yeniden yaptırdı
*yangın ve depremlerden yıkılan Halep Ulucamii’ni nurettin zengi inşa ettirmiş, Urfa Ulucamii’ni hükümdarlığının ilk yıllarında yaptırmıştır. Hama Âsi ırmağının kıyısındaki cami onun eseridir. Dımaşk’ta kendi adını taşıyan camsi bugün ayaktadır. Nûreddin’in en büyük ve en güzel eseri 1173 te yılında yaptırdığı Musul Ulucamii’dir

Kaynak tdv islamansiklopedisi.info
NÛREDDİN ZENGÎ, (نور الدين محمود زنگي)

*NÛREDDİN ZENGÎ, Nizâmülmülk’ten sonra en çok medrese açan devlet adamıdır. Dımaşk, Humus, Hama, Ba‘lebek, Halep ve Urfa medreselerinin zengin vakıfları vardı. Dımaşk’taki en-Nûriyyetü’l-kübrâ ve en-Nûriyyetü’l suğrâ onun yaptırdığı medreselerin en güzel örnekleridir. Yetimleri korumaya almış alıp onlara okullar yaptırmıştır
*dul kadınları ve düşkünleri korumuş, topluma hayat güvencesi sağlamıştır. hanlar ribâtlar sebiller inşa ettirmiştir. Dımaşk’ta yaptırdığı Dârülhadis Medresesi Osmanlılar’a kadar ayakta kalmıştır medrese, 1893’te geçirdiği yangınla kuzey ve güney duvarları yıkılmıştır. Onun en değerli eseri günümüzde Dımaşk’ta müze olarak kullanılan NÛREDDİN ZENGÎ BÎMÂRİSTANI dır Nûreddin Mahmud bunun benzerini Halep’te yaptırmıştır.

*Haftanın belli günlerinde baş kadısı ve davalara bakan sultan İslâm’a aykırı davrananlara izin vermemiştir. eserlerini akıflarla desteklemiş, politikalarıyla halkın refahını yükseltmiştir. adaletli bir vergi politikası takip etmiş ve imar faaliyetleriyle ekonomiyi canlandırmıştır. sadaka olarak yıllık 200.000 dinar dağıtmıştır*Nûreddin Mahmud müderrislere hac yolcularına, fakir ve kimsesizlere, Ali evlâdına, gazi ve mücahidlere, müslüman esirlere, yardım ederek toplum sevgisini kazanmıştır. Dımaşk Halep, Musul, Humus ve Hama gibi şehirler onunla gelişmiştir.
*Nûreddin hedefi Suriye ve Sînâdaki devletlerini ortadan kaldırmak, Mısır Fâtımîlerine son vermek İslâmı Abbâsî halifeliğinde birleştirip ve İstanbul’u fethetmek istiyordu .Haçlı devletlerini ortadan kaldıramamışsa Kudüs’ün kurtarılmasına zemin hazırlamıştır. Kudüs’ün fethedileceğine inanmış Mescid-i Aksâ’ya konulmak üzere Halep’te ağaç minber yaptırmıştır. Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin Kudüs’ü fethedince Mescid-i Aksâ’ya koydurduğu minber 1969’da yahudilerin çıkardığı yangında yanmıştır.

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

Kaynak vikipedi.org
Nureddin Mahmud Zengi Büyük Haleb*Atabeyi.

*Nureddin Mahmud Zengi Zengilerin Haleb Atabeyidir Zengiler Devleti, Nureddin Mahmud Zengi zamanında en geniş sınırlarına ulaşmış, onun ölümüyle dağılmıştır.Nureddin 1118 de dünyaya geldi.*1146*yılında babası*İmadeddin Zengi'nin ölümüyle devlet varisler arasında bölündü, Musul*Seyfeddin Gazi'ye haleb Nureddine bırakıldı.*Nurettin Türkiye Selçuklu Sultanı* Rükneddin Mesud'un kızıyla evlendi. *İmadeddin Zengi*1144'de*Urfa'yı fethetti Urfa Kontluğu'na son verilmesi. Haçlılara karşı kazanılan ilk önemli zaferdir. Urfa'nın kaybedilmesiyle Avrupa*ikinci bir Haçlı seferine hazırlanmıştır. *Ortaçağ İslam dünyasının en önemli ismi Nureddin babasının* Haçlı mücadelesini ağabeyi ve Musul Atabeyi Seyfettin Gazi'yle ve küçük kardeşi* Mevdud'le birlikte hareket ederek, Haçlılarla savaşmış . Haçlıları etkisiz hale getirmiştir *Nureddin, Haçlıların elindeki Urfa'yı 1146'da tekrar fethetti, Urfa Kontluğu'nu diriltme çabası sona erdi Artak ve civarı ele geçirildi ağabeyi. Seyfeddin Gazi ile Şamda Haçlılar ile savaştı ve II. Haçlı seferinde Harim kalesini ele geçirdi, Haçlıları Yağra'da bozguna uğrattı.*1149’da*Antakya Prensi* Raymond'u öldürdü Famiya kalesini zaptetti. Börilerden Şam'ı aldı.*

*1153'te Yukarı Mezopotamya Güneydoğu Anadolu ve Suriye’yi fethederek sultanlık ilan eden Nureddinin gücü Selçuklu hanedanı'nı gölgede bıraktı*1152*de Urfa kontu*Joscelin esir alındı ve Halep'te hapsedildi. 1154 te Şam’a alındı. 1156 da*Kudüs Kralı* Baudouin*ile yapılan barış Baudouin'in Türk ve Arap çadırlarına saldırmasıyla bozuldu. Şamdaki muharebeyi Nureddin kazandı Hristiyan esirleri*Banyas'ta müslümanları katlettikleri için kılıçtan geçirildi.*Nureddin 1157'de Kudüs Kralı III. Baudouin'i yendi.*1158'de Haçlılara yenildiyse de onları*1164'te Harim’de ağır bir bozguna uğrattı.Mahmud Zengi, Mısır'daki*Fatımilerin kaypaklığının farkına vardı ve*Selahaddin Eyyubi’yi*Mısır’a gönderip Fatımi Haçlı işbirliğinin önüne geçti Mısır'ın Kudüs Krallığı'na geçmesini önledi İslam dünyasında ikilik çıkaran Fatımi Halifeliği'nin* 1171'de yıkılmasını sağladı*Nurettin Selçukluların hayali olan İslam birliğinin gerçekleşmesine önayak oldu Selahaddin Eyyubi, Nureddin Zengi'nin ölümüne kadar Mısır'da naiplik yapmış ve O'nun emirleri dışına çıkmamıştır.Nureddin Mahmud* 1173’te* Maraş*ve *Göksun’u* Anadolu Selçukluları'ndan aldı, II. Kılıç Arslan*ile anlaşarak şehirleri teslim etti.*1174’te*Şam'da boğaz iltihabından vefat etti.

*Yerine oğlu*İsmail Zengi*geçti.Selahaddin Eyyubi*zengi topraklarını ele geçirdi Zengiler başarılı olamadı. İzzeddin Mesud ölünce 1181’de ölünce zengilerin Halep kolu sona erdi.Zengilerin Oğuzların*Avşar boyundandır Zengiler dağılınca Avşar boyları*Karamanoğulları Beyliğini*kurmuşlardır.*Nureddin Zengi, adil bir hükümdardır. Bu halkı el-Emir'ul-Adil*(Adil Hükümdar) lakabını vermiştir iyi bir eğitim alan Nureddin iyi bir diplomattır. siyasetiyle Müslüman birliğini sağlamış komutan*Selahaddinin Kudüs'ü Fethetmesini sağlamıştır.*Nureddin ileri görüşlüydü geleceği düşünürdü üç hayali vardı. İlki Müslümanları birleştirip İslam birliğini kurmaktı ikincisi Kudüsü fethetmek Son hayali ise*Konstantiniyye'yi fethetmek idi nurettin zengi islamı tek bayrakta toplamış selehaddin kudüsü fethetmiş konstantiyye ise genç fatih tarafından fethedilmiştir

Kaynak vikipedi.org
Nureddin Mahmud Zengi Büyük Haleb*Atabeyi.

*Nureddin öğrenime çok önem vermiş Şam,*Halep, Hama, *Humus*ve*Baalbek* şehirlerinde öğrenim kurumları kurdu. İlk Darul Hadis'i kurdurdu, rasathanede güneş saati yaptırdı. Komutanlarına özel önem verdi Selahaddin gibi bir islam kumandanı yetiştirdi. yaptırdığı Şam'daki Nuriye Medresesi'ne defnedildi. Şam'da yaptırdığı hastane, devrin en meşhur doktorlarının hizmet verdiği sağlık müessesesiydi.**Hadis üniversitesi olan ilk*dar-ül-hadisi*kurdu kitaplar vakfetti. *Rasathane*kurdurup,*Güneş saati*yaptırdı. Dindar ve, ilim adamlarının öncüsüydü karargahında* Kur’an-ı Kerim*okutup, dinlerdi. ülkesini adaletle idare ettiği için “Melik-ül-adil” lakabıyla tanındı. Haftada iki gün halkın şikayetlerini dinlerdi. haksızlığı önlemek ve devletin menfaatleri için,haber alma teşkilatı kurdu. haberleşmede güvercinlerden faydalandı. Kendisi ve çevresinin ihtiyaçlarını şahsi malından karşılardı. helalden başkasını almaz, altın, gümüş kullanmaz ipek giymezdi.

*Nureddin Zengi Büyük Selçuklular’ın Halep Atabeyi.olup zengi hanedanındandır Nureddin 1118 de dünyaya geldi. 1146 da babası İmadeddin Zengi’nin ölümüyle devlet bölündü, Musul Seyfeddin Gazi’ye halep, Nureddine bırakıldı nurettin 1150 de Anadolu Selçuklu sultan Rükneddin Mesud’un kızıyla evlendi zengiler. Oğuzların Avşar boyundandır.*Nureddin Zengi, adil bir hükümdardı. halkı tarafından el-Emir’ul-Adil Adil Hükümdar lakabı verilmiştir iyi bir eğitim alan Nureddin iyi bir diplomattır müslüman birliğini sağlamış komutan Selahaddine Kudüs’ün Fethi için zemin hazırlamıştır.*Selçuklu Halep Atabeyi. Adalet, takva, hayırseverlik ve ileri görüşlülüğüyle iyi bir nam bıraktı Müslüman birliğini sağladı, Haçlı seferlerinde büyük başarılar elde etti, Kudüs’ün fethine zemin hazırladı. temiz ve ahlâklı, bir hayat yaşadı kendisine ‘El-Emîru’l-Âdil’ Genç yaşta ağır bir hastalıktan vefat ettiği içinse ‘Nureddîn-i Şehid’ denilmiştir

*Nureddin Mahmud Zengi... Kafirlerin elinden elliden fazla şehri geri aldı. Onun hayatı temiz ve iyiydi. yollar güvenli ve emniyetli idi. Övgüye değerdi Bağdat’taki Halifeliğe bağlı ve emrindeydi Karakteri yumuşak , şatafatsız ve alçak gönüllü idi. alimleri ve dindaşları severdi.„—İbn Cevzî*Sultanların hayatını inceledim.*Raşid halifeler*ve*Ömer Abdülaziz*hariç, Nureddin’den daha temiz yaşayan, ondan daha ahlaklı hayat süren adaletli bir Sultana rastlamadım.„—İbnü’l-Esir Cezer*Her ne olursa olsun sonuç ortadadır:*Arap*dünyasını*Frenkleri*ezebilecek bir güç haline Nureddin getirecek ve zafer meyverlerini sağ kolu olan*Selahaddin toplayacaktır.„—Amin Maalouf

Kaynak vikipedi
Şeyh Bedreddin Simavnalı Bedreddin

*İslâm tasavvufunun*Vahdet-i Vücud*okuluna mensup Osmanlı* mutasavvıfı filozofu* ve* kazaskeri.*Şeyh Bedreddin isyanının lideri.
Şeyh Bedreddin'in atası Abdülaziz,*Osmanlının Rumeli*fethine katılmış ve*Dimetoka'daki savaşta hayatını kaybetmiştir. İzzeddin Keykavus'un kardeşi Abdülaziz'in*Musevi hanımından olan*İsrail*adındaki oğlu,*Rum*Beyi'nin kızı Melek Hatun*ile evlenmiş bu evlilikten Şeyh Bedreddin doğmuştur.*Şeyh Bedreddin, Edirnede Karaağaç*ile* Dimetokada Samona kalesinde doğduğundan "Samavna kadısıoğlu" diye tanınmış, Kütahya'nın* Simav*yerleşimiyle ilişkilendirilerek* Bedreddin Simavi denilmiştir.Şeyh Bedreddin Bursa'ya gelerek Bursa*kadısı Koca Mahmud efendiden, daha sonra da*Konya'da Allame Feyzullah'dan ders almıştır. Suriye ve Kahirede. Mübarekşahtan ilahiyat, felsefe ve mantık okuyarak yüksek eğitimini tamamlamıştır

*Şeyh Bedreddin,*Memlûk*sultanı Berkuk' un oğlu Ferenc'in hocalığına tayin edilmiş ve fıkıh eserleri yazmış ve*1397'de şeyhinin ölmesiyle şeyh olmuş ve Anadolu'da*tasavvufunu*yaymaya başlamıştır.
önce Karaman ve Germiyan Beylikleri topraklarına gitmiştir. Aydında en önemli müridi*Börklüce *ile Bursa'ya yaptığı yolculuğunda Torlak Kemal*ile tanışır.*Edirne'ye yerleşen Şeyh Bedreddin faaliyetlerini genişletir. Bedreddin'in faaliyetleri*fetret döneminde gerçekleşmiştir. İlim ve erdemi duyulunca Musa Çelebi* tarafından* 1411de* kazaskerliğe*tayin edilmiştir.*Çelebi Mehmet, kardeşi*Musa Çelebiyi tahttan indirince Şeyh kazaskerlikden alınmış, ilim ve erdemine saygı duyulduğundan maaş bağlanıp*İznik'te oturtulmuştur. *Şeyh Bedreddin müritleri*Börklüce Mustafa*ve*Torlak Kemal'in faaliyetlerini arttırdıklarını duyunca hac bahanesiyle Silistre,*Dobruca*ve*Deliormanda görüşlerini yayarak taraftar kazanmış ve ayaklanma merkezi olarak*Deliorman'ı seçmiştir. Börklüce Mustafa*ve*Torlak Kemal*isyanlarının bastırılmasıyla Şeyhin yanındakiler dağılmıştır. Şeyh Bedreddin, mehmet çelebi tarafından*1420 yılında*Serez'de idam edilmiştir